Ojciec Święty podczas audiencji udzielonej przełożonym Penitencjarii Apostolskiej w dn. 13 czerwca ub.r. określił zasady uzyskiwania odpustu zupełnego i odpustów cząstkowych w Święto Miłosierdzia Bożego. A jest to dzień łaski nawet dla największych grzeszników.
Dlaczego Jan Paweł II określił owe zasady wobec Penitencjarii Apostolskiej? Bo jest to - obok Roty Rzymskiej i Sygnatury Apostolskiej - jeden z trybunałów papieskich, a więc instytucji sądowych, które mają za zadanie stać na straży poszanowania praw Kościoła. To najwyższy sąd dla spraw związanych np. ze spowiedzią sakramentalną, ponieważ do jej kompetencji należy rozstrzyganie w zakresie wewnętrznym spraw dotyczących sumienia, pozostającego w konflikcie z kościelnymi normami etycznymi. Spośród uprawnień Penitencjarii wymieńmy np. udzielanie rozgrzeszenia od cenzur - czyli kar kościelnych, wyznaczanych przez Ojca św. - a także udzielanie dyspens papieskich i rozdawanie odpustów.
Moc zawierzenia
Z Ewangelii wiemy, że jako pierwszy odpust zupełny uzyskał - za swą ufność w Boże Miłosierdzie - nawrócony łotr, ukrzyżowany na Golgocie razem z Chrystusem. Odpust, czyli darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy popełnione i zgładzone już co do winy.
Święto Bożego Miłosierdzia nazywane jest w "Dzienniczku" świętej Siostry Faustyny ostatnią deską ratunku dla dusz i dniem szczególnych łask, nawet dla największych grzeszników. Przystąpienie w tym dniu do sakramentów pojednania i Eucharystii daje nadzieję uzyskania, doprawdy, niezwykłej łaski: zupełnego odpuszczenia zarówno win, jak i kar za grzechy! Przypomina to stan łaski po sakramencie chrztu, toteż mówi się niekiedy o "chrzcie w Miłosierdziu Bożym". Warunkiem skorzystania z tego daru jest: akt ufności wobec Boga, pełnienie uczynków miłosierdzia i stan łaski uświęcającej (spowiedź i Komunia św.). Święto ma być jednak przede wszystkim publicznym aktem zawierzenia Bożemu Miłosierdziu, bo u jego podstaw leży bezgraniczna ufność.
Zasady uzyskania odpustów
Wspomniany już dekret, mówiący o związaniu odpustów z aktami kultu spełnianymi dla uczczenia Bożego Miłosierdzia, datowany jest na 29 czerwca 2002 r. - w uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła - a podpisany przez abpa Luigi de Magistris - Propenitencjarza Większego i Gianfranco Girotti OFMConv - Regensa Penitencjarii Apostolskiej. Stanowi on m.in.:
(...) Ojciec Święty, powodowany gorącym pragnieniem rozbudzenia w chrześcijańskim ludzie jak najżywszej czci Bożego Miłosierdzia - ze względu na przebogate duchowe owoce, jakie może ona wydać - podczas audiencji udzielonej w dniu 13 czerwca 2002 r. niżej podpisanym, przełożonym Penitencjarii Apostolskiej, zechciał przyznać odpusty na następujących zasadach:
Udziela się odpustu zupełnego na zwykłych warunkach (spowiedź sakramentalna, komunia eucharystyczna, modlitwa w intencjach papieskich) wiernemu, który w II Niedzielę Wielkanocną, czyli Miłosierdzia Bożego, w jakimkolwiek kościele lub kaplicy, z sercem całkowicie wolnym od wszelkiego przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, choćby powszedniego, weźmie udział w pobożnych praktykach spełnianych ku czci Bożego Miłosierdzia albo przynajmniej odmówi przed Najświętszym Sakramentem Eucharystii, wystawionym publicznie lub ukrytym w tabernakulum, modlitwę "Ojcze nasz" i Credo, dodając pobożne wezwanie do Pana Jezusa Miłosiernego (np. "Jezu Miłosierny, ufam Tobie").
Udziela się odpustu cząstkowego wiernemu, który - przynajmniej z sercem skruszonym - skieruje do Pana Jezusa Miłosiernego jedno z prawnie zatwierdzonych pobożnych wezwań.
Ponadto marynarze, którzy wykonują swoje obowiązki na niezmierzonych obszarach mórz, niezliczeni bracia, których tragedie wojenne, wydarzenia polityczne, uciążliwe warunki naturalne i inne podobne przyczyny zmusiły do opuszczenia rodzinnej ziemi; chorzy i ich opiekunowie oraz ci wszyscy, którzy z uzasadnionej przyczyny nie mogą opuścić domów lub wykonują pilnie potrzebne zadania dla dobra społeczności, mogą uzyskać odpust zupełny w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, jeśli wyrzekając się całkowicie jakiegokolwiek grzechu, jak to zostało powiedziane powyżej, i z zamiarem spełnienia - gdy tylko będzie to możliwe - trzech zwykłych warunków, odmówią przed świętym wizerunkiem naszego Pana Jezusa Miłosiernego modlitwę "Ojcze nasz" i "Credo", dodając pobożne wezwanie do Pana Jezusa Miłosiernego (np. "Jezu Miłosierny, ufam Tobie").
Gdyby nawet to nie było możliwe, tego samego dnia będą mogli uzyskać odpust zupełny ci, którzy duchowo zjednoczą się z wiernymi, spełniającymi w zwyczajny sposób przepisane praktyki w celu otrzymania odpustu i ofiarują Miłosiernemu Bogu modlitwę, a wraz z nią cierpienia spowodowane chorobą i trudy swojego życia, podejmując zarazem postanowienie, że spełnią oni trzy przepisane warunki uzyskania odpustu zupełnego, gdy tylko będzie to możliwe. (...)"
Po wieczne czasy
Ostatnia część dekretu adresowana jest do kapłanów, pełniących posługę duszpasterską, na których nakłada powinność informowania wiernych o tym "zbawiennym rozporządzeniu Kościoła", ofiarnego słuchania spowiedzi, godnego przewodniczenia zalecanym modlitwom, a także głoszenia katechezy o uczynkach miłości bliźniego lub miłosierdzia. Dokument kończą słowa postanowienia: "Niniejszy dekret ma moc wieczystą. Bez względu na jakiekolwiek przeciwne rozporządzenia".
Słowa Pana Jezusa z "Dzienniczka" św. Faustyny
Pragnę, aby święto Miłosierdzia było ucieczką i schronieniem dla wszystkich dusz, a szczególnie dla biednych grzeszników. (Dz. 699)
Kto w tym dniu przystąpi do Źródła życia, ten dostąpi zupełnego odpuszczenia win i kar (Dz. 300)
Nie znajdzie żadna dusza usprawiedliwienia dopóki się nie zwróci z ufnością do miłosierdzia Mojego i dlatego pierwsza Niedziela po Wielkanocy ma być świętem Miłosierdzia, a kapłani mają w dniu tym mówić duszom o tym wielkim i niezgłębionym miłosierdziu Moim. (Dz. 570)
W tym dniu otwarte są wszystkie upusty Boże, przez które płyną łaski; niech się nie lęka zbliżyć do Mnie żadna dusza, chociażby grzechy jej były jak szkarłat. (Dz.699)