Ty, co w Ostrej świecisz Bramie…
W kalendarzu liturgicznym 16 listopada wspominamy Najświętszą Maryję Pannę Ostrobramską, Matkę Miłosierdzia. Maryja dzięki łasce Niepokalanego Poczęcia stała się Matką Syna Bożego i uczestniczyła w posłaniu Chrystusa od fiat aż po Golgotę. Jeżeli mówimy o Chrystusie jako Wcielonym Miłosierdziu, to Jego Matkę możemy nazywać Matką Miłosierdzia. W ten sposób staje się Ona Matką Miłosierną dla wszystkich ludzi, którzy Ją o to proszą.
Kult Matki Bożej Miłosierdzia rozprzestrzenił się najpierw na Wschodzie, ale to właśnie Kościół na Zachodzie rozwinął go, pogłębił i nadał mu konkretną formę teologiczną widoczną w nauczaniu i ikonografii.
Historię Ostrej Bramy przypominaliśmy w poprzednim numerze „Przewodnika Katolickiego” („PK” 45). Warto jednak nadmienić, że kult Matki Miłosierdzia z Ostrej Bramy rozpoczął się w drugiej połowie XVII w. i związany jest z obroną murów miasta Wilna. Wzmógł się w I połowie XVIII w., a szczególnie po rozbiorach Polski. Nikomu nie trzeba przypominać, że przed Jej wizerunkiem modlił się też Adam Mickiewicz…
Matka Wcielonego Miłosierdzia
Ciekawy jest fakt, że w tym Wilnie, gdzie czczono Matkę Bożą Miłosierdzia, przez trzy lata przebywała siostra Faustyna Kowalska i nie gdzie indziej, ale właśnie tam, przeżyła objawienie, by namalować obraz Jezusa Miłosiernego. Maryja była dla niej duchową Przewodniczką i Wspomożycielką. Przez trzy lata pobytu w Wilnie siostra Faustyna z wielką żarliwością modliła się przed Cudownym Wizerunkiem w Ostrej Bramie. To właśnie tutaj, u Matki Bożej Miłosierdzia, w dniach 26–28 kwietnia 1935 r., w czasie obchodzonego zakończenia Jubileuszu Odkupienia Świata, po raz pierwszy publicznie uczczono wizerunek Chrystusa Miłosiernego, który według wskazówek świętej namalował wileński artysta Eugeniusz Kaźmierowski. S. Faustyna zapisała w swoim Dzienniczku: „kiedy został wystawiony ten obraz, ujrzałam żywy ruch ręki Jezusa, który zakreślił duży znak krzyża, (...) a promienie te rozeszły się na cały świat” (Dz. 416, 420).
Bł. Jan Paweł II, który ustanowił święto Bożego Miłosierdzia, również podkreślał swoje przywiązanie do wizerunku Matki Bożej Ostrobramskiej. Kiedy odwiedził Wilno w 1993 r., zwierzył się: „w momencie mojego wyboru na Stolicę Piotrową pomyślałem o Matce Najświętszej z Ostrej Bramy”. Wspomniał też, że po wyborze na następcę św. Piotra udał się do litewskiej kaplicy Matki Miłosierdzia, która znajduje się w podziemiach Bazyliki św. Piotra, by za Jej wstawiennictwem powierzyć Bogu cały świat.
Papież Polak przypisywał także swoje cudowne ocalenie z zamachu z 13 maja 1981 r. opiece Matki Bożej Miłosierdzia. Podczas wspomnianej już pielgrzymki do Wilna, w czasie modlitwy różańcowej transmitowanej na cały świat, przywołał słowa Adama Mickiewicza: „Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy i w Ostrej świecisz Bramie! (...) Jak mnie (...) do zdrowia powróciłaś cudem”. Był tak wzruszony, że kiedy wypowiadał te słowa, załamał mu się głos. Wtedy też zawierzył Najświętszej Maryi Pannie ziemię i narody środkowej i wschodniej części Europy. Prosił, by Maryja, Matka Miłosierdzia, Królowa i Opiekunka z Ostrej Bramy prowadziła wszystkich ludzi drogami sprawiedliwości i pokoju.
Matka Boża Miłosierdzia jest przede wszystkim Tą, która dała światu Syna Bożego, Wcielone Miłosierdzie. Co więcej, daje je ludziom nieustannie. Fakt ten podkreślał w swoim nauczaniu bł. Jan Paweł II, który cały swój pontyfikat oddał Bożemu Miłosierdziu. W swojej drugiej encyklice Dives in Misericordia (Bogaty w miłosierdziu Bóg) zaakcentował rolę Miłosierdzia Bożego w życiu każdego człowieka. Miłosierdzie jest kluczem do zrozumienia tajemnicy Boga i człowieka. W tym kontekście nazywanie Maryi Matką Miłosierdzia, Matką Bożego Miłosierdzia ma głęboki sens teologiczny. Te tytuły mówią bowiem o Maryi „jako o Matce Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego, jako o Tej, która doświadczywszy miłosierdzia w sposób wyjątkowy, w takiż sposób «zasługuje» na to miłosierdzie przez całe życie, a nade wszystko u stóp krzyża swojego Syna” (DM 9).
We wspomnienie Matki Bożej Ostrobramskiej odszukajmy w naszych domach i mieszkaniach Jej wizerunek. Zapatrzmy się w Jej oblicze: lekko pochyloną głowę, aureolę dwunastu gwiazd z wieloma promieniami, przymknięte oczy, smukłą postać okoloną półksiężycem i skrzyżowane na piersiach delikatne dłonie, które tulą Syna Bożego i każdego z nas.
MODLITWA
do Najświętszej Maryi Panny Matki Miłosierdzia
Witaj Panno, nieustanną czcią wszystkich ludzi,
Choć żadnego śmiertelnego serca nie wzbudzi
Należytej dla Ciebie czci, którą święci w niebie
Błogosławią, wychwalają z niskim pokłonem.
Schylam głowę, Cię Królowę świata całego
Oglądając i witając serca mojego
Osobliwe kochanie i ukontentowanie!
Przyjm łaskawie ku Swej sławie to przywitanie.
O cudami i łaskami Panno wsławiona.
Dobrotliwa! Szczodrobliwa! Bądź pochwalona!
Którą chwalą anieli, widzą Twą twarz weseli.
Niech oglądam jako żądam w wiecznej Cię chwale. Amen
Autor nieznany, Wilno (przed 1823 r.)