Wspólnota powstała 27 września 1842 r. w Nysie na Śląsku Opolskim. Jej założycielką była Klara Wolf, a współzałożycielkami Matylda i Maria Merkert oraz Franciszka Werner.
Modlitwa, Eucharystia, medytacja
Siostry objęły ambulatoryjną opieką chorych w ich własnych mieszkaniach. Jednak niezrozumienie idei młodych dziewcząt doprowadziło w 1849 r. do tymczasowej likwidacji dzieła. Walkę z trudnościami podjęła Maria Merkert. 19 listopada 1850 r. wraz z Franciszką Werner ponownie rozpoczęły bezpłatną pielęgnację chorych bez względu na status społeczny, wyznanie i płeć. Maria Merkert założyła Stowarzyszenie św. Elżbiety, które przekształciła potem w zgromadzenie zakonne, otrzymując dla niego w 1859 r. zatwierdzenie diecezjalne, a w 1871 r. dekret pochwalny papieża Piusa IX.
Zgromadzenie szczególnie czci Serce Jezusowe, źródło miłości pokornej, twórczej i dyspozycyjnej. Od Niego założycielki i kolejne pokolenia elżbietańskie uczą się całkowitego ukrycia w Bogu, miłości ofiarnej, aż do oddania życia. We wspólnocie żywe jest również nabożeństwo do Matki Bożej w tajemnicy Nawiedzenia, z której elżbietanki czerpią umocnienie wiary i zachętę do miłości służebnej. Zgodnie z zaleceniem założycielek święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (31 maja) jest świętem zgromadzenia i dniem odnawiania ślubów zakonnych. Życie wspólnotowe siostry prowadzą zgodnie z przyjętym porządkiem dnia. Modlitwa, Eucharystia, medytacja, wspólnota siostrzana są źródłem sił w posłudze potrzebującym.
Duchowość elżbietanek opiera się na przykładzie patronki, św. Elżbiety Węgierskiej, która pielęgnując chorych, usiłowała widzieć w nich zranione członki Chrystusa. – Swoim życiem pragniemy naśladować Chrystusa w Jego oddaniu sprawom Ojca i jak On pochylać się nad ludźmi będącymi w potrzebie. Czynimy to poprzez służbę chorym, cierpiącym, samotnym i opuszczonym, szczególnie w ich własnych mieszkaniach, służbę pielęgniarską w szpitalach i domach opieki dla dzieci i dorosłych, pracę wychowawczą w domach i zakładach dla dzieci, prowadzenie przedszkoli, pracę duszpasterską i apostolską w parafiach (katechetki, zakrystianki, organistki), służbę dla Kościoła w kuriach biskupich, seminariach duchownych, pracę misyjną, działalność z katolikami świeckimi we Wspólnocie Apostolskiej św. Elżbiety – powiedziała s. Marta Urszula Pankowska CSSE.
Wzór poświęcenia i miłosierdzia
Święta Elżbieta (1207–1231) pochodziła z królewskiego rodu węgierskiego. Była córką króla Węgier Andrzeja II (1205–1235) i Gertrudy von Andechs-Meran (+1213), siostry św. Jadwigi Śląskiej. Urodziła się jako trzecie z kolei dziecko królewskiej pary. W 1211 r., będąc zaledwie czterolatką, została zaręczona z synem Hermana, landgrafa Turyngii, i przybyła na zamek książęcy w Wartburgu. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, jako przyszła małżonka landgrafa Turyngii, wzrastała i wychowywała się w kraju, którym w przyszłości miała władać. Tam też otrzymała staranne wykształcenie, które wpoiło w nią umiłowanie Boga i uwrażliwiło jej serce na potrzeby bliźnich. – Życie św. Elżbiety było pełną realizacją ewangelicznej miłości Boga i człowieka. Ukochawszy ideały św. Franciszka z Asyżu, zachowała je w swoim sercu i niezachwianie praktykowała w całym życiu. Ta młoda landgrafini z Turyngii, która franciszkańską cnotą uświęciła małżeństwo, macierzyństwo, wdowieństwo, tron i wygnanie z zamku, szczęście miłości i cierpienie opuszczenia, przez stulecia wywiera swój pociągający wpływ i zachęca do naśladowania – dodała s. Paulina Danuta Rutkowska CSSE. Elżbieta stała się jedną z najbardziej znanych świętych III Zakonu i jego główną patronką. Ta wielka postać katolickiego średniowiecza przez wieki odczytywana była jako wzór poświęcenia i miłosierdzia przez tych, którzy z miłości ku Bogu pragnęli służyć bliźnim, pełniąc dzieła miłości. Patronowała też wielu inicjatywom charytatywnym, zwłaszcza w XIX w. Od przeszło 160 lat córka św. Franciszka patronuje również powstałemu w 1842 r. Zgromadzeniu Sióstr św. Elżbiety.
Przedszkole i hospicjum
Pierwsze elżbietanki przybyły do Bydgoszczy 13 grudnia 1921 r na prośbę ks. Jana Konopczyńskiego. Zakonnice zamieszkały wówczas w starej szkole, gdzie otrzymały małe mieszkanie. Pracowały w punkcie ambulatoryjnym, w którym zajmowały się pielęgnacją chorych oraz organizowały przedszkole. W 1936 r. przy pomocy i życzliwości wspomnianego kapłana siostry wprowadziły się do swojego wybudowanego domu, w którym mieściły się kaplica i pomieszczenia przedszkolne. Pełniły one funkcję tzw. ochronki, do której przychodziło około dwustu dzieci z okolicy. Na czas wojny działalność zakonna została prawdopodobnie zawieszona, gdyż nie ma żadnych informacji w kronikach domowych. Po wojnie siostry dalej prowadziły ochronkę dla dzieci i zajmowały się pielęgnacją chorych. Znaną i wspominaną aż do dziś była siostra Kamila Kuchta CSSE, która na bydgoskim Szwederowie pracowała ponad 50 lat. Odznaczała się wspaniałym podejściem do dzieci i taktem pedagogicznym. Została pochowana w 2005 r. na cmentarzu przy ul. Kossaka. Od września 1991 r. siostry wznowiły działalność przedszkolną przy ul. Stanisława Leszczyńskiego 40. Obecnie w Przedszkolu Sióstr Elżbietanek pracują trzy siostry zakonne i 28 osób świeckich. Do placówki uczęszcza około 130 dzieci. Przedszkole w 2016 r. będzie obchodziło jubileusz 25-lecia swego istnienia.
W grodzie nad Brdą siostry prowadzą dwie placówki. Przy ul. Stanisława Leszczyńskiego mieszkają cztery siostry, a przy ulicy Stanisława Grzmota-Skotnickiego zakonnice przebywające już na emeryturze. Elżbietanki są również obecne w Złotowie, gdzie oprócz domu zakonnego prowadzą Hospicjum Sióstr św. Elżbiety. Placówka niesie pomoc osobom nieuleczalnie chorym – dzieciom i dorosłym oraz ich rodzinom – w ostatnim okresie życia. Siostry przy współudziale lekarzy (wielu specjalności), pielęgniarek, opiekunów i wolontariuszy zapewniają całodobową opiekę dla ludzi terminalnie i obłożnie chorych, by trudne dni u kresu ich życia minęły w godnych warunkach i atmosferze miłosierdzia. W ten właśnie sposób powstaje owo pallium – płaszcz wszechstronnej i serdecznej opieki nad tymi, którzy odchodzą: aby nie byli sami, aby wiedzieli, że się ich szanuje i kocha. W skład hospicjum wchodzą: oddział opieki paliatywnej, poradnia opieki paliatywnej i walki z bólem, oddział opiekuńczo-leczniczy oraz zespół hospicjum opieki domowej.
***do ramki***
Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety - Siostry Elżbietanki
Domy zakonne w Bydgoszczy i Złotowie
ul. S. Grzmota-Skotnickiego 7, 85–163 Bydgoszcz
tel. 52 322 57 32
ul. Leszczyńskiego 40, 85–137 Bydgoszcz
tel. 52 372 92 33
ul. Panny Marii 7, 77–400 Złotów
tel. 67 263 33 76
www.pse.edu.pl
www.hospicjum-zlotow.pl