Każdemu pracownikowi, po spełnieniu warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury przysługują od pracodawcy odprawy rentowe lub emerytalne. Ponadto w razie śmierci pracownika rodzinie przysługuje odprawa pośmiertna. Natomiast w razie zwolnienia pracownika z przyczyn ekonomicznych, likwidacji stanowiska lub upadłości pracodawca wypłaca odprawę pieniężną.
Przepisy kodeksu pracy (art.92¹) stwierdzają, że pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Jest to jednorazowe świadczenie i pracownik nie ma prawa do ponownego nabycia odprawy. Jest to więc świadczenie powszechne, należne wszystkim pracownikom, bez względna to, w jakim zakładzie pracują. Jednakże każdy zakład pracy może tworzyć w swoim układzie zbiorowym bądź w regulaminie wynagradzania odmienne zasady wypłaty odpraw. Jednak nie może to być uregulowanie mniej korzystne dla pracownika, niż przewiduje kodeks pracy. Wysokość odprawy jest ukształtowana w kodeksie pracy na poziomie minimalnym – to jest jednomiesięcznego wynagrodzenia, ale pracodawcy mogą przyznawać pracownikom wyższe świadczenia i wprowadzać korzystniejsze przesłanki ich przyznawania. Natomiast pracownik, który pobrał odprawę emerytalną, a następnie w związku z ponownym zatrudnieniem i ponownym przejściem na emeryturę uzyskał prawo do odprawy emerytalnej w ostatnim zakładzie pracy, może ubiegać się o odprawę, ale w ograniczonym zakresie.
Odprawę pośmiertną pracodawca wypłaca rodzinie zmarłego pracownika, który pozostawał w stosunku pracy lub pobierał zasiłek z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby.
Odprawa pośmiertna przysługuje małżonkowi lub innym członkom rodziny. Jeżeli po zmarłym pozostał tylko jeden członek rodziny uprawniony do odprawy pośmiertnej, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy przewidzianej kwoty. Natomiast, gdy uprawnionych jest więcej, odprawa przysługuje w pełnej wysokości. Dzieli się ją wówczas w częściach równych pomiędzy wszystkich uprawnionych. Wysokość odprawy pośmiertnej zależy od zakładowego stażu zmarłego pracownika i wynosi: jednomiesięczne wynagrodzenie - jeżeli pracownik zatrudniony był krócej niż 10 lat, trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony, co najmniej 10 lat i sześciomiesięczne wynagrodzenie, gdy pracownik zatrudniony był, co najmniej 15 lat. Należy pamiętać, że odprawa pośmiertna nie przysługuje, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie. Wtedy rodzinie zmarłego pracownika przysługuje z tego tytułu od zakładu ubezpieczeń odszkodowanie w wysokości, co najmniej równej odprawie.