Zaczął wówczas czytać książki religijne, które przywiozła mu Magdalena Araoz, żona jego brata, dama dworu królowej Izabeli Katolickiej. Wśród nich znalazło się Życie Chrystusa (Vita Christi) Ludolfa z Saksonii i Złota legenda (Legenda aurea) bł. Jakuba de Voragine. Lektura tych dzieł doprowadziła do jego głębokiej przemiany duchowej.
Druga ze wspomnianych ksiąg jest zbiorem opowieści hagiograficznych, przeznaczonych do czytania na poszczególne dni oraz uroczystości roku liturgicznego. To monumentalne dzieło - do tej pory zachowało się ponad 1400 manuskryptów - wywarło wielki wpływ na hagiografię, kult świętych, ikonografię i kulturę całego średniowiecza. Przez wieki należało do najbardziej popularnych ksiąg, a przetłumaczone zostało z łaciny na liczne języki nowożytne. Tylko w Polsce wydane zostały 143 edycje inkunabułowe, a przekładu na język polski dokonał Leopold Staff. Natomiast na język hiszpański przetłumaczył Złotą legendę cysters Gauberto Vagad.
Autorem owego zbioru był dominikanin Jakub, który urodził się ok. 1228-1230 r. w Varazze (Liguria); stąd jego przydomek de Voragine. Pochodził z genueńskiej rodziny o starożytnych korzeniach. Jako kilkunastoletni chłopak zgłosił się do konwentu dominikanów w Genui. Po przyjęciu święceń kapłańskich zyskał uznanie jako kaznodzieja i nauczyciel, toteż był wykładowcą teologii i biblistyki w licznych domach zakonnych. Nad Złotą legendą pracował pomiędzy 1253 a 1270 r. Przez dziewiętnaście lat (1267-1286) był prowincjałem dominikanów w Lombardii. Następnie został wikariuszem generalnym i jako definitor dominikanów uczestniczył w synodach w Lucca (1288) oraz Ferrarze (1290). W tym okresie w zakonie wybuchł ferment po wyborze nowego przełożonego generalnego, a w 1291 r. doszło nawet do zamachu na życie Jakuba, ale cudem ocalał. Na prośbę Mikołaja IV podjął się mediacji między Genuą - która popierała Sycylię przeciw królestwu Neapolu - a Stolicą Apostolską. W dowód uznania w 1292 r. został arcybiskupem Genui. Przystąpił wówczas do reformy kleru i odbudowy kościołów. Ponownie został mediatorem, godząc zwaśnione stronnictwa Gwelfów i Gibellinów. Zmarł 14 lipca 1298 r., a jego kult zatwierdził w 1816 r. Pius VII. Oprócz Złotej legendy pozostały po nim kazania o świętych, traktat maryjny oraz Kronika Genui, która uchodzi za cenne źródło dla badaczy dziejów tego miasta.