„Potrzeba «wyobraźni miłosierdzia», aby przyjść z pomocą dziecku zaniedbanemu duchowo i materialnie; aby nie odwracać się od chłopca czy dziewczyny, którzy zagubili się w świecie różnorakich uzależnień lub przestępstwa; aby nieść radę, pocieszenie, duchowe i moralne wsparcie tym, którzy podejmują wewnętrzną walkę ze złem. Potrzeba tej wyobraźni wszędzie tam, gdzie ludzie w potrzebie wołają do Ojca miłosierdzia: «Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj». Oby dzięki bratniej miłości tego chleba nikomu nie brakowało!”
Z przemówienia Ojca Świętego Jana Pawła II, na Błoniach Krakowskich
sierpień 2002 roku
„Mamy dziś dwie Polski: jedną ubogą, niedoinwestowaną, zapomnianą – i drugą – bogatą, sytą, zadowoloną z sukcesu. Ta metafora pokazuje, że choć w rzeczywistości Polska jest jedna, to traktuje swych obywateli nierówno, i wynika to w dużej mierze z miejsca urodzenia – na wsi czy w mieście, w biedzie i zacofaniu – «daleko od szosy» czy też w miejscu oferującym wiele możliwości rozwoju”.
To fragment listu, jaki skierowali do prasy organizatorzy kampanii społecznej „Rzeczpospolita Internetowa”. Fundacja Grupy TP (Telekomunikacji Polskiej) postanowiła pomóc najsłabszym, czyli dzieciom i młodzieży ze wsi i małych miast. Kierując pomoc w postaci sprzętu komputerowego i nagród pieniężnych, chce zwrócić uwagę na problem dziedziczenia biedy i utrudniony awans cywilizacyjny dzieci ze środowisk wiejskich. Miejsce urodzenia może przestać być barierą dla rozwoju. Biedne dzieci nie muszą stawać się biednymi dorosłymi.
Poniżej minimum
Jak się szacuje, prawie 5 mln osób, a więc co ósmy mieszkaniec Polski, żyje poniżej minimum egzystencji, czyli nie zaspokaja nawet tych potrzeb, które nie mogą być odłożone w czasie. Według raportu UNICEF, w Polsce w latach 90. przybyło ponad 4 proc. dzieci żyjących w ubóstwie. Co druga osoba żyjąca w nędzy nie ma 19 lat, a co trzecia to dziecko poniżej 14. roku życia. Według tych badań, w naszym kraju żyje w biedzie 12,7 proc. najmłodszych, najwięcej na Warmii, Mazurach i w Świętokrzyskiem. Aż 60 tys. dzieci w wieku szkolnym nie chodzi do szkoły podstawowej i gimnazjum, a drugie tyle kończy swoją edukację na poziomie gimnazjum. Badania naukowe dowodzą, że dzieci z rodzin o niskich dochodach prezentują wyższy poziom zachowań antyspołecznych niż dzieci z bogatszych domów (wykazały to m.in badania naukowców z University of Alberta w Kanadzie, opublikowane w „Journal of Health and Social Behaviour”). Naukowcy są zgodni, że gdy dziecko wychowuje się w ubogiej rodzinie, zachowania antyspołeczne są – statystycznie rzecz biorąc – znacznie gorsze niż w przypadku dzieci, które nie zaznały biedy lub ich sytuacja materialna z czasem się poprawiła. Różnice w zamożności przekładają się także na zdrowie psychiczne – o ile pogorszenie sytuacji finansowej rodziny sprzyja depresji, o tyle zwiększone dochody zmniejszają jej ryzyko – dowodzą badacze.
Szkoła dla bogatych
Badania prof. Krystyny Szafraniec, socjologa z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, pokazują, że dzisiaj aspiracje edukacyjne mieszkańców wsi i miasta są takie same. Awans społeczny przestał być rozumiany jako przeprowadzka ze wsi do miasta. W Polsce wielu młodych ludzi chciałoby żyć i pracować na wsi. Dzieci rolników coraz częściej wysyłane są na studia, by mogły zdobyć potrzebną wiedzę, a następnie wrócić na wieś. Jednak jak wykazały inne badania „Diagnoza społeczna 2005. Warunki i jakość życia Polaków” (redakcja J. Czapiński, T. Panek), jedną z przyczyn niekontynuowania nauki przez młodzież wiejską po ukończeniu szkoły średniej jest zła sytuacja finansowa. Problem ten dotyczy ponad 51 procent gospodarstw domowych rolników.
Z Internetu korzystają przede wszystkim osoby młodsze, lepiej wykształcone, osoby uczące się, mieszkające w większych miejscowościach i pracujące; rzadziej kobiety, rolnicy, bezrobotni i emeryci. Jednocześnie, sale internetowe w szkołach nie są wykorzystywane w 100 proc.
Grunt to grant
Kampania społeczna „Rzeczpospolita Internetowa” ma na celu aktywizację środowisk lokalnych. Ich przedstawiciele mogą ubiegać się o pieniądze – grant w wysokości od 5 do 50 tys. zł oraz sprzęt multimedialny na projekt uznany przez nich za istotny z punktu widzenia własnych potrzeb. Dodatkową pomocą będą również przekazane na rzecz koordynatorów projektów używane komputery wycofywane z użycia przez Telekomunikację Polską. Organizatorzy akcji, wskazując na użyteczność komputera i Internetu, pragną dostarczyć narzędzia komunikacji i edukacji, aby przeciwdziałać izolacji dzieci i młodzieży ze środowisk dotkniętych ubóstwem. Dostęp do komputera i Internetu nie jest celem samym w sobie, to tylko środek do działań w zakresie edukacji, informacji, aktywizacji zawodowej.
Konkurs na pomysł
„Mamy nadzieję, że ogłaszając konkurs na projekt, pomożemy stworzyć i sfinansować program szkoleń, tworzenia lokalnej gazetki, grupy tanecznej, strony internetowej czy drużyny piłkarskiej. Tych pomysłów może być znacznie więcej, mamy nadzieję, że kreatywność samych zainteresowanych pozwoli nam tak ułożyć program pomocy, aby najlepiej odzwierciedlał prawdziwe potrzeby”– napisano we wspomnianym liście do prasy. Organizatorzy chcieliby, aby ich program wyzwolił lokalne inicjatywy społeczne np. tworzenie na wsiach świetlic dla dzieci lub klubów dziennego pobytu, uruchomienie witryn internetowych własnej miejscowości, organizowanie szkoleń, programów integracyjnych i profilaktycznych.
Fundatorem wszystkich grantów jest Fundacja Grupy TP. Program ma zasięg ogólnopolski. Wraz z towarzyszącą mu kampanią rozpoczyna się właśnie teraz, w maju, a ostateczna lista projektów przyjętych do realizacji zostanie ogłoszona 15 października 2006 r. W realizację programu zaangażowane są Caritas Polska, szkoły i organy samorządowe, organizacje społeczne, lokalne stowarzyszenia i fundacje. O randze przedsięwzięcia świadczy fakt, że patronat nad nim objął premier RP Kazimierz Marcinkiewicz. Program Fundacji Grupy TP realizowany jest we współpracy z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP).
RZECZPOSPOLITA INTERNETOWA
Misją programu jest:
– wyrównywanie szans życiowych, zawodowych i edukacyjnych na terenach słabych ekonomicznie,
– kreowanie postaw obywatelskich oraz budowanie społeczeństwa informacyjnego poprzez nowoczesną edukację uzupełniającą program szkolny (Internet),
– aktywizacja działań i wsparcie organizacji społecznych skupionych wokół szkół, bibliotek, parafii, samorządu, organizacji pozarządowych,
– wsparcie lokalnych potrzeb i inicjatyw,
– rozwijanie tożsamości lokalnej,
– przerwanie procesu emigracji zawodowej ludności wiejskiej i małych miast.
Zgłaszane projekty powinny:
– dotyczyć przedsięwzięcia związanego z problemem/potrzebą społeczności lokalnej
– zakładać wykorzystanie Internetu na poziomie zarówno prezentacji efektów, jak i realizacji działań
– realizować jeden z obszarów tematycznych: „Nauka i edukacja”, „Eksponowanie mocnych stron regionu”, „Integracja i tolerancja”.
Zgłaszającym projekt jest szkoła, stowarzyszenie lub fundacja działająca na terenie gminy. Aplikuje ona w imieniu Grupy Działania angażującej lokalnych partnerów:
młodzież szkolną, samorządy, organizacje pozarządowe, parafie kościelne, przedsiębiorców, media, inne istniejące na danym terenie jednostki (biblioteki, świetlice, koła zainteresowań).
Zgłaszane on-line projekty oceniać będzie komisja, w skład której wejdą przedstawiciele władz państwowych, UNDP, Fundacji Grupy TP oraz zaproszeni eksperci.
Kryteria oceny:
– społeczna wartość i przydatność projektu,
– zaangażowanie i podział zadań pomiędzy lokalnych partnerów,
– zaangażowanie młodych ludzi,
– plan rozwoju na następne lata,
– założenie efektów projektu w postaci:
budowania tożsamości z miejscem działania i wspólnotą lokalną, tworzenia nowych stanowisk pracy, pomocy ubogim bezrobotnym i chorym, wspierania rozwoju lokalnego biznesu.
Zamierzonym efektem Programu jest powstanie aktywnych grup zaangażowanych w działanie na rzecz lokalnej społeczności. Chcemy to osiągnąć, angażując młodych ludzi w tworzenie projektów. Aby zrealizować projekty, należy wykorzystać istniejącą infrastrukturę – np. szkołę, parafię, bibliotekę – jako centrum aktywizacji społeczności lokalnej.
Projekty należy zgłaszać do 15 lipca 2006 r. na adres internetowy:
www.rp-internetowa.pl