6 maja w Częstochowie zakończył się 17. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”. Jedną z największych imprez muzycznych od 1991 roku organizuje Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater w Częstochowie przy współpracy z miejscowymi placówkami kulturalnymi oraz klasztorem na Jasnej Górze pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Episkopatu Polski.
W programie tegorocznej edycji festiwalu znalazły się m.in.: sakralna muzyka flamandzka i ormiańska oraz muzyka cerkiewna i chorał gregoriański. Odbyły się premierowe wykonania Missa „Misterium Lucis” Pawła Sydora i Liturgii św. Jana Złotoustego Romualda Twardowskiego, a podczas koncertu prawykonań można było usłyszeć po raz pierwszy nowe kompozycje Henryka Mikołaja Góreckiego – „Pod Twoją Obronę” i „Na Anioł Pański biją dzwony” – oraz utwory nagrodzone na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim „Musica Sacra”. W czasie finałowego koncertu wykonano „Deutsche Requiem” Johannesa Brahmsa.
Muzyka dla Boga i ludzi
Jak wyjaśnia Małgorzata Zuzanna Nowak, dyrektor festiwalu, impreza jest dedykowana tym wszystkim, którzy chcą słuchać muzyki sakralnej. – Ta muzyka dotyka głębi człowieczeństwa, pobudza do refleksji i powoduje, że człowiek staje się dobry – mówi Nowak.
Pięć koncertów zabrzmiało w bazylice jasnogórskiej, co stanowiło aż jedną trzecią festiwalowych prezentacji muzycznych. – Festiwal powstał przede wszystkim dlatego, że w Częstochowie znajduje się fenomenalne miejsce, jakim jest Jasna Góra, gdzie od wieków muzyka tworzona była dla Boga i ludzi. Mając tak wielki skarb, perłę, postanowiono, że taka impreza odbędzie się właśnie tutaj – wyjaśnia dyrektor festiwalu.
Artyści z całego świata
Czas powstania przedsięwzięcia – rok 1991 – to okres, kiedy zaczęły rodzić się nowe projekty artystyczne, dla których miejscem prezentacji były coraz częściej kościoły. Niejako naturalnym miejscem organizacji większości koncertów i innych form scenicznych Festiwalu „Gaude Mater” stała się właśnie świątynia. Każdego roku organizatorzy przygotowują około 20 imprez festiwalowych. W większości są to koncerty, ale również spektakle teatralne, wystawy plastyczne, happeninigi, performance. Festiwal co roku gości od 800 do 1000 wykonawców. W każdej edycji reprezentowanych jest około 10 krajów z całego świata. – Gościliśmy artystów niemal ze wszystkich kontynentów i prawie ze wszystkich krajów Europy – podkreśla Małgorzata Nowak.
Dwa płuca Europy
Organizatorzy pragną, aby każdego roku w ramach kultury chrześcijańskiej następowało zderzenie Zachodu i Wschodu. – To te dwa płuca chrześcijańskiej Europy, o których mówił Jan Paweł II. Staramy się również poszerzać działania o prezentacje związane z innymi kulturami, m.in.: żydowską, muzułmańską – zaznacza szefowa festiwalu.
W przyszłym roku impreza będzie poświęcona dialogowi międzykulturowemu, dialogowi trzech największych religii monoteistycznych. – Jednym z zadań festiwalu jest tworzenie pomostu porozumienia pomiędzy narodami. Muzyka jest ponad podziałami, dla niej różnice nie istnieją, powinna łączyć, a nie dzielić – akcentuje Nowak.
Dyrektor festiwalu zaznacza, że trudno jest znaleźć jedną definicję muzyki sakralnej. – Czy muzyka sakralna to ta pisana do tekstów sakralnych, czy to też ta, która niesie jakieś przesłanie, nawet jeśli nie ma do niej żadnego tekstu. Według mnie każda dobra muzyka, taka, która porusza serca, która działa na emocje, jest muzyką sakralną. Bo właśnie przez muzykę stajemy się lepsi.