Podczas wrześniowej prezentacji Verba Sacra w poznańskiej bazylice archikatedralnej znakomity aktor Krzysztof Gosztyła z Teatru „Ateneum” w Warszawie przeniósł uczestników spotkania w atmosferę starotestamentalnych tekstów – Pierwszej i Drugiej Księgi Samuela. Harmonijne dopełnienie lektury stanowiły utwory na wibrafon, który zabrzmiał po raz pierwszy w ramach Verba Sacra w wykonaniu Beaty Słomian.
Ponieważ celem projektu Verba Sacra w reżyserii Przemysława Basińskiego jest nie tylko przybliżanie tekstów biblijnych, lecz także znakomitych badaczy i tłumaczy Pisma Świętego, tym razem wprowadzenie do prezentacji wygłosił zasłużony biblista, jeden z pięciu redaktorów naukowych Biblii w wydaniu paulistów, pallotyn ks. prof. Julian Warzecha SAC. W swoim komentarzu teologicznym uświadomił słuchaczom m.in., że dwie Księgi Samuela (nazwane tak od imienia ich głównego bohatera) stanowiły pierwotnie całość. Pod względem treści księgi te powiązane są z dwiema wcześniejszymi, Jozuego i Sędziów, oraz z następującymi po nich Pierwszą i Drugą Księgą Królewską. Wszystkie razem uznawane są przez Żydów za księgi prorockie, zaś przez chrześcijan za historyczne. Ze względu na duże podobieństwo do Księgi Powtórzonego Prawa określa się je także mianem „deuteronomistyczne”. – Kluczem interpretacyjnym jest tu, podobnie jak w Księdze Powtórzonego Prawa, prawda o wybraniu Izraela przez Boga, o Jego miłości i wierności – stwierdził ks. prof. J. Warzecha.
Wybrańcy Boży
Przewodnim tematem Pierwszej i Drugiej Księgi Samuela jest wprowadzenie ustroju monarchii w Izraelu oraz stosunek Boga do tej formy władzy. W wymiarze teologicznym jest to opowieść o powołaniu człowieka przez Boga, które jest darem. Spośród trzech głównych bohaterów ksiąg najbardziej pozytywną postacią jest prorok i przywódca polityczny Izraela, Samuel. To on, zgodnie z wolą Boga, namaszcza i wprowadza w urząd pierwszego króla Saula – z najmniejszego plemienia i skromnego rodu, który później, utraciwszy łaskę Boga, zostaje gwałtownie odsunięty od władzy. W jego miejsce posłuszny woli Bożej Samuel namaszcza na kolejnego króla najmłodszego Beniaminitę Dawida. Zdaniem biblisty, redaktor Ksiąg Samuela wyraźnie faworyzuje Dawida, poświęcając mu najwięcej uwagi jako władcy, który opanował największe obszary dla Izraela, organizatorowi kultu w świątyni w Jerozolimie, autorowi natchnionych pieśni religijnych – Psalmów. Choć księgi ujawniają też jego słabości i grzechy. – Opowiadania o grzechach Dawida są okazją, by pokazać jego zawierzenie wielkiemu miłosierdziu Boga, a z drugiej strony podkreślić wierność Boga danej mu obietnicy, według której miał się stać założycielem dynastii królewskiej – skomentował ks. prof. J. Warzecha. Dawid umiał też dziękować Bogu i pokutować za grzechy. Z rodu Dawida, jak wiemy, pochodził Józef, przybrany ojciec Jezusa.