Logo Przewdonik Katolicki

Wychowanie a światopogląd

Matylda Pachowicz
Fot.

Wychowanie jest jednym z podstawowych czynników kształtujących człowieka, a każde jego postępowanie niesie za sobą określone wartości.

 

Każdy, kto wychowuje swoje dzieci uważa się nierzadko za znawcę w tej dziedzinie, generalizując swoje jednostkowe doświadczenia w tym względzie. Piętrzące się dylematy, sprzeczne opinie, różnorodne stanowiska na ten temat powodują trudności w wyznaczaniu czytelnych, spójnych i akceptowanych przez większość celów i metod wychowania.

 

W oparciu o autorytet

Zwolennicy podejścia humanistycznego podkreślają wspierającą funkcję wychowawcy w kształtowaniu swojej drogi przez wychowanka, ku samorealizacji. Ci, którym bliższe jest behawiorystyczne podejście do człowieka, uznają system nagród i kar za podstawowe narzędzie wpływu, kształtujące wychowanka według oczekiwań dorosłych. Niezależnie jednak od preferowanego podejścia, proces wychowawczy zawsze opiera się na oddziaływaniach między ludźmi, nastawionych na uzyskanie określonej zmiany w wychowanku. W sytuacji władzy (gdy dorosły narzuca lub wymusza na dziecku swoje poglądy, zasady i uznawane wartości) trudno jednak mówić o procesie wychowania. Ma on miejsce wtedy, gdy wychowawca opiera swoje relacje na autorytecie, a wychowanek uwewnętrznia preferowane przez niego normy i wartości. Wychowanie „nie powinno być traktowane jako tresura, trening czy urabianie drugiej osoby. Nie jest ono bowiem psychiczną manipulacją, lecz procesem opierającym się na poszanowaniu ludzkiej wolności i godności” (B. Śliwerski, Wychowanie. Pojęcie – znaczenie – dylematy, [w:] M. Dudzikowa, M. Czerepaniak-Walczak (red.) Wychowanie. Pojęcia – Procesy – Konteksty, Gdańsk 2007, s. 67). Poprzez modelowanie dorosły staje się wzorcem określonych zachowań, wskazuje sposoby postępowania w różnorodnych sytuacjach. Bez takich czytelnych wzorców dziecko gubiłoby się w gąszczu wieloznaczności i różnorodności. 

 

Pełne teksty artykułów „Przewodnika Katolickiego” w Internecie ukazują się po 10 dniach od daty wydania drukiem.

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki