Logo Przewdonik Katolicki

Słowniczek pojęć etycznych - Arystotelesa koncepcja cnoty

ks. prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz TCHR
Fot.

Arystoteles ze Stagiry, podobnie jak Sokrates i Platon, zalecał troskę o duszę. Pisał: "Wśród dóbr tedy rozróżniono trzy rodzaje, które nazwano dobrami zewnętrznymi, duchowymi i cielesnymi: owóż my uważamy dobra duchowe za dobra w najwłaściwszym tego słowa znaczeniu i za najwyższe". W odróżnieniu od poprzedników, uważał, że "dbając o duszę", nie należy zaniedbywać również...

Arystoteles ze Stagiry, podobnie jak Sokrates i Platon, zalecał troskę o duszę.
Pisał: "Wśród dóbr tedy rozróżniono trzy rodzaje, które nazwano dobrami zewnętrznymi, duchowymi i cielesnymi: owóż my uważamy dobra duchowe za dobra w najwłaściwszym tego słowa znaczeniu i za najwyższe". W odróżnieniu od poprzedników, uważał, że "dbając o duszę", nie należy zaniedbywać również troski o pewne dobra zewnętrzne, których posiadanie nie jest w stanie uszczęśliwić człowieka, ale które mimo wszystko wydają się niezbędne do tego, aby być szczęśliwym. Ludzką duszę Arystoteles dzieli na dwie części: rozumną i nierozumną. Ta druga to część, która "nie ma nic wspólnego z rozumem", ona "(...) uczestniczy poniekąd w rozumie o tyle, o ile mu ulega i jest mu posłuszna". Rozumienie duszy dla koncepcji cnoty jest o tyle kluczowe, że każdej części duszy odpowiada stosowny rodzaj dzielności. Prowadzi to w konsekwencji do wyróżnienia dwóch typowo ludzkich rodzajów dzielności: dianoetycznych, czyli cnót intelektualnych oraz etycznych, czyli cnót w sensie właściwym.
Cnoty etyczne powstają na skutek przyzwyczajenia - spełniając jeden po drugim czyny sprawiedliwe, stajemy się sprawiedliwi, to znaczy zdobywamy cnotę sprawiedliwości, która potem pozostaje w nas jako habitus. Owe sprawności, czyli trwałe dyspozycje, występują w duszy ludzkiej, zdaniem Stagiryty, obok uczuć, namiętności oraz władze - zdolności. Arystoteles cnoty zaliczył do dobrych sprawności. Złe zaś sprawności nazwał wadami.

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki