Witold Pasek
„Bolesława Kontryma życie zuchwałe. Biografia żołnierza i policjanta 1898 – 1953”
Fronda 2006
Wstrząsające dzieje jednego człowieka – na jego życiu można uczyć się pogmatwanej historii naszego kraju. Kontrym, znany pod pseudonimem „Żmudzin”, służył w rosyjskiej armii podczas I wojny światowej, a potem robił karierę w Armii Czerwonej i studiował w Akademii Wojskowej w Moskwie. Wtedy zaczęła się jego kariera wywiadowcza dla Polski. W latach 20. i 30. jako policjant zajmował się głównie zwalczaniem organizacji komunistycznych. Po wybuchu II wojny światowej walczył we Francji i Norwegii, w Anglii przeszedł szkolenie spadochronowe i dywersyjne i jako cichociemny został zrzucony w okolicach Warszawy. Walczył w powstaniu warszawskim i – na swoje nieszczęście – z obozu jenieckiego postanowił wrócić do ojczyzny, podejrzewając, jak zostanie potraktowany przez sługusów sowieckich. W więzieniu mokotowskim był przesłuchiwany i torturowany kilka lat. Nie załamał się. Nie wiadomo, w jaki sposób wykonano na nim wyrok śmierci i gdzie jest pochowany. Wstrząsająca polska historia.