Wiara – kara – wybawienie
Tematem tegorocznego Dnia Judaizmu, którego centralne obchody odbędą się w Warszawie, są słowa zaczerpnięte z Księgi Rodzaju (9, 13): „Łuk mój kładę na obłoki, aby był znakiem przymierza między Mną a ziemią”. Otwiera on cykl tematów związanych z historią zbawienia, w schemacie teologicznym: wiara – kara – wybawienie.
Bp Mieczysław Cisło, przewodniczący Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, w swym słowie skierowanym na tegoroczne uroczystości wyjaśnia: „Przymierze Boga zawarte z Noem rozpoczyna nową epokę, kończącą okres «dzieciństwa ludzkości», kiedy Bóg na grzechy ludzkości reaguje sprawiedliwością kary potopu. Jednak zagłada jest nie tyle wynikiem «odwetu Boga» za złe czyny ludzi, ile nieuniknionym skutkiem nieprawości. Noe jest symbolem dobra, które od zawsze było i jest w stworzeniu, a które Bóg pragnie ocalić: «Nie będę już więcej złorzeczył ziemi z powodu człowieka, gdyż skłonności człowieka są złe od młodości» (Rdz 8, 21). Odtąd człowiek nie będzie mógł tłumaczyć zła i nieszczęść w świecie jako kary za grzech. Tak odpowie Chrystus na pytanie uczniów: «Rabbi, kto popełnił grzech, że człowiek ten urodził się niewidomy?» Jezus im odpowiedział: «Ani on nie zgrzeszył, ani jego rodzice, lecz stało się tak, aby w nim ukazały się dzieła Boże» (J 9, 2-3). Przymierze z Noem jest przygotowaniem przymierza z Narodem Wybranym, które ostatecznie przygotuje to definitywne w Jezusie Chrystusie”.
Dialog, modlitwa, współpraca
Pomysł ustanowienia Dnia Judaizmu w naszym kraju zrodził się podczas obrad Konferencji Episkopatu Polski w 1997 r. z inicjatywy Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem. Mimo że w opinii publicznej wywołał burzliwą dyskusję i jaskrawy podział na zagorzałych oponentów oraz zwolenników jego obchodów, którzy upatrywali w nim znak pogłębienia samoświadomości Kościoła na temat swych korzeni i związków ze „starszymi braćmi w wierze”, jak określał Żydów Jan Paweł II, już rok później obchodzony był pierwszy Dzień Judaizmu pod hasłem: „Kto spotyka Chrystusa, spotyka judaizm”. Bezsprzecznie wprowadzenie tych uroczystości jest zjawiskiem nowym i wydarzeniem bez precedensu. Obchodzone są one nie tylko w ramach wspólnoty Kościoła Katolickiego, ale dotyczą także gmin żydowskich.
Choć Dzień Judaizmu jest inicjatywą wewnątrzkościelną, przedstawiciele gmin żydowskich wraz z rabinami włączają się we wspólną modlitwę, dyskusje i spotkania zarówno na szczeblu centralnym, diecezjalnym, jak i parafialnym. Co roku główne uroczystości odbywają się w innym mieście, będącym stolicą diecezji. Organizatorami Dnia Judaizmu były już m.in.: Warszawa, Kraków, Włocławek, Łódź, Lublin, Katowice. Diecezje przygotowują na ten dzień specjalne wezwania modlitwy powszechnej, organizują nabożeństwa Słowa Bożego, medytacje biblijne, odbywają się okolicznościowe koncerty, wystawy, sesje popularnonaukowe. Np. w tym roku w Poznaniu będzie można m.in. obejrzeć prezentację multimedialną, wystawę malarstwa i grafiki, wziąć udział w nabożeństwie biblijnym pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego. Obchodom towarzyszyć też będą Dni Książki Żydowskiej.
W zamyśle organizatorów z ramienia Episkopatu Polski nie chodzi o zniesienie różnic, judaizację chrześcijaństwa ani o ukrytą chrystianizację judaizmu. Ma być to natomiast okazja do kształtowania atmosfery i postawy dialogu, wzajemnego poszanowania, zrozumienia i ubogacenia, które ma owocować tak w życiu religijnym, jak i społecznym. Refleksja nad nauczaniem Kościoła na temat Żydów i judaizmu może przyczynić się do pogłębienia świadomości chrześcijańskiej, a także niwelować wszelkie nieufności i uprzedzenia i przynosić duchowe dobra. Dzień Judaizmu ma przypominać, że chrześcijanie i żydzi wierzą w jednego Stwórcę nieba i ziemi, Dawcę przykazań. Trzeba bowiem pamiętać, jak napisał w swym słowie bp Mieczysław Cisło, że „...Abraham jest naszym wspólnym ojcem wiary (...), że spotykając Chrystusa spotykamy także Naród Wybrany, który pierwszy otrzymał przymierze i obietnice, i z którego narodził się Chrystus wedle ciała (por. Rz 9, 4-5)”.
Warto podkreślić, że wybór 17 stycznia dla przeżywania Dnia Judaizmu nie jest przypadkowy. Jest to bowiem przeddzień przeżywania Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. Tym samym wskazuje on na chronologię dziejów zbawienia, ma prowadzić do lepszego poznania i zrozumienia, otwierać możliwości wzajemnej współpracy i przyczyniać się do podejmowania „wspólnych inicjatyw na rzecz budowania cywilizacji życia i miłości, pokoju, sprawiedliwości społecznej, a także wychowania młodego pokolenia do braterstwa i solidarności międzyludzkiej ponad kulturami, narodowościami, religiami; wychowani młodych do wiary w Boga, w życie wieczne, do Dekalogu jako fundamentu życia moralnego”, jak napisał bp Mieczysław Cisło.