Usłyszałam niedawno opinię, że ludzie XXI wieku to osoby słabe, podatne na poprawianie sobie nastroju na skróty – sięganie po używki, leki i inne „zabijacze bólu”. Jest to oczywiste niesprawiedliwe uogólnienie, jednak gdy mamy do wyboru zdrowy, a jednocześnie wymagający wysiłku sposób walki ze stresem czy podłym nastrojem lub sposób szybki (mający nieco odlegle w czasie negatywne konsekwencje), pojawi się pokusa sięgnięcia po sposób łatwy i szybki. To kwestia dostępności – jak coś jest pod ręką, kusi, by po to sięgnąć. Być może jednak te niezdrowe wybory wynikają po trochu z tego, że zapomnieliśmy o bogactwie drobiazgów, które mają korzystny wpływ na samopoczucie człowieka? Oto szereg propozycji.
Projektowanie dobrych doświadczeń
Jak już wspomniałam, gdy coś znajduje się pod ręką, łatwiej po to sięgnąć. Między innymi dlatego tak łatwo szukać relaksu w smartfonie (gry, media społecznościowe, filmiki itp.) – bo jest zawsze pod ręką. Jednak możemy to zjawisko wykorzystać pozytywnie.
Serdecznie namawiam, by każdego dnia (zwłaszcza w okresie ferii zimowych) wieczorem zaplanować jakieś przyjemne lub wzbogacające zajęcie na dzień następny, a potem przygotować wszystko, co jest potrzebne do jego realizacji.
Dla przykładu: założyliśmy, że zrobimy wyprawę do głębi lasu, połączoną z paleniem ogniska i pieczeniem kiełbasek na tymże ognisku. Poprzedniego dnia planujemy trasę, sprawdzamy, gdzie jest dostępne miejsce, gdzie można palić ogień, nabywamy odpowiednie jedzenie. Jednocześnie przygotujmy już ubrania, mapę, termos, plecak. Nawet jeżeli wyprawa będzie po południu – niech wszystko już będzie przygotowane poprzedniego dnia. Potem wystarczy zrobić kawę czy herbatę do termosu, ubrać się i gotowe.
Im mniej rzeczy do przygotowania następnego dnia, tym większe prawdopodobieństwo, że bez problemów i szybko zorganizujemy atrakcję.
W czasie szkoły czy pracy nasze postanowienia nie będą aż tak rozbudowane, ale i tak warto to planować i przygotować tak, że zasypiamy z miłym oczekiwaniem kolejnego dnia.
Proste przyjemności
Bobby Mc Ferrin wiele lat temu stworzył piosenkę pod tytułem Simple pleasures – proste przyjemności, w której opisuje radość czytania książki, zjedzenia płatków śniadaniowych, budzenia ukochanej rankiem pięknego dnia. Do tej pory słuchanie tej piosenki sprawia mi osobiście ogromną radość. Niby wiemy, że warto cieszyć się dniem, jednak czy doceniamy moc prostych radości?
Dr Nicole Mead, psycholog z Uniwersytetu Floryda, opublikowała w 2016 r. wyniki badań dotyczących tego tematu. Badacze wykazali, że określony rodzaj przyjemności, a mianowicie prosta przyjemność, pomaga ludziom osiągnąć postęp w codziennych celach, szczególnie gdy życie jest trudne i stresujące.
Czym są te proste przyjemności? Badacze zdefiniowali je jako doświadczenia, które są krótkie, pozytywne, zwykłe, codzienne i dostępne dla większości ludzi. Są niedrogie lub wręcz darmowe. W badaniu pytano o kilka uniwersalnych, na przykład spacer w słoneczny dzień, filiżankę herbaty z przyjacielem, ułożenie się sygnalizacji świetlnej w „zieloną falę” aż do miejsca pracy. Choć mogą być to bardzo różne rzeczy, ważne jest, że proste przyjemności przynoszą radość i szczęście, w przeciwieństwie do pokus, które przynoszą wewnętrzny konflikt i mogą mieć fatalne skutki.
W eksperymencie wzięły udział 122 osoby. Każdego ranka uczestnicy zapisywali, jakie cele chcą osiągnąć w tym dniu. Następnie pięć razy w ciągu dnia badacze telefonowali do nich z pytaniem, czy doświadczają prostej przyjemności, niewielkiej irytacji, czy też nic się nie dzieje. Na koniec dnia badani wypełniali dziennik i zapisywali, czy zrealizowali zakładane cele.
Co się okazało? Proste przyjemności są niezbędne do osiągnięcia postępu w realizacji codziennych celów życiowych. W dni obfitujące w proste przyjemności badani osiągali większość zakładanych celów, a w dni, gdy przyjemności brakowało – niewiele (mimo że pracowali zwykle dłużej i intensywniej). Pytanie brzmi: dlaczego? Dlaczego proste przyjemności są niezbędne dla osiągnięcia celu? Mamy ograniczony zasób energii. Gdy dzień jest pełen frustracji i przeciwności, gorzej się nam pracuje. I przeciwnie, gdy doświadczamy pozytywnych emocji, jesteśmy bardziej efektywni. Wnioski z badania mogą wydawać się intuicyjne, czy wręcz banalne, ale zaskakująco łatwo ludzie rezygnują z prostych przyjemności, ponieważ wydają się zbędne, a na liście zadań znajduje się tyle poważnych problemów do rozwiązania. Można wręcz usłyszeć: „Mam tyle rzeczy do zrobienia, nie mam czasu na głupoty!” – a właśnie te głupoty są nam niezbędne.
Skrzynka narzędziowa dobrego życia
Co w takim razie może zaliczać się do tych prostych oraz większych przyjemności i radości, które są, jak się okazuje, niezbędną częścią naszego życia? Szereg podstawowych postanowiłam opisać w formie wyliczanki podzielonej na kategorie. Serdecznie zapraszam. Nie ze wszystkich możemy obecnie korzystać ze względu na ograniczenia związane z pandemią koronawirusa, jednak miejmy nadzieję, że będziemy mogli do nich wrócić, a poza tym wiele aktywności jest dostępnych cały czas. Lista ta jest oczywiście otwarta, mam nadzieję, że zasugeruje lub przypomni inne zajęcia, które mogą przynieść radość i satysfakcję.
Sport i przyroda
• Wyprawa piesza ze znajomymi po okolicy
• Aktywności paramilitarne, gra w paintballa
• Jazda na rowerze, rolki
• Shinrin-Yoku (kąpiele leśne)
• Bilard, ping-pong, bowling
• Uprawianie sportów na wolnym powietrzu (badminton, krykiet, shuffleboard, rzuty podkową, nordic walking itd.)
• Obserwowanie nieba, chmur, burzy, ptaków
• Zbieranie okazów natury (dzikie owoce, kamienie, drewno z wody)
• Przygotowanie lub obserwowanie ogniska
Towarzyskie
• Gra w karty, planszówki
• Wieczór opowiadania dowcipów
• Zorganizowanie przyjęcia, spotkania towarzyskiego
• Wyjście na ciacho lub lody ze znajomymi
Kreatywne i eksperymenty
• Kolorowanie tkanin, koszulek – batik, dip-dye itp.
• Przemeblowanie lub odnowienie pokoju
• Czytanie poradnika typu „Zrób to sam”
• Wymyślanie, tworzenie piosenek, muzyki
• Pisanie klasycznych listów
• Uporządkowanie zdjęć w rodzinnych albumach, stworzenie nowych albumów
• Nowe kreacje z ubrań
zakupionych na wyprzedaży
lub w lumpeksie
• Wykonywanie eksperymentów naukowych (z pudełka)
• Przygotowanie nowej lub wyjątkowej potrawy
Kulturalne, intelektualne
• Pójście na koncert, film, wystawę
• Rozwiązanie problemu, krzyżówki, ułożenie puzzli
• Gra na instrumencie muzycznym
• Wysłuchanie dobrego wykładu lub kazania
Z myślą o innych
• Przygotowywanie żywności lub wyrobów ręcznych na wsparcie akcji charytatywnej
• Powiedzenie komuś komplementu