Księża pallotyni świętowali 11 listopada zakończenie Roku Jubileuszowego, który ogłoszono z okazji 100-lecia ich obecności na ziemiach polskich.
Mszę św. w pallotyńskim seminarium w Ołtarzewie pod Warszawą odprawił abp Kazimierz Nycz. Metropolita warszawski wskazał w homilii na aktualność chryzmatu św. założyciela Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego, oficjalna nazwa pallotynów. Podkreślał, że św. Wincenty Pallotti „pięknie rozumiał potrzeby Kościoła”, w tym rolę świeckich.
Rzymskie korzenie
Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (pallotyni), jako wspólnota księży i braci, zostało założone przez św. Wincentego Pallottiego w 1835 r. w Rzymie. Czas szybkiego rozwoju stowarzyszenia przypada na przełom XIX i XX wieku. Powstały wtedy nowe domy w Europie, Azji, Afryce i obu Amerykach.
Założycielem Polskiej Prowincji Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego jest ksiądz Alojzy Majewski. 11 listopada 1907 roku, w uroczystość św. Marcina, księża Alojzy Majewski i Alojzy Hübner otrzymali od arcybiskupa Józefa Bilczewskiego dworek we wsi Jajkowce, w którym zamieszkali.
Już w grudniu 1907 roku zamieszkał z księżmi pierwszy kandydat na brata, siedemnastoletni Stanisław Misiek. W marcu roku 1908 zgłosili się następni. 11 czerwca 1909 roku zakupiono w Kleczy Dolnej koło Wadowic dom na wzniesieniu, który nazwano Kopcem. We wrześniu rozpoczęło w nim naukę dwudziestu siedmiu chłopców. W roku 1911 przybył do pomocy trzeci polski pallotyn, wyświęcony w Rzymie, który w latach 1905-1911 pracował na misjach w Brazylii. W październiku 1913 roku ksiądz Majewski kupił w Bochni dom, przeznaczony na nowicjat, wyższe seminarium i centralę duszpasterstwa emigrantów polskich.
W okresie międzywojennym powstało w Polsce wiele nowych domów pallotyńskich, m.in. w Warszawie i Ołtarzewie; w pierwszych dniach wojny pallotyni objęli placówkę w Radomiu. Już w okresie międzywojennym polscy pallotyni zaczęli pracę duszpasterską poza krajem. Nawiązując do tradycji zapoczątkowanej przez założyciela Polskiej Prowincji księdza Majewskiego, w roku 1931 na misje do Afryki wyjechał ksiądz Bernard Pawłowski, a w roku 1934 brat Ludwik Krajniewski. Śmierć przeszkodziła w wyjeździe na misje księdzu Kazimierzowi Buchwaldowi. Oprócz pracy dorywczej wśród emigrantów, głównie w Niemczech i we Francji, polscy pallotyni otworzyli w roku 1937 stały dom w Amiens we Francji. Od początku pallotyni w Polsce kształtowali świeckich w duchu apostolskim przez pisma, zjazdy, dni skupienia, rekolekcje zamknięte i osobiste kontakty. Przed wojną było już kilka tysięcy świeckich współpracowników, należących do Zjednoczenia Apostolstwa Katolickiego.
Tragiczny czas wojny czasem pracy misyjnej
Druga wojna światowa pozbawiła pallotynów w Polsce prawie wszystkich domów. W czasie okupacji hitlerowskiej zginęło także 28 polskich zakonników, w tym wyniesieni na ołtarze błogosławieni męczennicy,
ks. Józef Jankowski i ks. Józef Stanek. W 1946 r. z polskich księży, którzy przebywali poza granicami kraju, utworzono regię we Francji. Mimo tych strat pallotyni prowadzili wszechstronną działalność w czasie wojny. Dzięki pracy Wyższego Seminarium Duchownego, w którym kształciło się także wielu kleryków z innych seminariów, stan personalny Prowincji nieznacznie zwiększył się, a nawet przybyło księży. Po wojnie warunki pracy zmieniły się. Otwarto Małe Seminarium na Kopcu i w Chełmnie dla tak zwanych spóźnionych powołań oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Ołtarzewie. Powstały nowe placówki w ważnych ośrodkach życia katolickiego w Polsce. Już w roku 1945 zaczęła się tworzyć placówka w Poznaniu, gdzie trzy lata później powstało wydawnictwo „Pallottinum”. Również w 1945 roku osiedlili się pallotyni w stolicy kultu maryjnego, w Częstochowie. Prace nad emigracją polską przejęła utworzona w roku 1946 we Francji Polska Regia Miłosierdzia Bożego, której podlegają dom w Montevideo i powstały w roku 1949 r. dom w North Tonawanda, w Stanach Zjednoczonych. Ziemia afrykańska czekała na polskich misjonarzy pallotyńskich aż do roku 1972. W 1973 r. podjęto pracę misyjną w Rwandzie i Brazylii. Innymi terenami pracy misyjnej rozwijającej się w następnych latach są: Papua-Nowa Gwinea, Korea Płd., Ukraina, Białoruś, Słowacja, Meksyk, Kongo, Wybrzeże Kości Słoniowej, Kolumbia i Wenezuela. Na tereny byłego Związku Radzieckiego (Ukraina, Białoruś) pallotyni przybyli dopiero w latach 90.
Na wschód i zachód…
Polska Prowincja Chrystusa Króla przeżyła w ostatnich dziesięcioleciach dynamiczny rozwój, który doprowadził ją do idei reorganizacji w ramach Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego. 22 listopada 1991 roku ustanowiono w Polsce dwie prowincje: Prowincję Wschodnią i Prowincję Zachodnią. Granica Przekształcenia Prowincji Chrystusa Króla biegnie linią zachodnią diecezji: olsztyńskiej, płockiej, łowickiej, radomskiej, kieleckiej, krakowskiej. Siedzibą Prowincji Wschodniej pozostaje Warszawa, z nazwą - Prowincja Chrystusa Króla. Natomiast jako siedzibę Prowincji Zachodniej Rada Generalna zaproponowała na początek Poznań, co też zostało zaakceptowane. Nazwa Prowincji Zachodniej została określona przez wszystkich członków nowej Prowincji i nosi tytuł Prowincji Zwiastowania Pańskiego. Jej historia liczy się od dnia 25 marca 1993 roku.
Księża pallotyni nie tylko pracują na misjach, prowadzą także duszpasterstwo parafialne i pielgrzymkowe, wydawnictwa Apostolicum i Pallottinum, szkoły (m.in. w Krakowie, Lublinie, Chełmnie), zajmują się działalnością naukową, głoszą rekolekcje, prowadzą hospicja, ośrodki dla narkomanów (Stowarzyszenie Karan), pracują z więźniami, samotnymi matkami, bezdomnymi. Celem stowarzyszenia jest m.in. apostolstwo świeckich, aby ich wkład w życie Kościoła był bardziej owocny.
Do Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego należy w świecie prawie 2,3 tys. osób. W Polsce posługę pełni ponad 730 pallotynów.
Na podstawie informacji KAI
oraz własnych opracowała