Arcybiskupia parafia

Wielu znana jest postać abp. Walentego Dymka lub przynajmniej słyszało o tym zasłużonym dla archidiecezji poznańskiej pasterzu. Nie wszyscy jednak wiedzą, że jest on synem parafii pw. św. Michała Archanioła w Połajewie.

Wjeżdżając do Połajewa od strony Obornik, miniemy najpierw bardzo niestety zaniedbaną poewangelicką świątynię, stanowiącą obecnie własność prywatną. Kościół parafialny stoi natomiast pośrodku wsi, na wysepce utworzonej przez obiegającą ją z obu stron szosę. Obecnie nosi ona miano placu Abp. Walentego Dymka. Na tym samym miejscu znajdowała się również poprzednia świątynia.

Przed wiekami
Początki parafii sięgają XII w., a pierwsze dokumenty wspominające o niej pochodzą z 1510 r. Wiadomo też, że w tym roku postawiono tu drewniany kościół parafialny. Kilkakrotnie przebudowywany przetrwał do 1780 r., kiedy to, ze względu na bardzo zły stan, podjęto decyzję o jego rozbiórce. Nowy, murowany kościół wzniesiono w stylu barokowym już w tym samym roku. Był to dla Polski trudny czas kolejnych zaborów, politycznej i gospodarczej niepewności. Ta sytuacja przyczyniła się również do tego, iż świątynię wykończono ostatecznie dopiero w roku 1800.


W środkowej części renesansowego tryptyku przedstawione jest Narodzenie Pana Jezusa, a na jego skrzydłach i predelli sceny z Jego dzieciństwa

Sławny połajewianin
Kiedy przekroczymy mur okalający kościół od strony jego głównej bramy, „przywita” nas, patrząca z wysokości cokołu, postać poznańskiego arcybiskupa Walentego Dymka. Pomnik ten, powstały z inicjatywy tutejszej wspólnoty czcicieli Najświętszego Serca Jezusa, a wykonany przez rzeźbiarza Andrzeja Biernackiego, został odsłonięty 21 października 2006 r., w wigilię 50. rocznicy śmierci metropolity. Obecny na uroczystości jego ostatni kapelan i sekretarz, a obecnie abp senior Marian Przykucki, dał o nim świadectwo, jako o „wspaniałym człowieku wielkiej wiary i miłości oraz kultury, głębokiego życia wewnętrznego, odznaczającym się wielką gorliwością o sprawy Boże, pełnemu dobroci i wrażliwości na nędzę ludzką, który sam praktykował ewangeliczne ubóstwo”. Przypomnijmy też w tym miejscu, że abp Walenty Dymek, urodzony w Połajewie 31 grudnia 1888 r., święcenia kapłańskie przyjął w 1912 r., a w roku 1929 został mianowany biskupem pomocniczym w Poznaniu. Podczas II wojny światowej, w latach 1942-1945, był internowany na probostwie kościoła pw. Matki Boskiej Bolesnej w Poznaniu. Natomiast od 1946 r., aż do śmierci w roku 1956, pełnił urząd metropolity poznańskiego. W kruchcie kościoła znajduje się również tablica pamiątkowa, ufundowana 6 stycznia 1989 r. przez połajewskich parafian, w setną rocznicę przyjęcia w tej świątyni sakramentu chrztu przez późniejszego metropolitę.


W barokowym wnętrzu kościoła wzrok przyciąga umieszczona na sklepieniu polichromia autorstwa artysty plastyka z Poznania Henryka Kota

Pięknie odmalowana historia
Wchodząc do trójnawowego wnętrza kościoła, naszą uwagę zwróci niewątpliwie polichromia, pokrywająca sklepienie świątyni. Przedstawiony jest na niej firmament. Wśród obłoków dostrzeżemy zarówno słońce, księżyc, jak i inne ciała niebieskie oraz ptaki, które stworzył Bóg. Uważny obserwator zauważy także sputnik. Nieboskłon okalają sceny z dziejów Kościoła i związane z nimi postacie historyczne oraz świętych. Centralny punkt kompozycji, będący niejako zwieńczeniem ołtarza głównego, stanowi malowidło, ukazujące Trójjedynego Boga w chwale niebieskiej i otoczeniu aniołów. Polichromia, sprawiająca naprawdę niesamowite wrażenie, powstała na początku lat 90. ubiegłego wieku, a jej twórcą jest poznański artysta plastyk Henryk Kot.

W bocznej nawie znajduje się zabytkowy renesansowy tryptyk, pochodzący z 1572 r., dzieło wielkopolskiego artysty Mateusza Kossiora. Jego środkowa część przedstawia ludzi różnych stanów, oddających pokłon nowo narodzonemu Jezusowi. Wśród nich widać także dudziarza. Stąd też tutaj właśnie od siedmiu lat odbywają się spotkania kolędowe dudziarzy, o zasięgu wojewódzkim, krajowym, ale i międzynarodowym. Wspomniany tryptyk oraz lipowe figury świętych Katarzyny i Barbary, umieszczone po obu stronach prezbiterium, pochodzą jeszcze z poprzedniego kościoła parafialnego. Natomiast rzeźba św. Michała Archanioła, patrona parafii, znajdująca się w ołtarzu głównym, została wykonana w połowie XX w.

Opuszczając świątynię, warto obejść jeszcze wokół plac Abp. Walentego Dymka. Od strony absydy świątyni znajduje się wysoki, wykonany z metalu krzyż i stojąca pod nim postać Maryi. Monumentalny krucyfiks upamiętnia Rok Wielkiego Jubileuszu 2000 oraz połajewian walczących i poległych w obronie Ojczyzny. Tu odbywają się także parafialne uroczystości o charakterze kościelno-patriotycznym, m.in. z okazji Święta Niepodległości.