- Jan Paweł II w swoim nauczaniu często odwoływał się do fundamentalnych pytań, które stawia sobie człowiek. W encyklice Fides et ratio zauważył, że do takich kwestii należy pytanie o sens życia, na które szuka odpowiedzi człowiek każdej epoki – powiedział w Bydgoszczy dominikanin o. Bogusław Kochaniewicz.
Spotkanie, w którym uczestniczyli przedstawiciele różnych środowisk, zostało zatytułowane „Sens ludzkiej egzystencji według Jana Pawła II”.
Nadać kierunek
Mówiąc o nauczaniu Ojca Świętego, o. Kochaniewicz zacytował słowa z encykliki Fides et ratio: „Im bardziej człowiek poznaje rzeczywistość i świat, tym lepiej zna siebie jako istotę jedyną w swoim rodzaju, a zarazem coraz bardziej palące staje się dla niego pytanie o sens rzeczy i jego własnego istnienia (…)”.
Według dominikanina papież zauważył, że wspólnym źródłem tych pytań jest potrzeba sensu, jaką odczuwa człowiek. W ten sposób usiłuje on uzasadniać swoje wybory, postępowanie, życie, aby nadać mu sens, aby wytyczyć w swoim życiu pewien kierunek. – Zdarza się, że współczesny człowiek jest tak zdominowany przez pośpiech, liczne obowiązki, wielość informacji docierających do niego, że jedno z fundamentalnych pytań, jakie od wieków sobie stawiał, przestało go interesować bądź też trudniej znaleźć mu na nie odpowiedź. Stąd w wielu wypowiedziach współczesnego człowieka pojawia się brak nadziei, przygnębienie, pesymizm – stwierdził.
O. Kochaniewicz powiedział, że ta sytuacja została określona przez Ojca Świętego mianem „kryzysu sensu”. Kryzys ten rozciąga się nie tylko na samego człowieka, lecz również na jego myślenie filozoficzne i teologiczne. W zaistniałej sytuacji papież wskazuje na potrzebę filozofii o charakterze mądrościowym, „która zajmowałaby się poszukiwaniem ostatecznego i całościowego sensu życia”. Natomiast gdy chodzi o poszukiwanie sensu na polu Objawienia, to Jan Paweł II koncentruje się w swoim nauczaniu na osobie Jezusa Chrystusa.
Jakie jest społeczeństwo?
Dominikanin dodał, że to w Chrystusie człowiek odkrywa stwórczy zamysł Boga wobec niego samego. – Aby człowiek mógł odnaleźć sens swojej egzystencji, winien przez wiarę odnaleźć samego siebie w Chrystusie. Chodzi o to – jak powie Jan Paweł II – aby człowiek odnalazł w Chrystusie sens oraz odpowiedni wymiar własnego życia – podkreślił o. Bogusław Kochaniewicz.
Z kolei bp Jan Tyrawa uważa, że współczesny człowiek wykreślił z codziennego języka kilka zasadniczych słów, takich jak sens, sumienie czy cel. – W ten sposób z naszej świadomości znika cała rzeczywistość, która tymi pojęciami jest określana. Jesteśmy zredukowani do bieżących spraw, a w praktyce do konsumpcji. I tak społeczeństwo europejskie zatraca całą tę rzeczywistość, która tymi pojęciami jest określana. Staczamy się w banalizację życia, tworząc rzeczywistość wirtualną – powiedział hierarcha.
O. Bogusław Kochaniewicz OP jest profesorem na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracuje od dwóch lat w Zakładzie Teologii Fundamentalnej i Ekumenizmu. W latach 1999-2008 był wykładowcą Papieskiego Uniwersytetu Świętego Tomasza z Akwinu „Angelicum” w Rzymie.