List pasterski ks. arcybiskupa Henryka Muszyńskiego o sposobach przyjmowania Komunii Świętej

Umiłowani w Panu Bracia i Siostry!

1. Liturgia Niedzieli Palmowej w uroczysty sposób inauguruje obchody Wielkiego Tygodnia Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pańskiego. W najbliższy czwartek będziemy wspominać chwilę ustanowienia Eucharystii, czyli szczytowy moment dobrowolnego oddania i wyniszczenia się Jezusa Chrystusa. Rok Eucharystii, który przeżywamy, sprawia, że Msza Święta Wieczerzy Pańskiej nabiera szczególnej wymowy. Wsłuchując się tego wieczoru w słowa wypowiedziane przez Pana Jezusa w Wieczerniku: "Bierzcie i jedzcie. To jest bowiem Ciało Moje, które za was będzie wydane", jeszcze żywiej będziemy odczuwać Jego obecność i ze wzruszeniem kontemplować ową godzinę, w której dał nam samego siebie w znakach chleba i wina, i w ten sposób zapowiedział i niejako uprzedził Ofiarę Krzyżową.
Z woli i postanowienia Chrystusa od tamtego momentu aż do końca czasów na wszystkich ołtarzach świata ponawia się Najświętsza Ofiara Krzyża. Gromadząc się wokół ołtarza na przeżywaniu Eucharystii, wierni wszystkich języków, ludów i pokoleń mają przystęp do tego samego Jezusa Chrystusa, który z miłości do nas uczynił z siebie Pokarm zapewniający życie wieczne.
2. Kolejne etapy dziejów Kościoła, odmienna świadomość religijna i duchowość wiernych sprawiały, że niektóre elementy liturgii były modyfikowane, czego najlepszym przykładem jest Sobór Watykański II. Jednym z takich elementów, które na przestrzeni wieków zmieniały się, był sposób przyjmowania Komunii św. Nigdy natomiast nie została zmieniona istota Eucharystycznego Misterium. Prawdą jest, że niegdyś pozwalano wiernym brać boski Pokarm do rąk, by w obecności kapłana, osobiście wkładać Go do swoich ust. Świadectwem tej dawnej praktyki jest starożytna katecheza św. Cyryla Jerozolimskiego, napisana w IV wieku. Oto jej fragment: "Przystępując do ołtarza nie wyciągaj gładko ręki i nie rozłączaj palców. Podstaw lewą dłoń pod prawą niby tron, gdyż masz przyjąć króla. Do wklęsłej ręki przyjmij Ciało Chrystusa i powiedz "Amen" (…), bacząc, byś z Niego nic nie uronił (…) Bo czy nie niósłbyś złotych ziarenek z największą uwagą, by ci żadne nie zginęło i byś nie poniósł szkody? Tym bardziej zatem powinieneś uważać, żebyś nawet okruszyny nie zgubił z tego, co jest o wiele droższe od złota i innych szlachetnych kamieni (…) Następnie zatrzymaj się na modlitwie, dziękując Bogu za to, że tak wielkimi zaszczycił cię tajemnicami" (Katecheza, 23,21).
3. Ponieważ na ostatnim Synodzie Plenarnym biskupi polscy podjęli temat udzielania wiernym w Polsce Komunii św. na rękę, a środki społecznego przekazu nagłaśniają tę kwestię, kieruję dziś do Was krótki list pasterski, aby rozwiać szerzące się wątpliwości i pytania, które słusznie mogą niepokoić. Biskupi polscy zgromadzeni na 331. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w dniu 9 marca br. "jednogłośnie przyjęli, że w Polsce Komunii św. udziela się przez podanie Hostii wprost do ust. Jeżeli jednak ktoś poprosi, gestem wyciągniętej dłoni, o Komunię św. na rękę, należy mu Jej w taki sposób udzielić".
Dopuszczona w Polsce nowa forma przyjmowania Ciała Pańskiego zakłada wielką dojrzałość religijną przystępującego do Komunii św. i jego głęboką świadomość, że Chrystus w swej bezgranicznej ufności i dobroci, powierza mu Siebie. Domagając się od wiernych takiej dojrzałości duchowej, biskupi dodają, że każdy, kto "przyjął Komunię św. na rękę, ma obowiązek spożycia Ciała Pańskiego bezpośrednio wobec szafarza. Wiernym nie wolno brać samemu konsekrowanego Chleba ani Kielicha Krwi Pańskiej". Nie wolno też podawać na rękę Hostii, którą wcześniej zanurzono we Krwi Pańskiej.
Dalsze szczegółowe i praktyczne informacje dotyczące sposobu przystępowania do Komunii św. zostały już przyjęte przez biskupów i wkrótce będą umieszczone we Wskazaniach Episkopatu Polski do ogłoszonego nowego wydania "Ogólnego wprowadzenia do Mszału Rzymskiego". Tekst Wskazań zostanie opublikowany i udostępniony w kolejnym numerze Wiadomości Archidiecezji Gnieźnieńskiej.
4. Sposób przyjmowania Komunii św. na rękę, który w czasach nowożytnych upowszechnił się w niektórych krajach świata, w Polsce jest możliwością, a nie nakazem czy tym bardziej koniecznością. Jestem przekonany, że pomimo tej możliwości, pozostaniecie wierni czcigodnemu zwyczajowi przyjmowania Ciała Chrystusa do ust, w postawie klęczącej lub stojącej, co tak pięknie wpisało się w naszą polską tradycję. Ponieważ jednak Kościół jest znakiem różnorodności w jedności, proszę wszystkich, którzy kiedykolwiek i gdziekolwiek będą uczestniczyć we Mszy św., aby ze zrozumieniem i akceptacją traktowali tych, którzy przystępując do Komunii św., wyciągną dłonie, aby przyjąć Pana Jezusa.
5. Umiłowani w Panu Bracia Kapłani. Zwracam się do Was z gorącym apelem, abyście nie szczędzili swoich wysiłków w dobre przygotowanie i godne sprawowaniu Eucharystii. Niech jej piękno w jak największym stopniu pomaga wiernym w przeżywaniu tego jedynego w swym rodzaju spotkania z Bogiem. Niech wszyscy wierni pod Waszym przewodnictwem rozwijają i umacniają w sobie duchowość eucharystyczną, a podczas Komunii św. odznaczają się duchem najgłębszej czci i pobożności do najświętszych postaci. Serdecznie zapraszam Was w Wielki Czwartek do naszej prastarej Katedry, gdzie jak co roku o godzinie 10 sprawować będziemy Mszę św. Krzyża. Niech ta wspólna Eucharystia, odprawiana pod przewodnictwem biskupa diecezjalnego, będzie znakiem naszej jedności i wspólnoty oraz odnowi w nas charyzmat udzielony nam podczas święceń kapłańskich.
Łącząc się z wszystkimi, którzy uczestnictwem w dzisiejszej Mszy św. rozpoczynają przeżywanie Wielkiego Tygodnia, życzę błogosławionych owoców Świętego Triduum i radosnych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego, a na pogłębianie duchowości eucharystycznej z serca błogosławię.