Logo Przewdonik Katolicki

„Srebrne” stowarzyszenie

Krystyna Pawłowska
Fot.

Oddział Stowarzyszenia Twórców Ludowych we Włocławku obchodzi w tym roku 25-lecie powstania. Inicjatorami jego powołania był zarząd Główny STL-u w Lublinie wraz z Dobrzyńsko-Kujawskim Towarzystwem Kulturalnym we Włocławku i Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej. Z tej okazji w Muzeum Etnograficznym we Włocławku czynna jest wystawa podsumowująca dorobek artystyczny twórców ostatniego...

Oddział Stowarzyszenia Twórców Ludowych we Włocławku obchodzi w tym roku 25-lecie powstania. Inicjatorami jego powołania był zarząd Główny STL-u w Lublinie wraz z Dobrzyńsko-Kujawskim Towarzystwem Kulturalnym we Włocławku i Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej. Z tej okazji w Muzeum Etnograficznym we Włocławku czynna jest wystawa podsumowująca dorobek artystyczny twórców ostatniego ćwierćwiecza.

Istniejące od 1968 r. Stowarzyszenie Twórców Ludowych z siedzibą w Lublinie od początku czyniło starania, by w poszczególnych regionach powstawały jego oddziały terenowe. Oddział włocławski został zarejestrowany 9 czerwca 1981 r.; jego pierwszym prezesem był rzeźbiarz Feliks Maik. Wcześniej, na początku lat 70. XX w. kilku wybitnych twórców z Kujaw indywidualnie należało do STL. Były to dwie znakomite hafciarki: Zofia Szmajda z Gajówki i Maria Szewczyk ze Śmiłowic, włocławscy rzeźbiarze Stanisław Zagajewski i Feliks Maik oraz garncarz Stanisław Stępowski z Lubienia Kujawskiego. Niebawem dołączyło do tego grona kilka malarek fajansu z Włocławka, gdyż ręcznie zdobiony fajans został wówczas zaliczony do kręgu sztuki ludowej.

Twórcy należący do STL byli zapraszani na prestiżowe imprezy folklorystyczne w kraju, takie jak Targi Sztuki Ludowej w Krakowie czy cepeliady, organizowane w Warszawie, Gdyni i Lublinie. Prezentowali tam z powodzeniem swoją twórczość; sztuka kujawska, zwłaszcza haft, rzeźba, kowalstwo i zdobnictwo, reprezentowała wówczas wysoki poziom artystyczny. Z ziemi dobrzyńskiej do STL należało dwóch rzeźbiarzy: Stanisław Szczepkowski z Cyprianki i Edmund Nowakowski z Rogowa. Na wielu konkursach sztuki ludowej (regionalnych i ogólnopolskich) zdobywali liczne nagrody. Godne odnotowania są sukcesy kujawskich kowali: Teodora i Zbigniewa Jędrzejewskich z Osięcin oraz Tadeusza Wilińskiego z Włocławka, odnoszone na ogólnopolskich konkursach pn. Biennale Kowalstwa Ludowego, organizowanych przez muzeum w Radomiu. Hafciarki: Irena Najdek, Regina Majchrzak, Krystyna Włodkowska, Zofia Bielecka, Zofia Szmajda-Mierzwicka, Maria Szewczyk i Genowefa Giergielewicz odnosiły wiele sukcesów w konkursach ogólnopolskich organizowanych przez muzeum we Włocławku i STL w Lublinie.

Wielu twórców zdobywało prestiżowe nagrody, z których najcenniejszą jest Nagroda im. Oskara Kolberga, przyznawana za zasługi dla kultury ludowej. W 1983 r. otrzymały ją cztery malarki fajansu z Włocławka: Eugenia Adamczewska, Kazimiera Rzeczkowska, Genowefa Wódecka i Salomea Zajkowska. Rok później przyznano ją Stanisławowi Zagajewskiemu, a w 1997 r. Zofii Szmajdzie-Mierzwickiej. Inną ważną Nagrodę im. Jana Pocka, otrzymali rzeźbiarze Jan Centkowski i Karol Ziomko. Warto dodać, że laureatką cenionej nagrody Ministra Kultury i Sztuki za 1997 r. została wybitna hafciarka, obecna prezeska Oddziału STL we Włocławku, Irena Najdek.

Poza pracą twórczą, udziałami w konkursach, wystawach i jarmarkach folklorystycznych (np. corocznie w Żninie), artyści bardzo sobie cenią organizowane od 2000 r. pielgrzymki twórców z województwa kujawsko-pomorskiego do sanktuarium Matki Bożej Pięknej Miłości w katedrze bydgoskiej. Pielgrzymka, będąca okazją do wspólnej modlitwy i spotkania opłatkowego z udziałem biskupów, jest wzruszającym przeżyciem łączącym wspólnotę i wspomnieniem twórców zmarłych w ostatnim czasie.

Sztuka płynąca z rodzimego źródła tradycji i głębi serca przypomina i utrwala wartości, których nie powinniśmy się wstydzić, a tym bardziej o nich zapomnieć. Dzieła twórców ludowych są coraz bardziej doceniane jako znak rodzimej kultury, która przetrwała mimo wielu niesprzyjających okoliczności i historycznych zawirowań. Drewniana rzeźba Madonny Skępskiej, biel haftowanych wzorów na kujawskich strojach ludowych, upięte w bukiet lub girlandę barwne bibułkowe kwiaty lub usypany z piasku dywan są rozpoznawalnymi znakami ludowego dziedzictwa regionu. Jego świadome pielęgnowanie jest warunkiem trwania nie tylko w regionie, ale i w narodzie.

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki