Wiele kobiet rezygnuje z własnych ambicji i kariery, oddając się prowadzeniu gospodarstwa domowego i wychowaniu dzieci. Kwestię pracy domowej i aktywności zawodowej kobiet wielokrotnie podejmowało w swoim nauczaniu Magisterium Kościoła. Kościelne dokumenty związane z postulatami społecznymi to lektura, do której raczej niewielu zagląda. Niestety. A szkoda, bo są tam często poruszane sprawy, którymi żywo zainteresowani są tzw. zwykli obywatele.
Jan Paweł II jest pierwszym papieżem, który tematyce kobiecej poświęcił oddzielne dokumenty. Teksty spaja
chęć przybliżenia czytelnikowi fenomenu kobiety i istoty samej kobiecości. "Geniusz kobiecy", zwrot pojawiający się po raz pierwszy w liście "Mulieris dignitatem", ma się wyrazić w szeroko rozumianym życiu społecznym, czyli w każdej formie działania zwróconego ku kształtowaniu prawidłowych stosunków międzyludzkich.
Pekińskie zmagania
W 1995 roku w Pekinie odbyła się Konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jej główną tematyką były kwestie kobiece. Tekst dokumentu końcowego IV Światowej Konferencji ONZ w Pekinie zweryfikował nadzieje: "Tylko jeden paragraf poświęcono rodzinie jako instytucji. W projekcie dokumentu umieszczono go w nawiasach, tak jak wszystko, co miało związek z rodziną, macierzyństwem, religią, etycznymi i duchowymi wartościami itp." - tak gorzko referuje jedna z uczestniczek konferencji, Janne Haaland Matlary w swojej książce "Nowy feminizm".
Po konferencji pekińskiej, która ze względu na duże rozbieżności w stanowiskach rządów poszczególnych państw w kwestii opłacania pracy w gospodarstwie domowym nie potrafiła zająć jasnego stanowiska (paragraf 158, zawierający ten właśnie zapis, został silnie oprotestowany), Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet zalecił, aby państwa zachęcały do prowadzenia badań dotyczących wyceny nieodpłatnej pracy domowej kobiet i wspierały je. Także w raporcie Europejskiej Komisji Gospodarczej w rozdziale pt. "Promowanie równości płci w systemie opieki społecznej" znajdujemy postulat uwzględnienia w systemach emerytalnych lat pracy nieodpłatnej wykonywanej przez kobiety najczęściej z powodu ciążących na nich obowiązków związanych z opieką macierzyńską. Jak widać z powyższego, poszczególne instancje międzynarodowe także nie bez trudu wypracowują stanowisko dotyczące zagadnienia pracy domowej kobiet.
Papieskie postulaty
Przed konferencją Jan Paweł II napisał dwa listy: jeden skierowany do sekretarz generalnej konferencji, drugi do kobiet całego świata. Był to początek szerokiej debaty dotyczącej kobiet i ról, jakie Kościół im przypisuje. Od dokumentów Kościołów lokalnych po teologię feministyczną widać było zainteresowanie problematyką kobiecą. Tego samego roku powstała także pamiętna encyklika "Evangelium vitae", gdzie po raz pierwszy w papieskich dokumentach pojawia się zwrot "nowy feminizm".
W przesłaniu do sekretarz generalnej Konferencji ONZ w Pekinie Jan Paweł II pisze o zwalczaniu błędnego poglądu, że macierzyństwo zniewala kobiety, że ich oddanie rodzinie, a zwłaszcza dzieciom, nie pozwala im zrealizować osobistych aspiracji i uniemożliwia aktywny udział w życiu społecznym. Dalej pisze Papież o rosnącym zaangażowaniu kobiet w życie kulturalne, społeczne, gospodarcze i polityczne. Wspomina także o potrzebie zmian w organizacji społecznej, która ułatwi kobietom udział w życiu publicznym i jednocześnie umożliwi im spełnianie szczególnych obowiązków wobec rodzin. Najważniejszy postulat mówi o potrzebie stworzenia takich regulacji prawnych, które pozwolą kobiecie na znaczniejszy udział w świecie pracy, jednocześnie nie osłabiając jej roli w rodzinie.
W "Liście do kobiet" znajdujemy uwagi dotyczące spraw uważanych przez Papieża za naglące, jak konieczność uzyskania we wszystkich krajach rzeczywistej równości praw osób, czyli tego samego wynagrodzenia za tę samą pracę, a także opieki nad pracującą matką. List ten zawiera wyrażenie podziwu dla kobiet dobrej woli, które poświęciły się obronie kobiecej godności, walcząc o podstawowe prawa społeczne, ekonomiczne.
W "Evangelium vitae" mamy do czynienia z zachętą, ba, wręcz ponagleniem do promowania kierunku myślowego, który nie ulegnie pokusie maskulinizmu, ale będzie umiał rozpoznać i wyrazić autentyczny geniusz kobiecy we wszystkich przejawach życia społecznego. Umiejscawiając nauczanie o roli kobiet w kształtowaniu "cywilizacji życia", Papież uważa je za osoby mające na ten proces wyjątkowy i/lub nawet decydujący wpływ. W tym według Jana Pawła II zawierają się także działania na rzecz przezwyciężania wszelkich form dyskryminacji, przemocy i wyzysku. Dalej autor pisze o tajemnicy małżeństwa i macierzyństwa w kontekście przyjęcia drugiego człowieka. Właśnie tego przyjęcia Kościół oczekuje od kobiet jako realizacji ich najważniejszego wkładu w odnowę kultury.
Jan Paweł II jest pierwszym Papieżem wzywającym do tworzenia feminizmu. Jednocześnie stosuje on także inne pojęcia zaczerpnięte z terminologii feministycznej. W "Orędziu na XXVIII Światowy Dzień Pokoju" z dnia 1 stycznia 1995 roku mówi o feminizmie, że to proces trudny i złożony, czasem niewolny od błędów, ale zasadniczo pozytywny, choć do dziś niezakończony.
Kobieta europejska
W jednym z ostatnich tekstów, "Ecclesia in Europa", Jan Paweł II zauważa coraz liczniejszy udział kobiety w strukturach i środowiskach wspólnoty chrześcijańskiej. W innym miejscu możemy przeczytać: "Kościół wyraża ufność, że i dzisiaj kobiety mogą znacznie przyczynić się do budzenia nadziei na wszystkich płaszczyznach (...) W tym kontekście Kościół oczekuje od kobiet ożywczego wkładu, rodzącego nową falę nadziei". Widać tutaj wyraźne zaproszenie skierowane ku kobietom Europy do twórczego włączenia się w proces kształtowania odnowionej mentalności.
Promowanie godności kobiety opartej na jednakowej godności kobiety i mężczyzny musi opierać się na fundamencie Pisma Świętego. Zarówno kobieta, jak i mężczyzna oboje zostali stworzeni na obraz i podobieństwo Boga (por. Rdz 1,27), a każde z nich zostało wyposażone we właściwe im, specyficzne dary. Według Jana Pawła II należałoby życzyć społeczeństwom pełnego udziału kobiet w życiu i misji Kościoła. Środkami do tego celu powinno być powierzanie kobietom funkcji kościelnych według prawa kanonicznego dotyczącego osób świeckich. Innym środkiem ma być dowartościowanie kobiety jako żony, matki i związanego z tym poświęcenia się życiu rodzinnemu. Niezwykle ważnym postulatem jest bezwzględne domaganie się praw chroniących kobietę, zwłaszcza przeciwko upokorzeniom, jakich doznaje ona w reklamie handlowej, a przede wszystkim prostytucji.
Na koniec Ojciec Święty wyraża życzenie, aby wkład matki w życie domowe - tak samo jak wkład ojca - cieszył się uznaniem, również w formie wynagrodzenia ekonomicznego, jako udział w budowaniu dobra wspólnego. Jest to bardzo ważny, wyrażony wprost, papieski postulat na rzecz wynagrodzenia kobiet za ich pracę w gospodarstwie domowym.