Na okładce książki widoczny jest fragment przywileju odpustowego legata Marka z 1472 r. i legata Rudolfa von Rüdesheima z 1466 r. (dokument znajduje się w Archiwum Diecezjalnym we Włocławku)
Krzysztof Gorczyca, kierownik działu archeologicznego Muzeum Okręgowego w Koninie, i Krzysztof Witkowski, dyrektor Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, są autorami książki zatytułowanej „Najdawniejsze dzieje Koła (do lat 20. XVI stulecia)”. Monografię miasta, z okazji 645. rocznicy jego lokacji, z pomocą sponsorów wydało Muzeum Technik Ceramicznych w Kole.
Liczącą 166 stron publikację otwiera przedmowa autorstwa burmistrza Koła Mieczysława Drożdżewskiego i przewodniczącego Rady Miejskiej Roberta Cesarza. Książka podzielona jest na kilka części: Zarys pradziejów Koła; Pradzieje Koła; Koło w średniowieczu; Dyplomatariusz, czyli zbiór średniowiecznych dokumentów dotyczących Koła, których część opracował dr Michał Kulecki. Materiały archiwalne oraz zabytki, których zdjęcia zamieszczone są w książce, pochodzą z archiwów, bibliotek i muzeów w Warszawie, Krakowie, Kórniku, Włocławku, Kole i zostały wykorzystane za ich zgodą. Autorem projektu okładki jest Arkadiusz Gołębowski.
Monografia przybliża dzieje królewskiego grodu w aspekcie gospodarki, kultury, ustroju i dziejów instytucji kościelnych. W oparciu o źródła, tj. dokumenty z Archiwum Diecezjalnego we Włocławku i Archiwum Prowincji Ojców Bernardynów w Krakowie, udało się m.in. dokładnie ustalić początki miejscowego klasztoru Bernardynów. – Ostatnia monografia Koła pochodzi sprzed ponad 40 lat. Od tego czasu uzyskano dostęp do wielu wcześniej nieznanych źródeł, dzięki czemu publikacja oparta jest na wiarygodnych podstawach i szczegółowo wyświetla najdawniejsze dzieje miasta (bibliografia zawiera 129 pozycji). Choć przeznaczona dla szerokiego grona odbiorców, spełnia jednak wymagania opracowania naukowego – powiedział Krzysztof Witkowski.
Odkrytą nowością, jeśli chodzi o kościelne dzieje miasta, jest fakt, że przebywali w nim przedstawiciele zakonu bożogrobców miechowskich. Ich placówką przez jakiś czas była kaplica Świętego Ducha w Kole. Udało się odkryć również wiele faktów dotyczących najważniejszych dziejów kolskiej parafii Podwyższenia Krzyża Świętego. Dzięki monografii czytelnik pozna gotyckie zabytki znajdujące się w kolskich kościołach (jest wśród nich płyta nagrobna syna Zawiszy Czarnego) oraz poza Kołem, jak np. pozłacany kielich, ongiś będący własnością bernardynów, a obecnie znajdujący się w Warszawie.
Promocja „Najdawniejszych dziejów Koła” odbyła się 25 września w Urzędzie Miejskim. Książkę, w cenie 20 złotych, można nabyć w Muzeum Technik Ceramicznych.