Kontemplacja jest największym szczęściem dostępnym człowiekowi. To przekonanie św. Tomasza z Akwinu – oraz wielu filozofów i świętych wszystkich epok – dla współczesnego człowieka brzmi obco czy wręcz podejrzanie. Josef Pieper przekonuje, że potrzebujemy dziś kontemplacji jak powietrza. W oparciu o pisma Akwinaty z matematyczną precyzją wykazuje, że człowiek doświadcza metafizycznego głodu, którego nie zaspokoi dostatek, władza, sława ani chaotyczne karmienie wzroku grą świateł i obrazów. Nasyci nas dopiero kontemplacja – wpatrywanie się, które jest poznawaniem i miłowaniem, fundamentalną zgodą na świat i głębokim uszczęśliwieniem. A dla wierzącego – przedsmakiem nieba.
„Kontemplacja jest miłującym poznawaniem. Jest wpatrywaniem się w Umiłowanego” – pisze Josef Pieper w książce Szczęście i kontemplacja (tytuł oryginalny: Glück und Kontemplation). I dodaje: „Kontemplacja jednak, również ziemska, ponieważ jest bezpośrednią wewnętrzną obecnością Boga, może człowieka zaspokoić bardziej niż cokolwiek innego; w ten sposób otrzymujemy największe szczęście, jakie ta cielesno-historyczna egzystencja może w sobie zawierać i znosić”.
W tym niewielkim eseju, który po raz pierwszy ukazał się w 1957 roku, prof. Josef Pieper – jeden z najważniejszych filozofów chrześcijańskich XX, prawnik i socjolog – opierając się na starożytnych filozofach oraz pismach m.in. św. Tomasza z Akwinu i św. Augustyna, konsekwentnie prowadzi czytelnika do konkluzji, że największe szczęście można odnaleźć w trwaniu w Bożej obecności. Dzięki niemu człowiek dostrzega światło, którego jasność jednocześnie go uszczęśliwia i oślepia. Doświadcza własnych granic, ale zarazem dotyka nieskończoności.
Pieper podkreśla, że kontemplacja nie jest zarezerwowania jedynie dla filozofów i innych uczonych. Udowadnia, że jest ona lekarstwem dla każdego zubożałego duchowo, uwikłanego w pośpiech i różnego rodzaju lęki. Kontemplacja porządkuje wartości, podkreśla rolę człowieka jako absolutnie wyjątkowej, cennej istoty, przywraca działaniom właściwą rangę.
W książce szczególną uwagę zwraca kilka błyskotliwych myśli prof. Josefa Piepera. Oto niektóre z nich: Bóg i szczęśliwość to jedno i to samo; Szczęśliwość i radość to dwie różne rzeczy; Skończony duch jest ze swojej istoty nienasycony – chyba, że jego udziałem stanie się sam Bóg; Szczęśliwość oznacza: zdobyć „dobro w całości”; W pełni szczęśliwy jest ten, kto widzi; Dwa sposoby ziszczania się miłości: tęsknota i radość.
Książka Szczęście i kontemplacja przynosi wytchnienie, pozwala spojrzeć na życie
z zupełnie innej perspektywy.
Patronat nad książką objęli:
miesięcznik „W drodze”, „Teologia Polityczna”, „Przewodnik Katolicki”, „Idziemy”, dominikanie.pl, misyjne.pl, Radio Nadzieja, Radio Poznań.
O autorze:
Josef Pieper (1904–1997) – niemiecki filozof katolicki. Studiował filozofię, prawo oraz socjologię na uniwersytecie w Berlinie i w Münster, gdzie jako profesor zwyczajny antropologii filozoficznej prowadził wykłady do 1996 roku. Zaliczany jest do czołowych autorów fali odrodzenia filozofii neotomistycznej. Odpoczynek i kult (1948; Wydawnictwo W drodze 2023) należy do najwcześniejszych, a zarazem najbardziej poczytnych dzieł tego autora.