W Kodeksie pracy odrębny rozdział poświęcony jest przywilejom pracownic, które spodziewają się dziecka oraz uprawnieniom pracowników po urodzeniu dziecka. Wiele kobiet w Polsce nie orientuje się, jakie prawa im przysługują w tym szczególnym okresie. Dlatego warto przypomnieć podstawowe przepisy z tego zakresu.
Przede wszystkim nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia, bez względu na to, czy są w ciąży, czy nie.
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie bez wypowiedzenia. Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Ponadto bez zgody pracownicy nie można jej delegować poza stałe miejsce pracy. Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4. roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej.
Należy również wspomnieć o tym, że pracodawcy zatrudniający kobiety karmiące nie zawsze chcą pogodzić się z faktem, iż kobietom tym należą się specjalne przywileje.
Kobieta karmiąca, która wraca do pracy, powinna walczyć o swoje prawo do dwóch półgodzinnych przerw w czasie pracy na karmienie dziecka.
Ponadto, jeżeli kobieta karmi więcej niż jedno dziecko, wówczas przysługują jej dwie przerwy w pracy po 45 minut. Karmiące pracownice mogą również skierować wniosek do pracodawcy o udzielenie im przerw łącznie. Niestety, są pewne ograniczenia tych przywilejów.
Przerwa na karmienie nie przysługuje kobiecie zatrudnionej krócej niż 4 godziny dziennie.
Jeżeli czas pracy nie przekracza 6 godzin, kobieta karmiąca korzysta z jednej przerwy.
W razie wątpliwości kobieta karmiąca może złożyć oświadczenie o tym, że karmi piersią albo przedstawić pracodawcy zaświadczenia lekarskie, z którego wynika fakt karmienia dziecka piersią. Jeżeli lekarz nie chce wydać takiego zaświadczenia, można wówczas udać się do kierownika przychodni.
Bardzo często kobiety karmiące napotykają na różne bariery i równie często prawo do przerw w pracy zależy od dobrej woli lekarza, kierownika działu kadr czy pracodawcy.
Pracownikom przysługują także urlopy macierzyńskie, wychowawcze oraz dwudniowe zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym. Temu obszernemu tematowi poświęcony będzie kolejny artykuł.