Łk 23, 35–43
Gdy ukrzyżowano Jezusa, lud stał i patrzył. A członkowie Sanhedrynu szydzili: «Innych wybawiał, niechże teraz siebie wybawi, jeśli jest Mesjaszem, Bożym Wybrańcem». Szydzili z Niego i żołnierze; podchodzili do Niego i podawali Mu ocet, mówiąc: «Jeśli Ty jesteś Królem żydowskim, wybaw sam siebie». Był także nad Nim napis w języku greckim, łacińskim i hebrajskim: «To jest Król żydowski». Jeden ze złoczyńców, których tam powieszono, urągał Mu: «Czyż Ty nie jesteś Mesjaszem? Wybaw więc siebie i nas». Lecz drugi, karcąc go, rzekł: «Ty nawet Boga się nie boisz, chociaż tę samą karę ponosisz? My przecież – sprawiedliwie, odbieramy bowiem słuszną karę za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił». I dodał: «Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa». Jezus mu odpowiedział: «Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze mną w raju».
Lud jest bierny, sparaliżowany, nie ma wiary, trwa w grzechu. Już nie wychwala Boga za cuda zdziałane przez Jezusa, jak się to działo wcześniej – w opisach cudów i nauczania Jezusa w Trzeciej Ewangelii. Ta bierność stoi w wyraźnym kontraście z aktywnością ludu, jaką przejawiał on chociażby podczas procesu Jezusa, wykrzykując oskarżenia wobec Niego.
Choć akt oskarżenia Jezusa o zdradę stanu i uzurpację władzy królewskiej upadł, taki jednak titulus z opisem Jego zbrodni znalazł się nad Jego głową. Paradoksalnie tytuł „Król żydowski” jest prawdziwy, choć zapewne miał być tylko usprawiedliwieniem tych, którzy oskarżyli Jezusa. Napis w trzech językach jest oficjalnym prawnym dokumentem i potwierdzeniem królewskiej godności Jezusa i to wystawionym przez najwyższego przedstawiciela władzy świeckiej. Zdają sobie z tego sprawę arcykapłani i dlatego – jak to zanotował św. Jan – protestują przeciwko brzmieniu tego dokumentu. Ewangelista św. Jan całą swoją opowieść o procesie i ukrzyżowaniu Jezusa konstruuje jako opis królewskiej intronizacji Chrystusa.
Postać „dobrego łotra” i jego dialog z Jezusem jest wspomniany tylko przez św. Łukasza. Możemy tu odnaleźć nawiązanie do przypowieści Jezusa zapisanych w 15 rozdziale Łukaszowej Ewangelii. „Dobry łotr” to odnaleziona owca, znaleziony pieniążek, a zwłaszcza syn marnotrawny, który uznaje swoją winę i przez Jezusa wraca do Ojca. Ofiarowując skruszonemu grzesznikowi przebaczenie grzechów i zbawienie, Jezus objawia, że te dary są okupione Jego własną Krwią. To, czego Jezus nauczał o miłosierdziu, zostaje wypełnione podczas spotkania skruszonego grzesznika z jego Zbawicielem. Modlitwa grzesznika zostaje natychmiast wysłuchana przez Jezusa – Jezus nie tylko wspomni na towarzysza swej męki, ale obdarzy go natychmiast życiem wiecznym z Bogiem.
o. Paweł Trzopek OP
Wszyscy znamy umieszczaną nad wizerunkami ukrzyżowanego Jezusa tabliczkę z inicjałami INRI. Nawiązuje ona do tabliczki, jaką według zgodnej relacji czterech Ewangelistów kazał umieścić na krzyżu Jezusa Poncjusz Piłat. W rzymskim kościele Świętego Krzyża Jerozolimskiego jest przechowywany titulus, czyli właśnie ta tabliczka z tytułem winy Jezusa. Egeria w IV w. oraz Pielgrzym z Piacenzy w VI w. wspominają w swoich relacjach, że widzieli tę relikwię w Jerozolimie. Od końca XV w. jest ona czczona w rzymskim kościele. W 1997 r. siedmioro niezależnych specjalistów w dziedzinie starożytnych tekstów zostało poproszonych o wydanie opinii co do datowania napisu na tabliczce. Wszyscy zgodnie uznali, że styl pisma pochodzi z okresu między I w. przed Chr. a III/IV w. po Chr.
Zdjęcie i opis ks. Jarosław Czyżewski