Jasna Góra, z Cudownym Obrazem Matki Bożej Częstochowskiej – postrzeganym jako drugie godło Polski – od wieków pełni rolę integrującą nasz naród. Do duchowej stolicy Polski, w której panuje Królowa Polskiej Korony pielgrzymują pątnicy z wszystkich zakątków świata.
Czarna Madonna z Jasnej Góry od stuleci cieszy się niezwykłą czcią ludu polskiego. Nic dziwnego, skoro księga cudów jasnogórskich, w tym uzdrowień, liczy już 24 tomy. Co więcej, jak powiadał bł. Jan Paweł II...
tutaj zawsze byliśmy wolni
Szczególną rolę odgrywała Jasna Góra w okresie rozbiorów Polski, umacniając więzy narodowe. Władze carskie nazywały Panią Jasnogórską „główną rewolucjonistką” w Królestwie Polskim, ponieważ pątnicy wędrowali zawsze pod sztandarami z polskim orłem, śpiewając pieśni patriotyczne.
Na mocy przywileju przyznanego Jasnej Górze w 1450 r. przez Zbigniewa Oleśnickiego w sanktuarium jasnogórskim można było uzyskać specjalny odpust, pod warunkiem odmówienia modlitwy o pokój w Królestwie Polskim oraz za króla i biskupa krakowskiego.
Ale Jasna Góra bywa także nazywana „konfesjonałem narodu”, bo – dzięki przywilejom papieskim – paulini bywali spowiednikami zwyczajnymi i nadzwyczajnymi, z prawem rozgrzeszania w wypadkach zastrzeżonych Stolicy Apostolskiej.
Każdego dnia z Częstochowy płyną w świat...
słowa Apelu Jasnogórskiego
„Maryjo, Królowo Polski – jestem przy Tobie, pamiętam, czuwam!” Apel zainicjował 8 grudnia 1953 r. o. Jerzy Tomziński, ówczesny przeor Jasnej Góry, apelując do Polaków o duchową więź z uwięzionym prymasem Wyszyńskim. Trzy lata później, 16 maja 1956 r., Prymas Tysiąclecia ułożył w Komańczy – kolejnym miejscu uwięzienia – Jasnogórskie Śluby Narodu.
Tam też narodziła się idea Wielkiej Nowenny, dziewięcioletniego planu duszpasterskiego odnowy moralnej i religijnej Polaków, połączonego z peregrynacją po Ojczyźnie kopii Cudownego Obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Ukoronowaniem Wielkiej Nowenny był Millennijny Akt Oddania Narodu w Macierzyńską Niewolę Maryi Królowej Polski 3 maja 1966 r.
Już od 1434 r. trwa...
fenomen pieszego pielgrzymowania
Wówczas przybyła na Jasną Górę pierwsza oficjalna pielgrzymka, która przeniosła z Krakowa do Częstochowy Cudowny Obraz, odrestaurowany po napadzie rabunkowym na klasztor. O tym jak dynamicznie rozwijał się ruch pielgrzymkowy na Jasną Górę wymowne świadectwo złożył już w XVI w. Grzegorz z Sambora: „Tu nie tylko Polacy w święte mury spieszą – | I Litwini pobożni gęstą idą rzeszą | Tu mieszkańcy gór naszych i całe Polesie | Kaszubi i lud z Moskwy hołdy swoje niesie | Tu Kujawiak namioty rozbija płócienne | Tu Mazur z wełny stawia szałasze odmienne | Tu możni Morawianie, bogaci Węgrzyni | Podolacy i Niemcy, Słowieńcy, Rusini | Tu z Pomorza, z Wołynia, z Tracji, z Inflant, Żmudzi | Z Saksonii, Prus, Czech, Śląska mnóstwo idzie ludzi...”
W XVII w. zaczęły się kształtować stałe szlaki pątnicze m.in. z Kalisza czy Żywca. Ale największym fenomenem jest – licząca już 300 lat – Warszawska Pielgrzymka Piesza, której początki sięgają 1711 r. Wtedy to członkowie Arcybractwa Pięciorańskiego przy klasztorze oo. Paulinów wędrowali na Jasną Górę z dziękczynieniem za ustanie epidemii tyfusu plamistego. I tak rok po roku – także podczas powstania warszawskiego – i w okresie rządów komunistów. Najbardziej tragiczną kartą w dziejach tego pielgrzymowania był rok 1792, gdy Kozacy na żołdzie carskim wymordowali wszystkich pątników.
Do Częstochowy pielgrzymowali również władcy: Zygmunt II August, Władysław IV, Michał Korybut Wiśniowiecki czy August III. Królowie Polski zawierzali Matce Bożej najtrudniejsze sprawy narodowe i osobiste, a także swoje panowanie. A w czasach najnowszych bł. Jan Paweł II nawiedził Jasną Górę aż pięciokrotnie.
W 1655 r. klasztor jasnogórski przeżył oblężenie, podczas którego rycerze i zakonnicy, pod wodzą przeora o. Augustyna Kordeckiego odparli...
najazd szwedzki
Wcześniej, dzięki staraniom o. Kordeckiego, rozbudowane zostały umocnienia obronne. Dokument królewski z 1641 r. określał warownię jasnogórską jako Fortalitium Marianum, a kilkanaście lat później konwent został zobowiązany przez monarchę i Sejm do utrzymywania stałej załogi wojskowej, której przewodził przeor.
1 kwietnia 1656 r. – po cudownym ocaleniu Jasnej Góry – król Jan II Kazimierz złożył w katedrze lwowskiej śluby w imieniu całego narodu, a sto lat później, w 1764 r. konstytucja sejmowa potwierdziła szczególne przywiązanie Polski do MB Częstochowskiej: „Rzeczpospolita Polska stwierdza, że jest do swojej Najświętszej Królowej Maryi Panny w Obrazie Częstochowskim cudami słynącej zawsze nabożna i Jej protekcji w potrzebach doznająca....”
Później obrali Ją sobie za Patronkę m.in. konfederaci barscy, broniący się przed Rosjanami. 8 września 1717 r. obraz koronowano, a w 1914 r. wprowadzone zostało liturgiczne święto ku czci MB Częstochowskiej. W 1931 r. Pius XI ustalił jego datę na 26 sierpnia.
To swoisty paradoks, że...
Góra jest Jasna, a Madonna Czarna
Jej wizerunek sławił już Jan Długosz na kartach Liber Beneficiorum: „Obraz Maryi Najchwalebniejszej i Najdostojniejszej Dziewicy i Pani, Królowej świata i Królowej naszej... o przeładnym wyrazie twarzy, która spoglądających przenika szczególną pobożnością – jakbyś na żywą patrzył”.
To malowidło temperowe, typu hodogetria – przedstawiające Madonnę z Dzieciątkiem na lewej ręce – pochodzi, prawdopodobnie z Konstantynopola, skąd przez Ruś dotarło do Polski. W 1382 r. książę opolski Władysław powierzył ikonę paulinom z Jasnej Góry. Według dawnych przekazów ludowych deska lipowa pochodzi ze stołu nazaretańskiego Świętej Rodziny, wykonanego przez samego św. Józefa. Ciemne oblicza Maryi i Dzieciątka nie były zamysłem artysty, który je odmalował – to werniks je przyciemnił – a cięcia na twarzy Matki Bożej upamiętniają akt profanacji w 1430 r., po którym o renowację obrazu zatroszczył się osobiście król Władysław Jagiełło.
O. Augustyn Kordecki
Klemens Kordecki urodził się w 1603 r. w kaliskiej parafii Iwanowice. Ukończył studia filozoficzne i teologiczne, a potem wstąpił do Zakonu św. Pawła Pierwszego Pustelnika i przyjął imię Augustyn. Po przyjęciu święceń kapłańskich piastował w zakonie liczne godności, m.in. przeora w rozmaitych klasztorach, prowincjała, definitora prowincji polskiej i wikariusza generalnego. To świadczy jak bardzo był ceniony przez współbraci, nie tylko z powodu wybitnych zdolności administracyjnych i pracowitości, ale również ze względu na cechy charakteru, a zwłaszcza męstwo i pokorę. Przeorem Jasnej Góry był aż sześć razy i tam też ostatecznie osiadł w 1650 r.
W okresie potopu szwedzkiego, po upadku większości zamków warownych, pograniczny klasztor jasnogórski był ostatnią fortecą. Szwedzi oblegali go w z nadzieją na zdobycie kosztowności zgromadzonych w skarbcu. Obroną twierdzy dowodził przeor Kordecki. W krytycznej chwili zwołał wszystkich przed ołtarzem Cudownego Obrazu – który wcześniej nakazał wywieźć do klasztoru w Głogówku na Śląsku – i po Mszy św. poprowadził wzdłuż murów procesję z Najświętszym Sakramentem. Zakończył ją błogosławieństwem obrońców oraz broni i wygłosił płomienną mowę. Ostatni szturm Szwedów miał miejsce 24 grudnia, w Wigilię Bożego Narodzenia, a trzy dni później wojska odstąpiły od twierdzy. O. Kordecki zmarł 20 marca 1673 r., w otoczeniu modlących się paulinów.
Klasztor Paulinów – Jasna Góra
ul. o. A. Kordeckiego 2
42–225 Częstochowa 25
tel 34 377 77 77
fax 34 365 67 28
e-mail: sanktuarium@jasnagora.pl
www.jasnagora.pl
Noclegi:
Dom Pielgrzyma im. Jana Pawła II
ul. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego 1/31
42–225 Częstochowa 25
e-mail: dp@jasnagora.pl
Rezerwacje: tel (34) 377 75 64
Hale noclegowe
Rezerwacje: tel. 34 377 72 24
Jasnogórskie Centrum Informacji
ul. o. A. Kordeckiego 2
42-225 Częstochowa 25
tel (34) 377 74 08
fax (34) 365 43 43
skype: jasnagorajci
e-mail: centrum.informacji@jasnagora.pl
Odpusty wielkie:
3 maja – Matki Bożej Królowej Polski
niedziela po 15 maja – św. Pawła Pustelnika, patriarchy zakonu oo. paulinów
15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP
26 sierpnia – MB Częstochowskiej
8 września – Narodzenie NMP
pierwsza niedziela października – MB Różańcowej
Odpusty mniejsze:
2 lutego – Ofiarowania Pańskiego
25 marca – Zwiastowania Pańskiego
31 maja – Nawiedzenia NMP
poniedziałek po Zesłaniu Ducha Świętego – Matki Kościoła
16 lipca – MB Szkaplerznej
8 grudnia – Niepokalane Poczęcie NMP
Godziny Mszy św. i nabożeństw
5:30 – Godzinki
6:00 - Odsłonięcie obrazu Matki Bożej
Msze św. w kaplicy Matki Bożej: od poniedziałku do piątku: 6:00, 7:00, 7:30, 8:00 –łacińska, 9:30, 11:00, 15:30, 18:30; w sobotę: 6:00, 7:00, 7:30, 8:00 – łacińska
9:30, 11:00, 12:00, 15:30, 18:30; w niedziele i święta: 6:00, 7:00, 8:00 – łacińska, 9:30, 11:00, 12:00, 15:30, 17:00, 18:30, 20:00
Msza św. w bazylice: od poniedziałku do piątku: 5:30, 6:00, 6:30, 7:00, 7:30, 8:00, 9:00; w sobotę: 6:00, 6:30, 7:00, 7:30, 8:00, 9:00; w niedziele i święta: 5:30, 6:30, 8:00, 9:30, 11:00, 13:00, 17:00, 19:00;
Adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicy Adoracji 6:00 – 21:00
Zasłonięcie obrazu Matki Bożej o 12:00 (soboty, niedziele i święta o 13:00)
Odsłonięcie obrazu: 14:00 – w soboty i święta od maja do września; 15:00 – poza sezonem pielgrzymek.
Różaniec: 16:00 (w niedziele i święta 16:15)
Nowenna do Matki Bożej: w soboty 18:00
Apel Jasnogórski: 21:00
Spowiedź: 6:00–20:00 w bazylice, kaplicy Matki Bożej lub Wieczerniku w lecie
(w soboty, niedziele i w okresie pielgrzymkowym)