Celem badań przesiewowych jest wykrycie zmian we wczesnej fazie rozwoju, w której skuteczność leczenia jest najwyższa. Taka diagnostyka oparta na mammografii może zmniejszyć umieralność z powodu raka piersi aż o jedną czwartą. Część ośrodków wykonujących badania wysyła do kobiet zaproszenia imienne. Kobiety, które nie otrzymały jeszcze takiego zaproszenia także mogą zgłosić się na bezpłatne badanie, o ile w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie miały wykonanej mammografii oraz nigdy nie chorowały na raka piersi.
Jak przygotować się do mammografii?
Mammografia jest badaniem rentgenowskim, wykorzystującym minimalną dawkę promieniowania X (porównywalną z promieniowaniem, jakie występuje w samolocie lub podczas RTG zęba). Badanie mammograficzne umożliwia wykrycie bardzo małych guzków (o średnicy zaledwie kilku milimetrów). Jak wynika z doświadczeń radiologów, guzki o niewielkich rozmiarach w większości przypadków oznaczają wczesną fazę choroby, w której szanse na całkowite wyleczenie oraz zachowanie piersi są najwyższe. Podczas badania mammograficznego pierś kobiety pozostaje na krótko unieruchomiona płytką uciskową. Niektóre kobiety odczuwają ten ucisk jako nieprzyjemny lub bolesny, dlatego też u kobiet miesiączkujących zaleca się wykonywanie tego badania kilka dni po miesiączce (do 10 dnia cyklu), kiedy piersi są mniej wrażliwe na dotyk. Ucisk ten, pomimo iż nie jest przyjemny, nie stanowi żadnego zagrożenia dla zdrowia.
Warto przed udaniem się na badanie zadzwonić do rejestracji i umówić termin badania. Rejestratorka po zweryfikowaniu danych (potrzebny będzie numer PESEL) ustali dogodny termin badania. Zgłaszając się na badanie, warto zabrać ze sobą zdjęcia mammograficzne z poprzedniego badania, co pozwoli na szybkie porównanie z obecnymi zdjęciami.
Jak często się badać?
W Polsce jako standardowy odstęp czasu pomiędzy badaniami mammograficznymi przyjęto 24 miesiące. Częściej, bo raz w roku, przeprowadza się badanie kobiet, u których w rodzinie wystąpił rak piersi oraz kobiet, u których stwierdzono mutacje w obrębie genów BRCA1 i/lub BRCA2. Każda kobieta, która chce mieć pewność, że jest zdrowa, poza regularnym zgłaszaniem się na badania mammograficzne powinna raz w miesiącu przeprowadzać samobadanie piersi oraz raz w roku zgłaszać się na badanie palpacyjne (dotykowe) do onkologa, ginekologa lub chirurga onkologa. Raki piersi wykrywa się średnio u 5 na 1000 przebadanych w badaniach przesiewowych kobiet. W takim przypadku kobieta zostaje natychmiast skierowana na leczenie do specjalistycznego ośrodka.
Ramka
W Poznaniu bezpłatne badania mammograficzne można wykonać w Pracowni Badań Przesiewowych Wielkopolskiego Centrum Onkologii. Rejestracja na badania możliwa jest osobiście (pokój D009) lub telefonicznie (61 885 09 45) od poniedziałku do wtorku w godz. 7.00–17.00 oraz od środy do piątku w godz. 7.00–15.00. Można też skontaktować się telefonicznie ze specjalistami z Wielkopolskiego Centrum Onkologii, którzy odpowiedzą na każde pytanie dotyczące profilaktyki raka piersi, tel. 61 885 09 15.