Logo Przewdonik Katolicki

Osiem scen z historii Włocławka

Piotr Bokota
Fot.

Poświęcone 15 sierpnia 2004 r., w uroczystość Wniebowzięcia NMP, przez biskupa włocławskiego Wiesława Alojzego Meringa, nowe drzwi do bazyliki katedralnej, stanowią wotum naszego pokolenia na Wielki Jubileusz Odkupienia A.D. 2000, świadcząc o jego wspólnotowym, społecznym rozumieniu i przeżywaniu. Natomiast setną rocznicę nadania przez papieża Piusa X katedrze włocławskiej miana...

Poświęcone 15 sierpnia 2004 r., w uroczystość Wniebowzięcia NMP, przez biskupa włocławskiego Wiesława Alojzego Meringa, nowe drzwi do bazyliki katedralnej, stanowią wotum naszego pokolenia na Wielki Jubileusz Odkupienia A.D. 2000, świadcząc o jego wspólnotowym, społecznym rozumieniu i przeżywaniu. Natomiast setną rocznicę nadania przez papieża Piusa X katedrze włocławskiej miana bazyliki mniejszej upamiętniają drzwi nawy południowej katedry, poświęcone przez ks. bp. Meringa w uroczystość Trójcy Przenajświętszej 3 czerwca 2007 r.

Drzwi składają się z dwóch skrzydeł i ozdobione są 12 polami, w układzie: pięć pól na stronie głów­nej i jedno na stronie odwrotnej każdego skrzydła. Tematem przewodnim ikonografii jest histo­ria Włocławka, wizualizowana w ośmiu scenach. Na stronie głównej pola umieszczo­ne są w układzie wertykalnym. Podkreślają go mocno akcentowane listwy, zamykające pionowe boki pól.

W zwieńczeniach skrzydeł drzwi umieszczono płaskorzeźby przedstawiające her­by Włocławka i Kujaw, symbolizujące miasto i związaną z nim krainę historyczno-geograficzną, których ikonografia nawiązuje do motywów heraldycznych, obecnych w zdobnictwie nawy głównej katedry. Scena pierwsza symbolizuje okres dzie­jów Włocławka od osady otwartej (protomiejskiej) do kreacji jednego z najważniejszych centrów administracyjnych państwa pierwszych Piastów. Scena druga przedstawia proces nadania nowych funkcji ośrodkowi włocławskiemu, siedziby bi­skupstwa kujawsko-pomorskiego i tworzenia się miasta samorządowego w XIII i XIV w. Scena trzecia ukazuje miasto z zamkiem biskupów kujawsko-pomorskich w XV w., jako ośrodek handlu i port położony na szlaku wiślanym i pogra­niczu polsko-krzyżackim. Scena czwarta przedsta­wia rozwój gospodarczy miasta po przyłączeniu Prus krzyżackich do państwa polskiego; piąta wizualizuje proces upadku większości go­spodarczych funkcji miejskich Włocławka, zapo­czątkowany wojnami polsko-szwedzkimi w XVII w. Scena szósta przedstawia proces rozwoju funkcji miejskich Włocławka w okresie zaborów i wielokulturowość miasta. Scena siódma odwo­łuje się do dziejów miasta w XX w., poprzez symboliczne przedstawienie epizodu związanego z powstrzymaniem inwazji bolszewickiej w 1920 r. Odwołuje się ona do okresu rzą­dów totalitarnych w dziejach miasta w ubiegłym stuleciu. Scena ósma przedstawia cywilizacyjne osiągnięcia Włocławka ostatniego półwiecza, bę­dące przesłanką jego rozwoju w XXI w.


Poświęcenie drzwi przez biskupa diecezjalnego Wiesława A. Meringa wpisane jest w uroczyste obchody stulecia ogłoszenia katedry włocławskiej bazyliką

W listwach zamykających poszczególne sceny umieszczone zostały nisze z zamkniętymi w nich postaciami, odnoszącymi się do zbiorowości społecznej Włocławka: mieszczan, duchowieństwa i nowych warstw, kreowanych przez proces indu­strializacji. W drugiej scenie postaci przedstawiają osoby księcia kujawskiego Kazimierza I oraz bp. Macieja z Gołańczy, nadające miastu osobowość prawną. W scenie czwartej postać biskupa sym­bolizuje osobę bp. Stanisława Karnkowskiego, który dostosował organizację prawną funk­cji Włocławka do wymagań rozwoju gospodarki Polski epoki „złotego wieku”. Postaci woja pia­stowskiego (scena pierwsza), szlachcica z szablą (scena piąta), kosyniera (scena trzecia), żołnierza i młodzieńca – ochotnika z karabinem, symbolizują udział społeczności miasta w procesach tworzenia państwa oraz obrony jego suwerenności na prze­strzeni tysiącletnich dziejów Polski.

Na odwrocie skrzydeł drzwi umieszczono symbole fundatora i biskupa posłu­gującego w diecezji w czasie, w którym dokonano instalacji i poświęcenia dzieła. Autorem projektu drzwi i wykonawcą rzeźb jest Stanisław Mystek z Poznania. Odlewy w spiżu wykonano w zakładzie odlewniczym Mikołaja i Tadeusza Skotarczaków z Rokietnicy.

*


Ogarniając retrospektywną obserwacją po­nadtysiącletnią panoramę dziejów osadnictwa włocławskiego, należy zadać pytanie, dlaczego okolica zbiegu rzek Zgłowiączki i Wisły stała się zdatnym miejscem do dobrego bytowania? Każdy z okresów dziejów miasta przynosił swoiste uwarunkowania, które włocławska społeczność musiała opanować mądrością i pracą. W wyniku podejmowanego wysiłku dary natury i twory cywilizacji zostały związane z wartościami moralnymi, tworząc z ziemi objętej w posiadanie ojcowiznę.

Plutarch w pierwszych słowach biografii Demostenesa napisał, że pierwszym warunkiem szczęścia jest – urodzić się w sławnym mieście. Czy najmłodsze pokolenie włocławian, dla których XXI w. jest pierwszym stuleciem ich życiowych doświadczeń, będzie pokoleniem szczęśliwym? To w ich ręce przekazane zostanie dziedzictwo wyro­słe z miejsca, gdzie Zgłowiączka wlewa się w nurt Wisły, gdzie ojcowizna spotyka się z ojczyzną. Bije tam serce miasta i rodzi nadzieję, że talenty przodków zostaną pomnożone, stając się fundamentem szczęścia następców.

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki