Nazwa Pniewy po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 1256 r., choć początki tej osady sięgają prawdopodobnie XII w. Wówczas wzniesiono tu zapewne również kościół, którego istnienie potwierdzone jest dopiero w dokumentach w 1405 r. Świątynia została jednak zniszczona podczas pożarów miasta w 1625 i 1772 r. Obecny murowany, późnogotycki kościół zbudowany z cegły pochodzi z XVII w. Stanowi on centrum parafii liczącej ok. 5800 mieszkańców, do której należy także 9 okolicznych wiosek.
Odnowiony zabytek
Wnętrze kościoła, dostępnego w ciągu dnia dla modlących się i zwiedzających, zaskakuje przypadkowego turystę barkowym wystrojem nadanym prawdopodobnie pod koniec XVIII w., po drugiej przebudowie świątyni. Starsza o przeszło sto lat jest jedynie obszerna kruchta, w której znajduje się też późnogotycka kamienna chrzcielnica. Warto jednak nawiedzić to miejsce, aby zobaczyć odnowiony obecnie obraz przedstawiający męczeństwo św. Wawrzyńca, diakona z III w., będącego patronem kościoła i parafii. Powstałe prawdopodobnie w 1772 r. płótno znajduje się w ołtarzu głównym i jest wzorowane na dziele flamandzkiego malarza Petera Paula Rubensa. – W ostatnich latach dzięki pomocy sponsorów, a przede wszystkim ofiarności parafian, udało nam się odnowić wnętrze świątyni – podkreśla ks. proboszcz Piotr Mamet. Renowacji poddanych zostało m.in. pięć ołtarzy bocznych, ambona, chrzcielnica i ołtarz główny. Znaczącą inwestycją była też budowa 38-głosowych organów im. bł. Jana Pawła II, wykonanych przez organmistrza Jana Drozdowicza, które zastąpiły stary, niezdatny już do użytku instrument. Swoją estetyką zwraca również uwagę obejście kościoła wyłożone granitową kostką brukową. – Wyremontowany został również ponadstuletni dom katechetyczny i budynki gospodarcze, a jednym z ostatnich przedsięwzięć był remont XIX-wiecznego budynku probostwa – dodaje ks. Mamet. Wyjaśnia jednocześnie, że wraz z przylegającym do niego parkiem wpisano go do rejestru zabytków jako zespół sakralno-parkowy.
Co się dzieje w parafii?
Dbając o stronę materialną parafii, ksiądz proboszcz stara się również nie zaniedbywać jej ducha. Dlatego oprócz Mszy św. i nabożeństw związanych z poszczególnymi okresami roku liturgicznego, ważną rolę odgrywają w niej grupy duszpasterskie. To one są miejscem wzajemnej integracji parafian, a przede wszystkim ich rozwoju duchowego. Wśród nich ks. Mamet wymienia przede wszystkim bardzo liczną, bo skupiającą ok. 450 osób, Rodzinę Różańcową, której tradycje sięgają w parafii połowy XVII w. Oprócz praktykowania codziennej indywidualnej modlitwy różańcowej, jej członkowie biorą też udział w cotygodniowym wspólnym odmawianiu Różańca m.in. w intencjach Kościoła, Ojczyzny, parafii i rodzin, a także w comiesięcznych spotkaniach, na których rozważają Pismo Święte.
Natomiast w styczniu 2001 r. zainicjowało swoją działalność Apostolstwo Dobrej Śmierci. Głównymi celami tego stowarzyszenia jest, jak głoszą jego statuty, m.in. uzyskanie łaski wytrwania w dobrym dla sprawiedliwych, łaski nawrócenia – dla grzeszników oraz łaski dobrej śmierci – dla wszystkich.
W parafii działają również Akcja Katolicka, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży czy Eucharystyczny Ruch Młodych i rzecz jasna Liturgiczna Służba Ołtarza oraz Rada Duszpasterska i Ekonomiczna, a także Towarzystwo Przyjaciół Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. Nic dziwnego, że są w Pniewach osoby wspierające w sposób szczególny, duchowo i materialnie, nasze poznańskie seminarium, tam bowiem przygotowywali się do kapłaństwa synowie tej parafii: ks. Wojciech Raczkowski, ks. Marian Mikołajczak, ks. Stanisław Kostka oraz księża Jan i Józef Majchrzakowie, a obecnie diakon Szymon Kaźmierczak.
Otwarci na dzieci
Aktywny jest również Parafialny Zespół Caritas, a przy parafii od prawie 10 lat działa świetlica socjoterapeutyczna Caritas dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych. Dobrą opiekę, pomoc w odrabianiu lekcji, ale i ciekawą rozrywkę zapewniają w niej swoim podopiecznym z całych Pniew nauczyciele wolontariusze. – Dzieci znajdą tam zawsze miejsce dla siebie oraz smaczne posiłki, a także kogoś, kto ich wysłucha i w razie potrzeby pomoże – zapewnia ksiądz proboszcz. Poza tym mogą tam spędzić czas w naprawdę interesujący sposób. Prowadzone są bowiem m.in. grupy językowe, zajęcia sportowe, kursy haftu, szycia czy fotografii. Z kolei przez cały lipiec organizowane są także półkolonie dla dzieci oraz 10-dniowy wyjazd kolonijny.
Oprócz tego parafia korzysta z Europejskiego Programu Pomocy Żywnościowej (PEAD), współpracując z polskimi Bankami Żywności. – Prowadzimy też przy kościele cyklicznie kursy przedmałżeńskie. Działa również poradnia dla narzeczonych i małżeństw, a prawnik wolontariusz udziela bezpłatnych porad prawnych, które cieszą się dużą popularnością – wymienia ks. Mamet, dodając, że więcej parafialnych informacji można znaleźć na stronie internetowej oraz w miesięczniku „Wawrzyniec”.
Wydarzyło się w Pniewach...
W sięgających średniowiecza dziejach parafii pniewskiej, wiele było wydarzeń ważnych czy wręcz doniosłych. Pozostawiając jednak studia nad historią jej miłośnikom, cofnijmy się jedynie o kilka lat wstecz. I w tym czasie w prężnie działającej parafii nie brakowało, jak zapewnia jej proboszcz ks. Piotr Mamet, chwil godnych odnotowania. Wśród nich wymienia m.in. wielką uroczystość, jaką było dziękczynienie za kanonizację św. Urszuli Ledóchowskiej, które odbyło się na pniewskim rynku w 2003 r. Dwa lata później miasto nawiedziły pielgrzymujące po Polsce relikwie św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Z kolei w ubiegłym roku, wspólnie z siostrami zakonnymi żyjącymi w Pniewach, mieszkańcy miasta i kapłani z wielu okolicznych parafii modlili się przy relikwiach św. Jana Marii Vianneya. – Było to tym bardziej doniosłe wydarzenie, że obchodziliśmy wówczas w Kościele Rok Kapłański i mieliśmy tę łaskę, by za wstawiennictwem Świętego Proboszcza z Ars prosić Boga o potrzebne dary w naszej codziennej kapłańskiej posłudze – wyjaśnia ks. Mamet. Rok 2010 zwieńczyła uroczysta Pasterka, której w kościele pw. św. Wawrzyńca przewodniczył kard. Zenon Grocholewski, prefekt watykańskiej Kongregacji Wychowania Katolickiego. Natomiast obecnie przygotowywane są misje parafialne, które odbędą się w październiku.
Muzyka nie tylko na lato
W tradycję miasta i parafii wpisały się również wydarzenia odbywające się cyklicznie co roku. Należy do nich chociażby konkurs palm wykonanych przez dzieci. W Niedzielę Palmową młodzi artyści niosą swoje dzieła, podążając za jadącym na osiołku Panem Jezusem w procesji obchodzącej pniewski rynek.
W kościele pw. św. Wawrzyńca organizowane są, przy współudziale gminy, letnie koncerty organowe, które odbywają się od pięciu lat od kwietnia do listopada w sobotnio-niedzielne wieczory (po Mszach św.). Biorą w nich udział wykonawcy zarówno z Polski, jak i zza granicy i, jak zapewnia ksiądz proboszcz, są to zawsze „artyści z górnej półki”. Wirtuozom organów towarzyszą zazwyczaj również muzycy grający na innych instrumentach lub zespoły śpiewacze.
Parafia jest także jednym ze sponsorów Międzynarodowego Festiwalu Chórów Akademickich w Poznaniu i z tego względu gościła w ubiegłym roku Chór „Moskwa” z Moskwy, a w tym roku – Chór „Boni Pueri” z Czech.
Do zobaczenia na festynie!
Okazją do świętowania dla wszystkich mieszkańców Pniew są również uroczystości odpustowe związane ze wspomnieniem św. Wawrzyńca, przypadającym 10 sierpnia. W tym roku obchodzone są one w niedzielę 7 lipca. Tego dnia o godz. 11 w kościele parafialnym zostanie odprawiona Suma odpustowa, a po niej o godz. 15:30 rozpocznie się Festyn Parafialny. – Odbywa się on, tradycyjnie już, w Łazienkach, parku miejskim i jest to naprawdę duże przedsięwzięcie organizowane razem z miastem oraz z wieloma innymi pniewskimi instytucjami i stowarzyszeniami – podkreśla ks. Mamet. Obiecuje też, że w tym roku nie zabraknie na nim, jak zawsze, atrakcji zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Festyn będzie miał bowiem bogaty program artystyczny, sportowy i rekreacyjny. Wystąpi na nim gościnnie m.in. Orkiestra Reprezentacyjna Sił Powietrznych pod dyrekcją mjr. Pawła Joksa. Kto słyszał już grających żołnierzy, ten wie, że takiego koncertu nie można przegapić.