Logo Przewdonik Katolicki

Kurki – poezja dla podniebienia

Michał Gryczyński

Te lejkowate, aromatyczne grzyby o żółtych kapeluszach i trzonach zwężających się ku podstawie zaliczane są do grzybowej arystokracji. Należą do najbardziej rozpoznawalnych, nawet przez mało doświadczonych zbieraczy.

Rzeczywista nazwa kurki to pieprznik jadalny, bo pochodzi z rodziny pieprznikowatych. Ale regionalnych nazw jest więcej: kurek, kurza stopka, kurzajka, lisica, liszka, lepieszka, lepicha, łasiczka, pieprzyk czy stągiewka. Grzyby te występują na terenie całej Polski – od czerwca aż do listopada – a rosną gromadnie na piaszczystym i kwaśnym podłożu. Najczęściej w lasach sosnowych i świerkowych, często wśród mchów i upadłych liści, ale także pośród dębów, buków czy grabów. Poza Antarktydą kurki można znaleźć na wszystkich kontynentach. Ich łagodny smak, z lekką nutką pieprzowego posmaku, zyskał grono wielbicieli, którzy z wytęsknieniem oczekują na wysyp aromatycznych, twardych i chrupkich kurek.
Za najsmaczniejsze uchodzą oczywiście świeże grzyby, zwłaszcza te o rozwiniętych, lekko postrzępionych kapeluszach. Mają jeden niezaprzeczalny atut: nigdy nie robaczywieją. Ale tak jak inne grzyby mają więcej walorów smakowych niż rzeczywistej wartości, bo – oprócz dużej ilości wody – zawierają tylko trochę tłuszczu i białka, witaminy z grupy B, C, D i E, betakaroten oraz śladowe ilości minerałów: fluoru, fosforu, jodu, miedzi, potasu, wapnia i żelaza. Poza tym, choć mają niewiele kalorii, są ciężkostrawne, więc nie należy spożywać ich przed snem – dotyczy to zwłaszcza osób cierpiących na dolegliwości układu trawiennego i wątroby, małych dzieci i seniorów – ponieważ długo zalegają w żołądku.
Kurki wymagają pracochłonnego czyszczenia, np. za pomocą szczoteczki do zębów, należy je płukać szybko pod strumieniem bieżącej wody, a potem osuszać na papierowych ręcznikach. Warto je także krótko zblanszować, by nie straciły koloru. Kurki smażymy i dusimy również niezbyt długo, bo szybko stają się twardawe i gumowate, a wtedy jeszcze trudniej je strawić.
Bywają składnikiem jajecznicy z koperkiem i wielu innych potraw, np. farszu do pierogów. Ale można je również dodawać do zup, sosów, makaronu albo duszonych mięs, a także marynować, dusić w śmietanie, smażyć na maśle – najlepiej wcześniej sklarowanym, które trudniej się przypala – zapiekać np. w kruchym cieście, suszyć, a także mrozić. A ponieważ kurki po dłuższym mrożeniu bywają gorzkawe, po rozmrożeniu warto je obgotować. Natomiast suszone kurki przed spożyciem należy wymoczyć przez pół godziny w wodzie.
Podobnie jak inne grzyby posiadają swoje sobowtóry. Jednym z nich jest lisówka pomarańczowa, nazywana także fałszywą kurką, lejkówką pomarańczową, pieprznikiem pomarańczowym albo kurką jadowitą. Ten grzyb rosnący w borach iglastych i mieszanych czasem wywołuje dolegliwości gastryczne. Można go rozpoznać po blaszkach, podczas gdy spód kapelusza prawdziwej kurki tworzą szeroko rozstawione listewki.
I jeszcze ciekawostka: kurki to jedyne grzyby uznawane przez Żydów za koszerne.






















-+

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki

;clickControlParams[onclick_param_l]=onclick_value_l;clickControlParams[onclick_param_v]=onclick_value_v;function setRlsAmount(){cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){cafEl[index].caf.number=dto.numberRelatedLinks}})}function addClickTrackUrl(cafObject){let params=Object.keys(clickControlParams).map(function(key){return encodeURIComponent(key)+"="+encodeURIComponent(clickControlParams[key])}).join("&");let parkingClickTrack="//"+dto.clickControlHost+"/search/cc.php?"+params;if(dto.clickTrack.length>0){dto.clickTrack.forEach(function(part,index){this[index]=encodeURI(this[index])},dto.clickTrack);cafObject.clicktrackUrl=[parkingClickTrack].concat(dto.clickTrack)}else{cafObject.clicktrackUrl=parkingClickTrack}}pageOptions.pageLoadedCallback=function(requestAccepted,status){let fb_add_params="";function isAdultStatusCallbackRequired(){if(!("adult"in status)){return false}if(ds===false&&status.adult===true){return true}if(ds===true&&status.adult===false){return true}return false}function isErrorCodeCallbackRequired(){if(!("error_code"in status)){return false}if(isAdultStatusCallbackRequired()&&26===status.error_code){return false}return true}if(isAdultStatusCallbackRequired()){fb_add_params+="&as="+status.adult+"&gc="+status.client}if(isErrorCodeCallbackRequired()){fb_add_params+="&ec="+parseInt(status.error_code)}if(fb_add_params.length===0||fb_token.length===0){return}let request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",fb+fb_token+fb_add_params,true);request.send()};function collectCafObjects(){let cafObjects=[pageOptions];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(tlt)===-1){return}if(cafEl[index].caf.type==="ads"){addClickTrackUrl(cafEl[index].caf);cafEl[index].caf.number=noAds}pdto.caf.uiOptimize=dto.uiOptimize;if(cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"&&dto.rls.length>0){return}if(cafEl[index].caf.type==="searchbox"&&dsb===false){return}cafObjects.push(cafEl[index].caf)});return cafObjects}function appendCafRls(){if(dto.rls.length<=0){return}let start=0;let cafRlObjects=[pdto.caf];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){let stop=start+cafEl[index].caf.number;let terms=[];for(var i=start;idto.rls.length-1){break}terms[i]=dto.rls[i].term;start=i+1}cafEl[index].caf.terms=terms.join(",");cafEl[index].caf.optimizeTerms=false;cafRlObjects.push(cafEl[index].caf)}});createCaf.apply(this,cafRlObjects)}if(typeof google!=="undefined"){window.createCaf=function(){function F(args){return google.ads.domains.Caf.apply(this,args)}F.prototype=google.ads.domains.Caf.prototype;return function(){return new F(arguments)}}();setRlsAmount();if(dto.advt===1&&dto.contentType!==2&&dto.contentType!==3){appendCafRls()}let cafObjects=collectCafObjects();if(cafObjects.length>1){createCaf.apply(this,cafObjects)}}})();if(dto.tsc){var request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",dto.pu+"/search/tsc.php?"+dto.tscQs);request.send()}var $parkModalButton=document.getElementById("cookie-modal-open");var $parkModalCloseButton=document.getElementById("cookie-modal-close");var $parkModal=document.getElementById("cookie-modal-window");var $parkCookieMessage=document.getElementById("cookie-message");var $parkThirdPartyCookieCheckbox=document.getElementById("third-party-cookie-checkbox");var $parkAcceptAllCookiesButton=document.getElementById("accept-all-cookies-btn");var executeTrackingPixel=function(trigger){if(trigger===true&&typeof pxTracking==="function"){pxTracking()}};var getCookieExpirationTime=function(){var d=new Date;d.setTime(d.getTime()+7*24*60*60*1e3);return d.toUTCString()};var saveParkingCookie=function(statisticsCookie){var cookieConsent={necessary:true,statistics:statisticsCookie,version:1,timestamp:(new Date).getTime()};document.cookie="CookieConsent="+JSON.stringify(cookieConsent)+";expires="+getCookieExpirationTime()};if($parkModalButton!=null){$parkModalButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.remove("disabled")}}if($parkModalCloseButton!=null){$parkModalCloseButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.add("disabled");$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked);executeTrackingPixel($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked)}}if($parkAcceptAllCookiesButton!=null){$parkAcceptAllCookiesButton.onclick=function(){$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie(true);executeTrackingPixel(true)}}if(dto.executeTrackingPixels===true){executeTrackingPixel(true)}