Okres świąt Bożego Narodzenia jest dobrą okazją do sięgnięcia po... łopatę wiary, wytyczenie odcinka i eksplorację bogatszej, duchowej warstwy naszej egzystencji. Pozytywna żądza poznania poprowadzi nas do początku wiary (u wielu z nas przypomina on, niestety, ruiny zapomnianej świątyni). W zmaganiach wesprzemy się archeologią biblijną.
Archeologia biblijna, dzięki swym odkryciom, umacnia wiarygodność i pozwala zrozumieć tło wydarzeń opisanych w Piśmie Świętym. Złoty wiek historii Izraela przypada na okres rządów Dawida i jego syna Salomona. Zdobycie Jerozolimy, twierdzy Jebuzytów, to początek funkcjonowania najważniejszego ośrodka kultu religijnego, jakim później stała się Świątynia Jerozolimska. Odgrywała ona najważniejszą rolę w historii Izraela, jako miejsce, w którym znajdowała się Arka Przymierza. Obecnie na terenie dawnej świątyni, w miejscu, gdzie Abraham miał złożyć w ofierze swego syna Izaaka, wznosi się Kopuła Skały. Badacze są zgodni, że w czasach starotestamentowych było to miejsce, gdzie znajdował się ołtarz ciałopalny. Poniżej skały znajduje się grota, do której być może kapłani usuwali pozostałości ofiar. Odmienne zdanie w tej kwestii mają wyznawcy islamu. Wierzą oni, że z tego miejsca Mahomet wstąpił do nieba. Skała chciała mu w tej drodze towarzyszyć, lecz zatrzymana przez anioła – zawisła w powietrzu, tworząc w ten sposób pustą przestrzeń.
Lokalizacja świętych miejsc w Jerozolimie wciąż stanowi pasmo niekończących się sporów. Po zachodniej stronie Kopuły Skały wznosiła się prawdopodobnie świątynia Salomona. Odbudowana przez Zorobabela, a następnie odnowiona przez Heroda, była miejscem, do którego uczęszczał Jezus. Pomieszczenia podziemne, określane jako stajnie Salomona, wzniesiono w czasach Heroda Wielkiego. Podobne datowanie należy odnieść do potężnych bloków kamiennych ze Ściany Płaczu, będących pozostałością muru otaczającego świątynię. Od strony południowej placu świątynnego odkryto trzydziestostopniowe, monumentalne schody o szerokości 63 m. Ponadto podczas badań wykopaliskowych odsłonięto w murze wsporczym tarasu, na którym Herod Wielki wzniósł okazałe budowle, gigantycznych rozmiarów 34 rzędy bloków kamiennych, osiągających nawet 10,5 m długości. Odkryty materiał potwierdza monumentalny charakter założeń świątynnych. Również z tych czasów pochodzi cytadela z tzw. Wieżą Dawida, pozostawioną przez Tytusa jako przestroga dla przyszłych pokoleń.
Jerozolima dla wielu odwiedzających: turystów i badaczy staje się miejscem, w którym historia biblijna przybiera realne kształty. Wspaniały widok rozciąga się ze szczytu Góry Oliwnej, z którego Jezus spoglądał na Jerozolimę. Dziś, w dniu Bożego Narodzenia, kierując wzrok na południe spoglądamy na Betlejem, początek drogi Dzieciątka. Niestety, obraz dzisiejszej Palestyny jest zupełnie odmienny od tego nakreślonego w Starym Testamencie. Ziemia Obiecana podlegała niekorzystnym zmianom wywoływanym przez człowieka; kraj opływający w mleko i miód zamienił się w jałowe przestrzenie bezmyślnie zniszczonej przyrody.
Należy pamiętać, że starożytne ośrodki na tym terenie nie dorównywały rozmiarami przestrzennymi monumentalnym założeniom Niniwy, Babilonu czy Tebom. Znane wszystkim Jerycho zajmowało powierzchnię o wymiarach 300 m długości i 150 m szerokości, i to w okresie największej świetności. Odmienny obraz zastanej na miejscu rzeczywistości pozwala mimo wszystko na kontemplację tradycji i symboli związanych z życiem władców, proroków i przede wszystkim Jezusa, Zbawiciela człowieka i świata.