Mam 35 lat. Rok temu zostałam wdową z dwójką dzieci. Teraz poprosił mnie o rękę brat mojego zmarłego męża. Słyszałam jednak o przeszkodzie powinowactwa, która między nami zachodzi.
Zuzanna
Powinowactwo oznacza bliskość osób, której źródłem nie jest wspólnota krwi (jak w pokrewieństwie), lecz ważnie zawarty związek małżeński, nawet niedopełniony, czyli taki, w którym po ślubie nie było współżycia małżeńskiego. Powinowactwo zachodzi zarówno pomiędzy ochrzczonymi, jak i nieochrzczonymi i może być ujmowane w szerszym lub w węższym zakresie, a więc między jednym z małżonków i krewnymi współmałżonka lub pomiędzy krewnymi współmałżonków.
W aspekcie kanonicznej przeszkody powinowactwa bierze się pod uwagę tylko tę bliskość osób, jaka zachodzi pomiędzy jednym z małżonków i krewnymi współmałżonka i to tylko w linii prostej. Takie powinowactwo w linii prostej powoduje nieważność małżeństwa we wszystkich stopniach (por. kan. 1092 KPK). Oznacza to, że wdowa nie może zawrzeć małżeństwa z ojcem, dziadkiem ... swego zmarłego męża oraz z jego synem, wnuczkiem... z poprzedniego małżeństwa. Podobnie wdowiec nie może zawrzeć małżeństwa z matką, babcią ... swej zmarłej żony albo z jej córką, wnuczką ... z poprzedniego małżeństwa, pasierbica ze swoim ojczymem, a pasierb ze swoją macochą.
W sytuacji przedstawionej wyżej, pomiędzy Zuzanną i bratem jej zmarłego męża (szwagrem), rzeczywiście zachodzi relacja, którą nazywamy powinowactwem. Jest to jednak powinowactwo w linii bocznej. Przeszkoda zaś, jak zostało już powiedziane, dotyczy tylko linii prostej. Tak więc w tej sytuacji nie ma przeszkody prawnej.
Jednak nawet, gdy zachodzi przeszkoda powinowactwa w linii prostej, sytuacja nie jest bez wyjścia. Od tej przeszkody można uzyskać dyspensę (por. kan. 1079-1080 KPK). W zwykłych warunkach, z prośbą o dyspensę od przeszkody powinowactwa w imieniu narzeczonych zwraca się do Kurii proboszcz, który przygotowuje nupturientów do ślubu. W sytuacji, gdy chodzi o małżeństwo wdowca z córką zmarłej żony lub wdowy z synem zmarłego męża, proboszcz winien wykluczyć podejrzenie co do ewentualnego pokrewieństwa naturalnego nupturientów.