Sformułowanie i ogłoszenie dogmatu o Niepokalanym Poczęciu NMP miało wprawdzie miejsce w XIX wieku, ale jego źródła odnaleźć można już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Liczni Ojcowie Kościoła, a później teologowie i pisarze chrześcijańscy wskazywali na szczególną rolę Maryi w życiu i zbawczej misji Chrystusa. W roku 1477 papież Sykstus IV ustanowił w Rzymie święto Poczęcia Niepokalanej, które od 1572 roku zaczęto obchodzić w całym Kościele. 8 grudnia 1858 roku papież Pius IX ogłosił prawdę o Niepokalanym Poczęciu NMP i ustanowił ją dogmatem wiary. Od tego momentu, dzień 8 grudnia wpisał się w kalendarz liturgiczny Kościoła, jako dzień obchodów uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP. Przypadająca w tym roku 150. rocznica ogłoszenia wspomnianego dogmatu została uroczyście uczczona w wielu parafiach archidiecezji gnieźnieńskiej. Główne uroczystości diecezjalne odbyły się w bazylice pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Kruszwicy, gdzie w wigilię uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP (7 grudnia br.) ks. abp Henryk Muszyński sprawował uroczystą Mszę św.
"Ogłaszamy, orzekamy i określamy, że nauka, która utrzymuje, iż najświętsza Maryja Panna od pierwszej chwili swego poczęcia - mocą szczególnej łaski i przywileju Wszechmocnego Boga, mocą przewidzianych zasług Jezusa Chrystusa, Zbawiciela rodzaju ludzkiego - została zachowana nietknięta od wszelkiej zmazy grzechu pierworodnego, jest prawdą przez Boga objawioną i dlatego wszyscy wierni powinni w nią wytrwale i bez wahania wierzyć" - słowa te zabrzmiały 8 grudnia 1854 roku w Bazylice św. Piotra w Rzymie. Stało to się w obecności ponad 200 zaproszonych przez papieża Piusa IX kardynałów, arcybiskupów i biskupów - reprezentujących wszystkie kraje świata. Cztery lata później, w 1858 roku w Lourdes, dogmat o Niepokalanym Poczęciu NMP został potwierdzony w objawieniach maryjnych. Matka Boża zwróciła się wówczas do Bernadety Soubirous słowami: "Jestem Niepokalane Poczęcie".
Nie tylko od grzechu...
Maryja od momentu swojego poczęcia została zachowana nie tylko od wszelkiego grzechu, którego mogłaby się dopuścić, ale również od dziedziczonego przez nas wszystkich grzechu pierworodnego. - Ten ogłoszony przed 150-laty dogmat ma charakter prawdy nieprzemijającej - powiedział podczas uroczystej Mszy św., sprawowanej 7 grudnia br. w bazylice kruszwickiej ks. abp Henryk Muszyński. - W dzisiejszym świecie, gdzie tak łatwo odrzuca się Ewangelię i głosi się mądrość ludzką, należy głębiej sięgnąć do prawdy o Niepokalanym Poczęciu NMP. Potrzeba przypomnienia tej prawdy zwłaszcza w chwili obecnej, gdy poczęcie człowieka postrzega się jako zjawisko wyłącznie fizjologiczne i zapomina o wielkiej tajemnicy początku ludzkiego życia - przypomniał w homilii Arcybiskup Gnieźnieński. - Człowiek nie jest tylko istotą materialną, ale także istotą świadomą, wolną i kochającą. Jest wspaniałym dziełem Boga. Dlatego też, jako chrześcijanie - jesteśmy w sposób szczególny powołani do obrony każdego człowieka. Musimy stać na straży ludzkiego życia, każdej ludzkiej istoty, zwłaszcza tej jeszcze nienarodzonej, ale już poczętej. Stworzona z woli Boga, została ona bowiem powołana do życia, a nie do śmierci.