Logo Przewdonik Katolicki

Mozart sakralny

Natalia Budzyńska
Fot.

Rok 2006 został ogłoszony Rokiem Mozarta 27 stycznia obchodzimy 250. rocznicę jego urodzin. Z tej okazji organizuje się wiele imprez muzycznych. W Salzburgu na przykład ogłoszono pierwsze w historii wystawienie wszystkich scenicznych dzieł kompozytora, a w Wiedniu, także po raz pierwszy, usłyszeć można będzie wszystkie jego dzieła sakralne. Niewiele wiemy o pobożności...

Rok 2006 został ogłoszony „Rokiem Mozarta” – 27 stycznia obchodzimy 250. rocznicę jego urodzin. Z tej okazji organizuje się wiele imprez muzycznych. W Salzburgu na przykład ogłoszono pierwsze w historii wystawienie wszystkich scenicznych dzieł kompozytora, a w Wiedniu, także po raz pierwszy, usłyszeć można będzie wszystkie jego dzieła sakralne.

Niewiele wiemy o pobożności Mozarta. Sławny reżyser Milos Forman przedstawił go w swoim filmie jako zapatrzonego w siebie lekko infantylnego geniusza korzystającego z wszelkich uciech życia. Choć, jak wiemy, zarabiał wcale niemałe pieniądze – był przecież znaną postacią w swoich czasach – to wciąż mu ich brakowało, bo podobno szybko je trwonił. Wiadomo także, że jako dojrzały mężczyzna należał do loży masońskiej – tej samej co inny kompozytor – Józef Haydn. Równocześnie jednak znane są opowieści o jego głębokiej wierze. Wystarczy wspomnieć ostatnie dzieło Mozarta – Requiem, w którym podobno zapisał swój modlący się i pełen ufności głos. Prawdy się nie dowiemy, ale ciekawy jest fakt, że w żadnej innej dziedzinie muzyki Mozart nie napisał tak wielu dzieł, jak w muzyce kościelnej.
Okazuje się, że obraz Mozarta jako kompozytora jak najbardziej świeckiego, twórcy oper czy symfonii, jest po prostu nieprawdziwy, choć bardzo popularny. Znany kompozytor XX wieku – Schönberg powiedział: „Obowiązującą muzyką w niebie jest Bach, ale jak aniołowie są sami, to grają sobie Mozarta”.

Msze i Requiem
Muzykę sakralną Mozart komponował głównie w latach 1767-1780 i były to przede wszystkim kompozycje wokalne, choć nie można pominąć muzyki instrumentalnej, jak siedemnaście sonat kościelnych na dwoje skrzypiec, kontrabas i organy. Napisał aż dziewiętnaście mszy, a wśród nich Weisenhaus Messe c-moll, pewną liczbę dzieł należących do gatunku missa brevis (czyli msze krótkie), powstałych głównie w Salzburgu, i najlepiej znane: Msza Koronacyjna, Wielka Msza c-moll i – oczywiście – Requiem d-moll, które artysta napisał w 1791 roku, osiem lat po skomponowaniu ostatniej mszy.
Msza Koronacyjna – nieskomplikowana i przejrzysta – została tak nazwana z powodu koronacji cudownego obrazu Matki Bożej w Maria-Plain niedaleko Salzburga. Mszę
c-moll nazwano „Wielką” ze względu na monumentalną koncepcję dzieła: słychać tu olbrzymie, nawet ośmiogłosowe partie chóralne, rozbudowane partie orkiestry, podział na wiele podczęści i wiele solowych głosów (w tym piękne wirtuozerskie fragmenty), które pisał z myślą o swej żonie Konstancji. I to ona była ich pierwszą wykonawczynią. Mozart bowiem złożył ślubowanie, że jeśli Konstancja Weber przyjmie jego oświadczyny, on skomponuje mszę – pracował nad nią w latach 1782-83, i w ten sposób powstała Wielka Msza. Nigdy jej zresztą nie ukończył, choć gdy została zaprezentowana po raz pierwszy w Salzburgu, w miejsce brakujących części kompozytor prawdopodobnie wprowadził fragmenty swoich wcześniejszych mszy. W 1901 roku Alois Schmidt zrobił to samo, ale według własnej koncepcji. Natomiast dość duże fragmenty mszy Mozart zawarł w kantacie Davidde penitente – dziele, które pisał na zamówienie w dużym pośpiechu.
Do utworów sakralnych należy szereg innych dzieł: Kyrie, Offertoria, Antiphonae, Motteti. Stylistyka ich jest bardzo bogata. Mozart używał elementów chorału gregoriańskiego, który spotykał się z surowymi kontrapunktami, a czasami także z elementami operowymi.

Duchowy wymiar
Otto Biba, ekspert muzyki Mozarta, który jest jednym z dyrektorów Towarzystwa Przyjaciół Muzyki w Wiedniu, twierdzi, że Mozart właśnie w muzyce sakralnej napisał najwięcej dzieł i nazwał go zawodowym kompozytorem kościelnym. Na początku grudnia ubiegłego roku odbyła się konferencja prasowa związana z „Rokiem Mozarta”, na której ogłoszono wykonanie wszystkich utworów sakralnych tego kompozytora w wiedeńskich kościołach. Na miejsce konferencji wybrano jedną z kaplic katedry św. Szczepana – tam Mozart brał ślub, tam też ochrzcił dwóch swoich synów, tam wreszcie została odprawiona Msza żałobna przed pochowaniem jego ciała w zbiorowej mogile na rogatkach miasta.
W rocznicę jego śmierci 5 grudnia 2005 roku odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci Mozarta, a proboszcz katedry odprawił za niego Eucharystię. 27 stycznia w tym miejscu zostanie odegrana Msza Koronacyjna. W specjalnie wydanym katalogu „Mozart Sakral” wymieniono ponad 70 dzieł kompozytora, które będą wykonane w około trzydziestu kościołach Wiednia w ciągu całego roku. Już 6 stycznia pierwsze z nich zabrzmiały w dwóch kościołach, dla których powstały: augustianów, gdzie odbywały się koronacje cesarzy i kapucynów – miejsce pochówku Habsburgów. W Boże Narodzenie 2006 r. zostaną wykonane msze w trzech kościołach oraz w dworskiej kaplicy w Hofburgu, siedzibie cesarzy Austrii.
Wiele utworów zostanie zaprezentowanych w kościołach w czasie nabożeństw, zgodnie ze swoim przeznaczeniem, co na pewno wzbogaci odbiór tej muzyki o bardzo konkretną duchowość, czyli modlitwę.

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki

;clickControlParams[onclick_param_l]=onclick_value_l;clickControlParams[onclick_param_v]=onclick_value_v;function setRlsAmount(){cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){cafEl[index].caf.number=dto.numberRelatedLinks}})}function addClickTrackUrl(cafObject){let params=Object.keys(clickControlParams).map(function(key){return encodeURIComponent(key)+"="+encodeURIComponent(clickControlParams[key])}).join("&");let parkingClickTrack="//"+dto.clickControlHost+"/search/cc.php?"+params;if(dto.clickTrack.length>0){dto.clickTrack.forEach(function(part,index){this[index]=encodeURI(this[index])},dto.clickTrack);cafObject.clicktrackUrl=[parkingClickTrack].concat(dto.clickTrack)}else{cafObject.clicktrackUrl=parkingClickTrack}}pageOptions.pageLoadedCallback=function(requestAccepted,status){let fb_add_params="";function isAdultStatusCallbackRequired(){if(!("adult"in status)){return false}if(ds===false&&status.adult===true){return true}if(ds===true&&status.adult===false){return true}return false}function isErrorCodeCallbackRequired(){if(!("error_code"in status)){return false}if(isAdultStatusCallbackRequired()&&26===status.error_code){return false}return true}if(isAdultStatusCallbackRequired()){fb_add_params+="&as="+status.adult+"&gc="+status.client}if(isErrorCodeCallbackRequired()){fb_add_params+="&ec="+parseInt(status.error_code)}if(fb_add_params.length===0||fb_token.length===0){return}let request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",fb+fb_token+fb_add_params,true);request.send()};function collectCafObjects(){let cafObjects=[pageOptions];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(tlt)===-1){return}if(cafEl[index].caf.type==="ads"){addClickTrackUrl(cafEl[index].caf);cafEl[index].caf.number=noAds}pdto.caf.uiOptimize=dto.uiOptimize;if(cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"&&dto.rls.length>0){return}if(cafEl[index].caf.type==="searchbox"&&dsb===false){return}cafObjects.push(cafEl[index].caf)});return cafObjects}function appendCafRls(){if(dto.rls.length<=0){return}let start=0;let cafRlObjects=[pdto.caf];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){let stop=start+cafEl[index].caf.number;let terms=[];for(var i=start;idto.rls.length-1){break}terms[i]=dto.rls[i].term;start=i+1}cafEl[index].caf.terms=terms.join(",");cafEl[index].caf.optimizeTerms=false;cafRlObjects.push(cafEl[index].caf)}});createCaf.apply(this,cafRlObjects)}if(typeof google!=="undefined"){window.createCaf=function(){function F(args){return google.ads.domains.Caf.apply(this,args)}F.prototype=google.ads.domains.Caf.prototype;return function(){return new F(arguments)}}();setRlsAmount();if(dto.advt===1&&dto.contentType!==2&&dto.contentType!==3){appendCafRls()}let cafObjects=collectCafObjects();if(cafObjects.length>1){createCaf.apply(this,cafObjects)}}})();if(dto.tsc){var request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",dto.pu+"/search/tsc.php?"+dto.tscQs);request.send()}var $parkModalButton=document.getElementById("cookie-modal-open");var $parkModalCloseButton=document.getElementById("cookie-modal-close");var $parkModal=document.getElementById("cookie-modal-window");var $parkCookieMessage=document.getElementById("cookie-message");var $parkThirdPartyCookieCheckbox=document.getElementById("third-party-cookie-checkbox");var $parkAcceptAllCookiesButton=document.getElementById("accept-all-cookies-btn");var executeTrackingPixel=function(trigger){if(trigger===true&&typeof pxTracking==="function"){pxTracking()}};var getCookieExpirationTime=function(){var d=new Date;d.setTime(d.getTime()+7*24*60*60*1e3);return d.toUTCString()};var saveParkingCookie=function(statisticsCookie){var cookieConsent={necessary:true,statistics:statisticsCookie,version:1,timestamp:(new Date).getTime()};document.cookie="CookieConsent="+JSON.stringify(cookieConsent)+";expires="+getCookieExpirationTime()};if($parkModalButton!=null){$parkModalButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.remove("disabled")}}if($parkModalCloseButton!=null){$parkModalCloseButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.add("disabled");$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked);executeTrackingPixel($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked)}}if($parkAcceptAllCookiesButton!=null){$parkAcceptAllCookiesButton.onclick=function(){$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie(true);executeTrackingPixel(true)}}if(dto.executeTrackingPixels===true){executeTrackingPixel(true)}