Chcę przypomnieć czytelnikom "Ładu Bożego" losy dwóch duszpasterzy parafii św. Mikołaja w Lubaniu, księży Saturnina Czakiego i Franciszka Kmiecia. Obaj należą do grona kapłanów, którzy złożyli życie w ofierze za Kościół i Ojczyznę.

Ksiądz Saturnin Czaki urodził się we Włocławku 29 listopada 1875 r. W 1893 r. wstąpił do WSD we Włocławku, święcenia kapłańskie otrzymał 10 czerwca 1898 r. Był wikariuszem parafii w Działoszynie, Sieradzu, w częstochowskich parafiach św. Barbary oraz św. Zygmunta. Pierwszą samodzielną placówką ks. Czakiego była parafia Rędziny w dekanacie mstowskim. Dzięki jego staraniom zbudowano plebanię, odnowiono uszkodzoną podczas I wojny światowej świątynię. Był założycielem kasy pożyczkowo-oszczędnościowej, kółka rolniczego, ochronki i czytelni. W dowód uznania za pracę 4 września 1919 r. został mianowany przez biskupa kujawsko-kaliskiego Stanisława Zdzitowieckiego dziekanem mstowskim. Od 28 stycznia 1921 r. ks. Czaki był proboszczem w Białotarsku. Na prośbę właściciela dóbr Mieleszyn, 14 czerwca 1921 r. został proboszczem tamtejszej parafii. Wyrazem uznania dla działalności ks. Czakiego było mianowanie go w 1925 r. kanonikiem honorowym kolegiaty kaliskiej.
W 1925 r., po podziale administracyjnym Kościoła w Polsce, parafia Mieleszyn miała być włączona do diecezji częstochowskiej. Wówczas bp Zdzitowiecki mianował ks. Czakiego proboszczem parafii św. Mikołaja w Lubaniu (12 listopada 1925 r.).
I tutaj ks. Czaki łączył pracę duszpasterską ze społeczno-oświatową. Był członkiem powiatowej rady szkolnej, radcą kurii diecezjalnej, delegatem biskupim w zarządzie Domu Księży Emerytów w Ciechocinku. Należał do komisji gospodarczej majątku seminaryjnego Lubanie. Osobiście przygotowywał dzieci z parafii do pierwszej spowiedzi i Komunii św., czym zjednał sobie szacunek i sympatię wiernych.
Niemcy aresztowali ks. Czakiego 21 października 1939 r. Przetrzymywany w Świeciu i Górnej Grupie, od połowy stycznia 1940 r. był więźniem obozu koncentracyjnego Stutthof, a od 10 kwietnia - Sachsenhausen. Zmarł 20 kwietnia 1940 r. na atak serca. Ciało spalono w krematorium.
Los proboszcza podzielił wikariusz parafii ks. Franciszek Kmieć. Urodził się 13 września 1907 r. w Radomsku. W 1926 r. wstąpił do częstochowskiego WSD z siedzibą w Krakowie. Pragnął poświęcić się życiu kontemplacyjnemu u kamedułów, do których wstąpił 14 października 1928 r. Dwa lata później rozpoczął studia teologiczne we Frascati w Italii. Tam też z rąk kard. M. Logi w 1931 r. otrzymał cztery mniejsze święcenia. Ze względu na stan zdrowia musiał opuścić zakon o surowej regule i w 1932 r. powrócił do Polski. We wrześniu rozpoczął studia w WSD we Włocławku. Ze względu na kilkuletni pobyt w zakonie studia miał skrócone do trzech lat i 23 czerwca 1935 r. przyjął święcenia kapłańskie.
Ksiądz Kmieć rozpoczął pracę jako prefekt i wikariusz pomocniczy w Koźminku, wkrótce został przeniesiony na wikariat do parafii Chełce k. Kalisza. Tu sprawował opiekę duszpasterską nad parafialnym Katolickim Stowarzyszeniem Młodzieży Żeńskiej. Niebawem mianowano go wikariuszem parafii Dobrzec k. Kalisza, a od listopada 1936 r. - parafii Russocice. Ostatnią placówką duszpasterską ks. Kmiecia było Lubanie, gdzie był wikariuszem od 18 sierpnia 1937 r. Prowadził naukę religii w Szkole Powszechnej w Przywieczerzynie. Dał się poznać jako dobry katecheta, był bardzo lubiany przez dzieci.
Ksiądz Kmieć wraz ze swoim proboszczem i innymi kapłanami został aresztowany 21 października 1939 r. Początkowo więziony był w Aleksandrowie Kujawskim, później w Świeciu i w Górnej Grupie. W styczniu 1940 r. wywieziony do obozu koncentracyjnego Stutthof, 10 kwietnia 1940 r. - do Sachsenhausen, a stamtąd, 14 grudnia, do Dachau. Zmarł z głodu 3 lipca 1942 r. Ciało spalono w krematorium.