Udzielanie pomocy drugiemu człowiekowi, to nie tylko obowiązek moralny, ale także prawny.
W szczególności ważna jest pomoc człowiekowi, który znalazł się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Czy udzielanie pomocy jest usankcjonowane w prawie polskim?
– Mamy taki obowiązek, jeżeli możemy udzielić pomocy bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Dlatego też kodeks karny przewiduje dla tych, którzy mogli udzielić pomocy człowiekowi, ale nie uczynili tego, odpowiedzialność zagrożoną karą pozbawienia wolności. Ponadto, jeżeli do udzielenia pomocy człowiekowi potrzebne jest poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo niezbędna jest pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej, nie ponosimy odpowiedzialności karnej
nieudzielenia pomocy.
Jak mamy się zachować, będąc świadkami wypadku drogowego?
– Powinniśmy w szczególności udzielić pomocy poszkodowanemu w wypadku drogowym bądź w jakimkolwiek innym zdarzeniu, którego jesteśmy świadkami. Przede wszystkim zaś obowiązek ten spoczywa na służbach medycznych, dlatego ważne jest przede wszystkim wezwanie fachowej pomocy.
Jakie obowiązki spoczywają na lekarzach?
– Każdy z nas oczekuje fachowej pomocy od lekarza. Niosą oni ofiarnie pomoc potrzebującym. Niestety, coraz częściej zdarza się jednak, że nie zawsze możemy na nią liczyć. Lekarz może odpowiadać karnie za przestępstwo przeciwko życiu lub zdrowiu pacjenta w związku z zabiegiem leczniczym w razie zawinionego błędu w sztuce lekarskiej. Taki błąd lekarz może popełnić już przy postawieniu pierwszej diagnozy, ale także w czasie terapii i profilaktyki choroby. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego: „Ustalenie błędu w sztuce lekarskiej zależy od odpowiedzi na pytanie, czy postępowanie lekarza w konkretnej sytuacji i z uwzględnieniem całokształtu okoliczności istniejących w chwili zabiegu, a zwłaszcza tych danych, którymi wówczas dysponował albo mógł dysponować, zgodne było z wymaganiami aktualnej wiedzy i nauki medycznej oraz powszechnie przyjętej praktyki lekarskiej”. Również każde zaniedbanie szpitala, polegające na niezachowaniu należytej staranności względem pacjenta, na przykład niezapewnienie pacjentowi wykwalifikowanego lekarza, uzasadnia odpowiedzialność tego zakładu leczniczego na podstawie przepisów prawa cywilnego. W takiej sytuacji pacjent szpitala może wnieść pozew do sądu
o zapłatę odszkodowania za poniesioną szkodę. Niesienie pomocy drugiemu człowiekowi jest więc nie tylko obowiązkiem moralnym ale i prawnym. Oczekujemy pomocy, ale i my sami musimy być gotowi do jej niesienia.