Logo Przewdonik Katolicki

Gdy serce bije głośniej od bomb

Michał Chojnacki, Barbara Sawic
Fot.

2 września 1939 roku około godz. 15.00 na stojący na dworcu w Kole pociąg ewakuacyjny z Krotoszyna spadły niemieckie bomby. W nalocie, wskutek ostrzału lotniczego, a później w szpitalach w Kole i Koninie zginęło ponad 200 osób. W większości krotoszynianie i mieszkańcy Jarocina.

75 lat później rodziny i krewni ofiar wzięli udział w kolskich uroczystościach antywojennych. Obchody rozpoczęły się przyjazdem o godz. 12.30 z Krotoszyna na kolski dworzec PKP pociągu „Ewakuacja 39” w okolicznościowym składzie z lat 30. XX w. (kolekcja Parowozowni Wolsztyn). Pociągiem tym przyjechały rodziny ofiar nalotu i przedstawiciele władz Krotoszyna. Na dworcu, wraz z członkami władz Koła, powiatu kolskiego i innych delegacji, złożyli w miejscu pamięci kwiaty, zapalili znicze.

 

O nienachalną edukację

W wydarzeniu dość licznie uczestniczyli mieszkańcy Koła. Jedni z ciekawości, drudzy – z potrzeby serca. „Miałam osiem lat, widziałam to wszystko z daleka i niczego nie rozumiałam. Patrzyłam na samoloty, nie miałam pojęcia, co to są bomby, dlaczego zabijają. Spadały na moje miasto, a ja widząc je na tle nieba, kojarzyłam je ze spadającymi cukierkami. Nie mogłabym nie uczestniczyć w dniu pamięci, w obchodach rocznicowych, jako mimo wszystko naoczny świadek wydarzenia” – tłumaczyła 83-letnia Halina Rutkowska.

Większość obecnej na dworcu kolskim młodzieży stanowili uczniowie Zespołu Szkół Technicznych. Niektórzy przyznawali, że przyszli głównie dlatego, by zobaczyć pociąg ewakuacyjny. Szkoda, że dyrekcje kolskich szkół nie zadbały o wystawienie co najmniej reprezentacji uczniów. Pewnie dlatego, że tragiczna rocznica przypada dzień po rozpoczęciu roku szkolnego. Tak została zmarnowana okazja wychowawcza, okazja przeprowadzenia żywej lekcji historii. Nie chcemy wierzyć, że mamy do czynienia ze stopniowym, postępującym znieczuleniem.

 

Na życie wieczne

Druga część uroczystości odbyła się na cmentarzu parafialnym przy ul. Księcia Józefa Poniatowskiego w Kole. W kaplicy pw. Przemienienia Pańskiego o godz. 13.30, pod przewodnictwem ks. kanonika Józefa Wronkiewicza sprawowana była Msza św. Po Eucharystii, w kwaterze wojennej odsłonięto pomnik ustawiony na zbiorowej mogile ofiar nalotu i nieznanych żołnierzy poległych podczas II wojny światowej. Modlitwę odmówił i obrzędu poświęcenia dokonał ks. Wronkiewicz. Pomnik zaprojektowała Aleksandra Zdrodowska z Zespołu Szkół Plastycznych w Kole. Jego część stanowią tablice z dotąd ustalonymi nazwiskami ofiar. Wzniesienie obiektu to wspólna inicjatywa samorządów Koła i Krotoszyna, przeprowadzona z pomocą głównie wojewody wielkopolskiego, Towarzystwa Miłośników i Badaczy Ziemi Krotoszyńskiej oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Miasta Koła.

 

Teatr: refleksja nad człowiekiem

W godzinach popołudniowych, na scenie Miejskiego Domu Kultury wystawiono dwukrotnie, przy pełnej sali (dzięki Bogu nie wszyscy poddają się trendowi trywializowania śmierci) widowisko Warthbrücken w reżyserii  Dariusza Matysiaka, zrealizowane na podstawie jego książki pod tym samym tytułem. Wystąpili aktorzy amatorzy, miłośnicy teatru z Koła. Wobec powodzenia spektaklu, zdecydowano o jego wystawieniu w niedzielę 7 września. W dniu premiery wykonawcy i reżyser złożyli kwiaty i pomodlili się przy symbolicznym grobie Czesława Freudenreicha. Ów przedwojenny właściciel fabryki fajansu w Kole, polski  patriota i społecznik, dostrzegał potrzebę wychowania przez uczestnictwo w kulturze. Dzięki niemu w latach 30., na scenie dziś nieistniejącego Teatru Miejskiego odbyło się wiele przedstawień. To za jego przykładem Dariusz Matysiak wystawił spektakl Warthbrücken z udziałem kolan. Czesław Freudenreich zginął w Koninie, rozstrzelany wraz z córką Krystyną 10 listopada 1939 roku.

 

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki

;clickControlParams[onclick_param_l]=onclick_value_l;clickControlParams[onclick_param_v]=onclick_value_v;function setRlsAmount(){cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){cafEl[index].caf.number=dto.numberRelatedLinks}})}function addClickTrackUrl(cafObject){let params=Object.keys(clickControlParams).map(function(key){return encodeURIComponent(key)+"="+encodeURIComponent(clickControlParams[key])}).join("&");let parkingClickTrack="//"+dto.clickControlHost+"/search/cc.php?"+params;if(dto.clickTrack.length>0){dto.clickTrack.forEach(function(part,index){this[index]=encodeURI(this[index])},dto.clickTrack);cafObject.clicktrackUrl=[parkingClickTrack].concat(dto.clickTrack)}else{cafObject.clicktrackUrl=parkingClickTrack}}pageOptions.pageLoadedCallback=function(requestAccepted,status){let fb_add_params="";function isAdultStatusCallbackRequired(){if(!("adult"in status)){return false}if(ds===false&&status.adult===true){return true}if(ds===true&&status.adult===false){return true}return false}function isErrorCodeCallbackRequired(){if(!("error_code"in status)){return false}if(isAdultStatusCallbackRequired()&&26===status.error_code){return false}return true}if(isAdultStatusCallbackRequired()){fb_add_params+="&as="+status.adult+"&gc="+status.client}if(isErrorCodeCallbackRequired()){fb_add_params+="&ec="+parseInt(status.error_code)}if(fb_add_params.length===0||fb_token.length===0){return}let request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",fb+fb_token+fb_add_params,true);request.send()};function collectCafObjects(){let cafObjects=[pageOptions];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(tlt)===-1){return}if(cafEl[index].caf.type==="ads"){addClickTrackUrl(cafEl[index].caf);cafEl[index].caf.number=noAds}pdto.caf.uiOptimize=dto.uiOptimize;if(cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"&&dto.rls.length>0){return}if(cafEl[index].caf.type==="searchbox"&&dsb===false){return}cafObjects.push(cafEl[index].caf)});return cafObjects}function appendCafRls(){if(dto.rls.length<=0){return}let start=0;let cafRlObjects=[pdto.caf];cafEl.forEach(function(part,index){if(cafEl[index].meta.layoutTypes.indexOf(dto.contentType)!==-1&&cafEl[index].caf.type==="relatedsearch"){let stop=start+cafEl[index].caf.number;let terms=[];for(var i=start;idto.rls.length-1){break}terms[i]=dto.rls[i].term;start=i+1}cafEl[index].caf.terms=terms.join(",");cafEl[index].caf.optimizeTerms=false;cafRlObjects.push(cafEl[index].caf)}});createCaf.apply(this,cafRlObjects)}if(typeof google!=="undefined"){window.createCaf=function(){function F(args){return google.ads.domains.Caf.apply(this,args)}F.prototype=google.ads.domains.Caf.prototype;return function(){return new F(arguments)}}();setRlsAmount();if(dto.advt===1&&dto.contentType!==2&&dto.contentType!==3){appendCafRls()}let cafObjects=collectCafObjects();if(cafObjects.length>1){createCaf.apply(this,cafObjects)}}})();if(dto.tsc){var request=new XMLHttpRequest;request.open("GET",dto.pu+"/search/tsc.php?"+dto.tscQs);request.send()}var $parkModalButton=document.getElementById("cookie-modal-open");var $parkModalCloseButton=document.getElementById("cookie-modal-close");var $parkModal=document.getElementById("cookie-modal-window");var $parkCookieMessage=document.getElementById("cookie-message");var $parkThirdPartyCookieCheckbox=document.getElementById("third-party-cookie-checkbox");var $parkAcceptAllCookiesButton=document.getElementById("accept-all-cookies-btn");var executeTrackingPixel=function(trigger){if(trigger===true&&typeof pxTracking==="function"){pxTracking()}};var getCookieExpirationTime=function(){var d=new Date;d.setTime(d.getTime()+7*24*60*60*1e3);return d.toUTCString()};var saveParkingCookie=function(statisticsCookie){var cookieConsent={necessary:true,statistics:statisticsCookie,version:1,timestamp:(new Date).getTime()};document.cookie="CookieConsent="+JSON.stringify(cookieConsent)+";expires="+getCookieExpirationTime()};if($parkModalButton!=null){$parkModalButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.remove("disabled")}}if($parkModalCloseButton!=null){$parkModalCloseButton.onclick=function(e){$parkModal.classList.add("disabled");$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked);executeTrackingPixel($parkThirdPartyCookieCheckbox.checked)}}if($parkAcceptAllCookiesButton!=null){$parkAcceptAllCookiesButton.onclick=function(){$parkCookieMessage.classList.add("disabled");saveParkingCookie(true);executeTrackingPixel(true)}}if(dto.executeTrackingPixels===true){executeTrackingPixel(true)}