Msza św. w niedzielę
Polski Episkopat zastosował dyspensę. Początkowo dla wybranych grup wiernych, aktualnie, od 21 marca br., dotyczy ona wszystkich. „Dla osób korzystających z dyspensy zalecamy – zapisali biskupi – zorganizowanie transmisji z diecezjalnych lub parafialnych celebracji liturgicznych”. Zachęcają też nadal, aby kościoły pozostawały otwarte w ciągu dnia z możliwością adoracji Najświętszego Sakramentu.
Spowiedź św. indywidualna
„W obecnych warunkach – piszą biskupi – można sprawować ten sakrament np. w kościele, w kaplicy, w zakrystii, w sali katechetycznej, w biurze parafialnym lub w innym godnym miejscu, pozwalającym na zachowanie prywatności i zasad bezpieczeństwa”. Zawsze natomiast ilekroć ktoś odczuwa bardzo silną potrzebę pojednania z Bogiem i Kościołem, a nie ma takiej możliwości, powinien wzbudzić „akt żalu doskonałego”. Ten akt sprawia „przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej i wyznania tych grzechów, gdy tylko będzie to możliwe”.
Stolica Apostolska zaleca, aby „zwracać szczególną uwagę na to, by spowiedź odbywała się w przewietrzonym miejscu poza konfesjonałem, z zachowaniem odpowiedniego dystansu, przy użyciu masek ochronnych, zwracając absolutną uwagę na sakrament i niezbędną dyskrecję”. W Polsce obowiązują w tej kwestii różne rozwiązania lokalne, zależne od zarządzeń miejscowego biskupa.
Obowiązek Komunii św. wielkanocnej
W kontekście tzw. Komunii wielkanocnej biskupi przypominają, że obowiązuje przykazanie kościelne, aby „Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty” i „Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym przyjąć Komunię św.”. W polskiej tradycji istnieje zwyczaj, że ze spowiedzi korzysta się najczęściej w okresie Wielkiego Postu. Biskupi postanowili więc, aby zarówno obowiązek spowiedzi, jak i Komunii wielkanocnej sięgał w tym roku do 7 czerwca, tj. do uroczystości Trójcy Świętej. Episkopat zachęca jednocześnie, aby biskupi – jeśli nie ma przeciwwskazań ze strony służb sanitarnych – zachęcali księży, by stwarzali wiernym możliwość do spowiedzi indywidualnej”.
Rozgrzeszenie ogólne
Jest ono udzielane wtedy, gdy nie ma możliwości spowiedzi indywidualnej. Stolica Apostolska uznała, że „taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku, gdy nie ma wystarczająco dużo czasu na wysłuchanie spowiedzi poszczególnych penitentów”. Możemy mieć z tym do czynienia w sytuacjach skrajnych, na przykład w przypadku wielu osób chorych, do których nie można się zbliżać lub które ze względu na stan zdrowia wymagają szybkiego rozgrzeszenia ogólnego”. Za rozpatrzenie każdej takiej sytuacji odpowiedzialny jest biskup diecezjalny. „Jeśli jednak pojawi się nagła potrzeba udzielenia rozgrzeszenia sakramentalnego kilku wiernym naraz – czytamy w wytycznych Watykanu – kapłan ma obowiązek zawiadomić o tym w miarę możliwości biskupa diecezjalnego lub, jeśli nie może, jak najszybciej go o tym poinformować”.
Biskupi podkreślają, że „nie wolno w nieuprawniony sposób udzielać rozgrzeszenia ogólnego, nie jest również możliwa spowiedź przez telefon lub internet”.
Komunia św. do ust lub na rękę
Z powodu pandemii „wskazane jest przyjmowanie Komunii św. na rękę”. Nie można jednak do tego „zmuszać osób, które chcą otrzymać ją do ust”.
Odpust zupełny
„Udziela się odpustu zupełnego wiernym cierpiącym na koronawirusa, którzy podlegają kwarantannie na polecenie władz sanitarnych w szpitalach lub we własnych domach, jeśli w duchu oderwanym od jakiegokolwiek grzechu, zjednoczą się duchowo poprzez środki masowego przekazu z celebracją Mszy św.” oraz w modlitwie podczas innych sprawowanych nabożeństw.
Udziela się go również „pracownikom służby zdrowia, członkom ich rodzin i wszystkim, którzy za przykładem Dobrego Samarytanina narażają się na ryzyko zarażenia, opiekują się chorymi na koronawirusa”.
Udziela się go również wiernym, którzy „ofiarują nawiedzenie Najświętszego Sakramentu, lub adorację eucharystyczną, lub lekturę Pisma Świętego przez co najmniej pół godziny, lub odmówienie różańca św., lub pobożne odprawienie drogi krzyżowej, lub odmówienie Koronki do Miłosierdzia Bożego, w intencji przebłagania Boga Wszechmogącego o koniec epidemii, ulgę dla tych, którzy cierpią i zbawienie wieczne dla tych, których Pan powołał do siebie”.
„Za każdym razem odpust zupełny można uzyskać z wolą wypełnienia zwykłych warunków (spowiedź sakramentalna, Komunia eucharystyczna i modlitwa w intencji Ojca Świętego) tak szybko, jak będzie to możliwe”.
Komunia i sakrament namaszczenia chorych
Papież Franciszek nieustannie zachęca, aby księża byli gotowi nieść sakrament Eucharystii i udzielać namaszczenia chorych tam, gdzie jest taka potrzeba i gdzie to jest możliwe, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i ostrożności.
Wskazania watykańskie zawierają również zapewnienie, że „Kościół modli się za tych, którzy nie mogą przyjąć sakramentu namaszczenia chorych i wiatyków, powierzając Bożemu miłosierdziu wszystkich i każdego z osobna na mocy Komunii Świętych i udziela wiernym odpustu zupełnego w chwili śmierci, pod warunkiem że byli należycie dysponowani i zwykle za życia się modlili”.
Triduum Paschalne
Stolica Apostolska zachęca, aby „w kościołach katedralnych i parafialnych, nawet bez fizycznego udziału wiernych” celebrować liturgię Triduum Paschalnego. Zaleca, aby „zawiadomić wiernych o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się w modlitwę w swoich domach” i że „pomocne będą relacje na żywo”.
„Wyrazy pobożności ludowej i procesje (…) decyzją biskupa diecezjalnego mogą zostać przeniesione na inne dogodne dni”. Sugeruje się 14 i 15 września, ponieważ wtedy przypada święto Podwyższenia Krzyża oraz wspomnienie Matki Boskiej Bolesnej.
Biskupi polscy natomiast podkreślają ponadto, że „nocna adoracja Najświętszego Sakramentu w Wielki Piątek może być okazją dla wiernych do przeżywania w odpowiednio małej grupie tajemnicy paschalnej”. W Wielką Sobotę zachęcają do „korzystania z możliwości adoracji Najświętszego Sakramentu w Grobie Pańskim”. „Nie zaleca się organizowania tradycyjnego święcenia pokarmów. Zamiast tego proponuje się obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym”. Zalecenia polskie dotyczące Triduum Paschalnego mogą jednak ulec zmianie z racji zmieniającej się wciąż sytuacji.
Msza św. transmitowana
Na stronie Konferencji Episkopatu Polski www.episkopat.pl została opublikowana lista transmisji Mszy św. z całej Polski.