Pracownik w wieku przedemerytalnym

Przepisy Kodeksu pracy stanowią, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakują nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury wraz z osiągnięciem tego wieku.
Oznacza to, że ochrona pracownika ma miejsce wówczas, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki – pracownik musi być w wieku 4 lat przed emeryturą oraz musi legitymować się takim stażem pracy, który umożliwi mu wraz z osiągnięciem wieku emerytalnego nabycie prawa do emerytury. Dlatego kobieta objęta jest ochroną wynikającą z kodeksu pracy, jeżeli jest w wieku 56-60 lat oraz posiada wymagany okres zatrudnienia, a mężczyzna – jeżeli ma 61-65 lat i odpowiedni staż pracy. Inaczej przepisy prawa normują przejście na wcześniejszą emeryturę. Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stwierdza na przykład, że ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 1949 roku, będący pracownikami, którzy nie osiągnęli wieku emerytalnego (to jest dla kobiet 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat), mogą przejść na emeryturę: kobieta – po osiągnięciu wieku 55 lat, jeśli ma co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy albo jeżeli ma co najmniej 20-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz została uznana za całkowicie niezdolną do pracy.
Mężczyzna – po osiągnięciu 60 lat, jeśli ma co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy. Jednak w przypadku przejścia na wcześniejszą emeryturę pracownik nie korzysta z ochrony wynikającej z przepisów kodeksu pracy. Oznacza to możliwość wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi przed uzyskaniem wieku i stażu pracy, uprawniającego do wcześniejszej emerytury. Nadal obowiązuje bowiem uchwała Sądu Najwyższego mówiąca o tym, że zakaz wypowiadania umowy o pracę pracownikowi, któremu brakują nie więcej niż cztery lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku, nie obowiązuje w okresie czterech lat poprzedzających możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę. Ponadto nie stosuje się przepisów o ochronie pracowników w okresie przedemerytalnym, jeżeli pracownik uzyskał prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Należy zauważyć, że przepisy prawne przewidują także możliwość uzyskania niższego wieku emerytalnego, na przykład przez pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach albo w szczególnym charakterze. Nie jest to jednak równoznaczne z przejściem na wcześniejszą emeryturę i dlatego pracownicy ci również korzystają z ochrony Kodeksu pracy.