Problemy społeczne, bezrobocie, choroby i uzależnienia powodują zaburzenia w funkcjonowaniu osób bardziej wrażliwych i podatnych na stresy. Podejmowanie właściwych decyzji dla takich osób jest trudne, a często wręcz niemożliwe.
Pojęcie osoby ubezwłasnowolnionej znajduje się w przepisach prawa cywilnego i rodzinnego. Zgodnie z przepisami jest to osoba pozbawiona zdolności do czynności prawnych. Oznacza to, że ubezwłasnowolniony nie może stanowić sam o sobie, a w szczególności nie może występować jako podmiot prawa. Jakakolwiek czynność prawna dokonana przez tę osobę jest nieważna.
Jednak, jeżeli zdarzy się, że całkowicie ubezwłasnowolniony zawarł umowę, należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego, i nie pociąga ona za sobą rażącej krzywdy tej osoby, wówczas umowa ta staje się ważna z chwilą jej wykonania. Można ubezwłasnowolnić całkowicie osobę, która ukończyła 13 lat i wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, takich jak pijaństwo czy narkomania, nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem. Dla osób ubezwłasnowolnionych całkowicie sąd ustanawia opiekę. Przepisy kodeksu rodzinnego stwierdzają, że opiekunem takiej osoby może zostać przede wszystkim jej osoba bliska - małżonek, matka, ojciec.
Przepisy wyróżniają także ubezwłasnowolnienie częściowe. Dotyczy ono osób, które mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju psychicznego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego. Taka osoba potrzebuje pomocy do prowadzenia swoich spraw. Dlatego też sąd ustanawia w takim przypadku kuratora.
Kurator powołany jest przede wszystkim do reprezentowania osoby ubezwłasnowolnionej częściowo oraz do zarządu jej majątkiem, jeżeli tak postanowi sąd. Wniosek o ubezwłasnowolnienie może złożyć do sądu okręgowego małżonek osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, albo jej krewny w linii prostej oraz rodzeństwo, a także przedstawiciel ustawowy.
Sprawy o ubezwłasnowolnienie są trudne, a decyzja o złożeniu wniosku w sądzie nie może być podejmowana lekkomyślnie czy też w złej wierze. Grozi za to kara grzywny. Niejednokrotnie członkowie rodziny osoby chorej psychicznie lub z demencją starczą stają przed decyzją złożenia takiego wniosku, pozbawienia tej osoby wszelkich praw i wzięcia na siebie odpowiedzialności za nią.
W takich sytuacjach należy kierować się przede wszystkim dobrem tych osób, które nie zdają sobie sprawy z otaczającej ich rzeczywistości.