Wśród słynnych żydowskich manuskryptów wydobytych na światło dzienne w Qumran, na zachodnim brzegu Morza Martwego, jeden został nazwany przez badaczy Zwojem wojny. Opisano w nim ostatnią bitwę czterdziestoletniej wojny synów światłości i synów ciemności zakończoną zwycięstwem światłości. W znanym hymnie, który pełni funkcję Prologu Ewangelii wg św. Jana znajdziemy coś analogicznego, a przytoczony wers świadczy o tym niechybnie. Przynajmniej w wersji zaproponowanej powyżej.
Wielu naszym czytelnikom rozbrzmiewa może jeszcze w uszach cytat „Światłość w ciemności świeci i ciemność jej nie przyjęła ”. Niektórzy, znający przekład łaciński, mają też w pamięci słowa: „Światłość w ciemności świeci, a ciemność jej nie ogarnęła” pochodzący z Wulgaty św. Hieronima: Lux in tenebrislucet, et tenebrae eam comprehenderunt – w późnej łacinie comprehenderunt mogło również znaczyć „ogarnęły”. Jakie jest więc właściwe tłumaczenie oryginalnego greckiego czasownika katelaben? „Przemóc”, „ogarnąć”, „przyjąć” nie są tym samym, a jednak wszystkie terminy są używane w oficjalnych i zatwierdzonych tłumaczeniach.
Powiedzmy od razu, że czasownik grecki, występujący w oryginalnym tekście, rzeczywiście nie jest jasny, gdyż zawiera całą gamę znaczeń, różniących się przynajmniej odcieniami. Wyjdźmy od tłumaczenia „ciemność jej nie ogarnęła ”. Samo w sobie jest ono możliwe, bo ciemności są w czwartej Ewangelii synonimem „świata”, a 10. wiersz hymnu prologu mówi, że „świat Go nie poznał”, nie poznał Słowa–Światła–Chrystusa. Niemniej jest to sformułowanie obce sposobowi, w jaki Jan rozwija temat objawienia i sądu nad światem, dokonanego przez Chrystusa.
Przejdźmy zatem do tłumaczenia „ciemność jej nie przyjęła”. Z całą pewnością, gdyby Jan myślał po aramejsku, który był językiem dominującym w Ziemi Świętej, mógłby odwołać się do gry słów qableh qabla – „ciemności Go nie przyjęły”. Jednak zastosowany przez niego grecki czasownik wskazuje raczej na przeciwstawienie wyrażone za pomocą przedimka kata, logiczniej byłoby więc użyć czasownika parelaben, jak w wersie 11: „Przyszedł do swojej własności, a swoi Go nie przyjęli (parelabon)”. Pozostaje zatem trzecie znaczenie, obecne w naszej wersji: „zwyciężyła” (albo „przemogła”). Sens ten dobrze pasuje do spotkania światłości i ciemności, Chrystusa i świata. Jest to wyzwanie, na które chrześcijanin zna odpowiedź. Zauważmy, że to znaczenie pojawia się także w jedynym fragmencie czwartej Ewangelii, w którym występuje ten sam grecki czasownik: „Chodźcie, dopóki macie światłość, aby was ciemność nie ogarnęła [zwyciężyła] (katalabe)” (12, 35). Motto naszego dzisiejszego rozważania jest więc proklamacją wiary w zwycięstwo Chrystusa nad ciemnością, nad złem i nad światem.