Nasze pojęcie „sprawiedliwość” nie jest w stanie oddać w pełni znaczenia zawartego w hebrajskich i greckich terminach wyrażających tę rzeczywistość i używanych w Biblii. Hebrajskie sedeq lub sedaqah i greckie dikaiosýne mają szeroki wachlarz znaczeń, które przedstawialiśmy już w innych artykułach, jak „usprawiedliwienie” i „zbawienie”. Pewne jest jednak, że pierwsze znaczenie odnosi się do koncepcji sprawiedliwości społecznej, prawa, opieki na biednymi, walki z uciskiem, prawości.
Wymaga się tego od sędziów i polityków: powinni oni wzorować się na Panu, który „będzie sądził (sądził/rządził – po hebrajsku czasownik shapat ma to podwójne znaczenie) świat sprawiedliwie i według słuszności – narody” (Ps 98, 9). To rządzących dotknie surowy sąd Boży, tak że „ludzie powiedzą: Uczciwy ma nagrodę; doprawdy, jest Bóg, co sądzi na ziemi” (Ps 58, 12). Wielką wagę ma tu głos proroków; wystarczy przeczytać księgę proroka Amosa. Jądro prorockiej zapowiedzi łączy bowiem wiarę i sprawiedliwość, kult i sprawiedliwe życie: „Nienawidzę waszych świąt i brzydzę się nimi [...] kiedy składacie Mi całopalenia i wasze ofiary, nie znoszę tego. [...] Niech sprawiedliwość wystąpi jak woda z brzegów i prawość niech się wyleje jak nie wysychający potok!” (Am 5, 21-24; por. Iz 1, 10-20).
Biblijni mędrcy również wielokrotnie podkreślają konieczność kierowania się w życiu moralnością, gdyż „na drodze prawości jest życie [...] prawość ocala od śmierci” (Prz 12, 28; 10, 2). Pan „nie spuszcza oka z uczciwych, umieszcza ich z królami na tronach, osadza ich na zawsze – są wielcy” (Hi 36, 7). Można by mnożyć biblijne passusy, które nieustannie wysławiają tę cnotę. Staje się ona niemal idealnym herbem króla-Mesjasza. Postać króla-Emmanuela wielbionego przez Izajasza otrzymuje jako fundamentalny rys tę dewizę: „rozsądzi biednych sprawiedliwie i pokornym w kraju wyda słuszny wyrok [...]. Sprawiedliwość będzie mu pasem na biodrach” (11, 4-5).
Psalm 72, który jest królewsko-mesjańskim hymnem, zaczyna się takim wezwaniem: „O Boże, przekaż Twój sąd królowi i Twoją sprawiedliwość synowi królewskiemu. Niech sądzi sprawiedliwie Twój lud i ubogich Twoich – zgodnie z prawem!” (ww. 1-2). Jeremiasz nie waha się nadać temu oczekiwanemu królowi symbolicznego imienia „Pan naszą sprawiedliwością” (23, 6), nazywając Go „Odroślą sprawiedliwą” (23, 5). W tym określeniu pojawia się inne znaczenie słowa „sprawiedliwość” w Biblii. Obejmuje ona również „zbawienie”, które daje Pan. Interwencja Boga w historię nie jest jedynie sądzeniem, ale ma też charakter zbawczy, jest aktem potępienia niesprawiedliwych i źródłem zbawienia dla ich ofiar.
Można zatem prześledzić drogę, jaką przebywa słowo „sprawiedliwość”, zanim dotrze do św. Pawła, u którego oznacza uwolnienie od grzechu i przemianę stworzenia; jest to owo „usprawiedliwienie”, któremu poświęciliśmy już uwagę w innym miejscu. W tym świetle możemy nazwać Chrystusa „naszą sprawiedliwością”, ponieważ Jego łaska wyzwala nas z niewoli grzechu, w którą wpędziła nas niesprawiedliwość Adama: „jak przestępstwo jednego [Adama] sprowadziło na wszystkich ludzi wyrok potępiający, tak czyn sprawiedliwy Jednego [Chrystusa] sprowadza na wszystkich ludzi usprawiedliwienie dające życie” (Rz 5, 18).
Żmija - W mesjańskiej przepowiedni Izajasza świat pokoju opisany jest także przez scenę z dzieckiem, które wkłada rękę do kryjówki jadowitej żmii (Iz 11, 8). W Ewangeliach w ustach Jana Chrzciciela i Jezusa pojawia się wyrażenie „plemię żmijowe” (Mt 3, 7; 12, 34; 23, 33). Ukazuje ono jadowitą siłę przewrotnych i hipokrytów, których „trucizna [...] podobna jest do jadu węża, do jadu głuchej żmii, co zamyka uszy, aby nie słyszeć głosu zaklinacza” (Ps 58, 5-6).
Korzeń - termin, który często pojawia się w Biblii, nie tylko w sensie botanicznym (np. Mt 3, 10; 13, 6. 21), ale też jako symbol genealogicznego pochodzenia: pomyślmy o „korzeniu Jessego”, czyli o ojcu Dawida i o jego potomkach (Iz 11, 1. 10). Sam Chrystus w Apokalipsie określany jest jako „Odrośl i Potomstwo Dawida” (22, 16) w linii cierpiącego Sługi Pańskiego, który wyrósł „jakby korzeń z wyschniętej ziemi” (Iz 53, 2).