Nauka poprzez działanie

Pod patronatem Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy odbyła się w Wierzbinku kolejna konferencja naukowa z cyklu „Pogranicze kujawsko-wielkopolskie”. I tym razem do udziału zostali zaproszeni polscy naukowcy oraz regionaliści.

 

Konferencja, która odbyła się w sobotę 18 maja, zgromadziła liczne audytorium. Jej charakter zasygnalizował na wstępie prof. dr hab. Ryszard Sudziński z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, prowadzący spotkanie. Zaznaczył, że zróżnicowanie tematyki referatów jest zabiegiem celowym. Zebranych powitał wójt gminy Wierzbinek Paweł Szczepankiewicz, po czym głos zabrała dr Teresa Meresz. Jej wystąpienie wprowadziło zebranych w tematykę powstania styczniowego.  Tematykę insurekcji 1863 r. kontynuował mgr Marian Kominkiewicz, nauczyciel  historii w Zespole Gimnazjalno-Szkolnym, który w wygłosił wykład pt. Koncepcja tworzenia armii powstańczej w działalności Komitetu Działyńskiego na terenie Kujaw w pierwszych miesiącach powstania styczniowego (marzec-maj 1863). Naukowcy poruszyli jeszcze kilka innych interesujących tematów. Referat  „Polskie Millennium” w malarstwie ściennym kościołów drewnianych pogranicza kujawsko-pomorskiego wygłosił prof. dr hab. Aleksander Jankowski. Natomiast  prof. Andrzej Mietz (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy) – referat pt. Mury świątyń nośnikami inskrypcji nagrobnych w czasach staropolskich. Stan zachowania na pograniczu kujawsko-wielkopolskim. Najwyraźniej tematyka religijna pojawiła się w wystąpieniu ks. dr. Jarosława Wąsowicza, autora prelekcji pt. Kult męczenników II wojny światowej. Propozycja szlaku na pograniczu kujawsko-wielkopolskim. Ks. Wąsowicz nie tylko przedstawił szlak pamięci, z centrum w klasztorze w Lądzie, ale też zachęcał do  zwiedzania.

Uczestnicy konferencji poznali wiele nowych faktów z czasów II wojny światowej. W referacie pt. Tworzenie struktur SS na pograniczu kujawsko-wielkopolskim zaprezentował je  prof. dr hab. Aleksander Lasik (UKW w Bydgoszczy). Słuchacze byli żywo zainteresowani również wystąpieniem na temat genezy założenia wsi Ruszkowo, początków wioski, jej pierwszych właścicieli i mieszkańców. Część informacji przedstawiono w formie projekcji audiowizualnej.  

Ponadto referaty wygłosili: prof. dr hab. Jerzy Hauziński – Krucjatowy epizod pielgrzyma i rycerza z Kujaw, prof. dr Zbigniew Górski – Dobra królewskie w starostwach konińskim, przedeckim i radziejowskim w lustracji 1569 r., mgr Jerzy Łojko – Rejestry poborowe powiatu radziejowskiego w XVI wieku, prof. dr hab. Włodzimierz Jastrzębski – Związki Alberta i Richarda Breyerów z Sompolnem. Ostatni z prelegentów, prof. dr Adam Wróbel, w prezentacji pt. Z dziedzictwa językowego południowego pogranicza kujawsko-wielkopolskiego wyjaśnił etymologię wybranych nazw miejscowych.

Składając podziękowanie uczonym za przybliżenie mieszkańcom historii regionu, wójt Szczepankiewicz zapowiedział, że referaty zostaną opublikowane w serii wydawniczej pt. Studia z dziejów pogranicza kujawsko-pomorskiego. Do tej pory ukazały się trzy woluminy. Przedsięwzięcie jest finansowane ze środków Urzędu Gminy w Wierzbinku.  

Możemy być dumni, że konferencje naukowe w Wierzbinku weszły na stałe do kalendarza imprez przybliżających wyniki badań nad dziejami naszej małej ojczyzny. Ponadto należy docenić fakt, że tego rodzaju przedsięwzięcia sprzyjają integracji środowiska lokalnego, umożliwiają mniej formalne dyskusje naukowe w grupach.