Nazwa „Dźwierszno” pochodzi prawdopodobnie od słowa „dźwirst”, co oznacza żwir, piasek. Drugie tłumaczenie wywodzi ją od „drzwi”. Na terenie tej niewielkiej miejscowości od VIII do X wieku istniały dwa grodziska. Natomiast w pierwszej połowie XV wieku funkcjonowało miasto z przedmieściem, nazwanym później Wielką Wsią (obszar Dźwierszna Wielkiego) i Małą Wsią (obszar Dźwierszna Małego).
Parafia i kościół ku czci św. Mikołaja powstały prawdopodobnie po roku 1360. Są jednak i tacy, którzy wyznaczają tę datę już przed rokiem 1259, a świątynię wybudowaną po 1360 r. uważają za drugi dom Boży.
Tradycja zobowiązuje
W XV w. okoliczne ziemie często przemierzały wojska krzyżackie, zaś pierwszy znany właściciel Dźwierszna, Piotr, przebywał pewien czas w niewoli w Nowej Marchii. W roku 1426 proboszczem był Jakub, a wikariuszem Piotr. W początkach XVI stulecia do parafii należały miejscowości: Dźwierszno, Wielka Wieś, Mała Wieś, Izdebki, Topola i Witrogoszcz. W wieku XVII dołączono Dębno należące obecnie do wspólnoty w Fanianowie.
Kolejną świątynię – drewniano-murowaną – wybudowano pod koniec XVI w., następną w roku 1740, a obecną – już całą murowaną – w 1869. Konsekrację datuje się na rok 1905.
Ołtarz główny z obrazem św. Mikołaja i dwa ołtarze boczne – jeden z rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem, stojącej na kuli ziemskiej i depczącej węża, drugi z figurą św. Wawrzyńca – pochodzą z pierwszej połowy XVIII w. i zostały sprowadzone z Chełmna. Z tego samego okresu i warsztatu pochodzi chrzcielnica oraz grupa Ukrzyżowania na łuku tęczowym. W wiekach XVI i XVII w Dźwiersznie istniała szkoła przyparafialna, w XIX w. funkcjonowały już dwie szkoły katolickie, a na początku wieku XX jedna taka placówka działała w Dźwiersznie Wielkim. Do XVII w. przy parafii istniał również szpital.
Obecnie w świątyni parafialnej trwają intensywne prace remontowe, m.in. zabezpieczające ściany, wieniec i fundamenty.
Kapłani i bogactwo duchowe
Parafię w minionych wiekach ożywiała działalność bractw i stowarzyszeń religijnych – m.in. Bractwa Świętego Anioła Stróża, Bractwa Różańca Świętego, Bractwa Wstrzemięźliwości, Bractwa Chorążanek i Obrazianek, Bractwa Matek Chrześcijańskich, Stowarzyszenia Świętego Franciszka Ksawerego, Stowarzyszenia Świętego Wincentego a Paulo, Towarzystwa Opieki nad Żołnierzami czy Towarzystwa Młodzieży Chrześcijańskiej.
Na terenie dźwiersznieńskiej wspólnoty od pierwszej poł. XVI w. istniały wspólnoty związane z prądem reformacyjnym – chociażby bracia czescy czy luteranie. Po pierwszym rozbiorze w Dziegciarni, Dźwiersznie Małym i Witrogoszczy więcej było protestantów niż katolików. W galerię powojennych proboszczów, którzy z oddaniem pełnili swą duszpasterską posługę, wpisali się ks. Piotr Brukwicki, ks. Tadeusz Semrau oraz ks. Kajetan Rybacki. Obecny proboszcz ks. Piotr Wencel jest pięćdziesiątym duszpasterzem zapisanym w kronikach parafii. Ze wspólnoty tej pochodzi także zasłużony dla Polski i Kanady (nieżyjący już) ks. infułat Wawrzyniec Wnuk, dzięki któremu został pobudowany m.in. obszerny Dom Parafialny.
Działalność świeckich
Od Niedzieli Świętej Rodziny w 2008 r. w kościele czczone są relikwie św. Joanny Beretty Molli – matki, która ponad swoje życie ukochała życie nienarodzonego jeszcze dziecka. We wspólnocie działają: Koło Różańca Świętego, Koło Stowarzyszenia Wspierania Powołań Diecezji Bydgoskiej, kręgi Domowego Kościoła, chórek, ministranci i lektorzy. We wszelkiego rodzaju uroczystości parafialne aktywnie włączają się także strażacy OSP Dźwierszno i OSP Izdebki, Stowarzyszenie Gminna Rada Kobiet z Dźwierszna Wielkiego, Dźwierszna Małego, Izdebek, Topoli, Witrogoszcza oraz liczni parafianie ze wszystkich sąsiednich wsi.