Chociaż historia Wadowic jest dość długa, a miasto istnieje już od 1327 r., to zasłynęło na arenie międzynarodowej dopiero 16 października 1978 r. Tak, to miasto wydało papieża Polaka, Świętego Jana Pawła II. Od tamtego czasu tłumy turystów i pielgrzymów przyjeżdżają do Wadowic, by zobaczyć miejsca, w których żył Jan Paweł II.
Ofiarowany Najświętszej Maryi Pannie
Bazylika pw. Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny była kościołem parafialnym Karola Wojtyły. To z okna swojego mieszkania widział zegar słoneczny z napisem „Czas ucieka wieczność czeka”. Tam służył do Mszy św. jako ministrant. Dlatego też obecnie bazylika jest niemym świadkiem życia Jana Pawła II. Pierwsze informacje o małym drewnianym kościele pochodzą z 1325 r., kiedy był on jedną z filii kościoła w Mucharzu. W roku 1440 spłonął jednak w wyniku wielkiego pożaru. W połowie XV w. rozpoczęto budowę, tym razem murowanego kościoła, z którego zachowało się prezbiterium. Po kolejnym pożarze w 1726 r. kościół zostało odbudowany dopiero po 70 latach. Choć pierwotnie świątynia była pod wezwaniem Wszystkich Świętych, na prośbę ks. proboszcza Mikołaja Zamoyskiego papież zmienił wezwanie na Ofiarowania NMP. W bazylice oprócz ołtarza głównego, gdzie znajduje się Maryja Panna z Dzieciątkiem Jezus, warto zwrócić uwagę na cztery kaplice. Jedną z nich jest kaplica, w której długimi godzinami przed obrazem Matki Boskiej Nieustającej Pomocy modlił się młody Karol. Tam również znajdują się wota dziękczynne za otrzymane łaski, a także złoty różaniec papieski oraz zegar z watykańskich apartamentów. Jest to pewnego rodzaju symboliczne zamknięcie dziejów Jana Pawła II – od zegara na elewacji kościoła po zegar stojący w pokoju, gdzie papież odszedł do domu Ojca. Druga zaś, to ta najbardziej znana: kaplica św. Rodziny – miejsce, w którym Karol Wojtyła został włączony do Kościoła, z centralnie usytuowaną chrzcielnicą. W trzeciej kaplicy znajdują się relikwie św. Ojca Pio, Szymona z Lipnicy oraz Maksymiliana Marii Kolbego. Czwartą poświęcono papieżowi Polakowi; znajdują się tu relikwie św. Jana Pawła II oraz elementy związane z pielgrzymką do Wadowic jego następcy papieża Benedykta XVI. Na sklepieniu bazyliki została namalowana polichromia, która jest hołdem 25 lat pontyfikatu wielkiego Polaka. Malowidła ilustrują treść papieskich encyklik, adhortacji oraz listów apostolskich, poprzez sceny biblijne lub z życia Chrystusa.
To tutaj wszystko się zaczęło
Pierwszym i najważniejszym miejscem, najsilniej związanym z Janem Pawłem II, jest jego dom rodzinny, znajdujący się tuż obok bazyliki. To tu urodził się i wychowywał Karol Wojtyła junior. Obecnie dom został przekształcony w nowoczesne Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II, które zajmuje całą kamienicę. Otwarto je w kwietniu br. Zmodernizowane muzeum jest podzielone na przestrzenie, prezentujące poszczególne etapy życia papieża Polaka – od momentu narodzin, przez takie wydarzenia jak utrata matki, śmierć brata Edmunda, przeprowadzka do Krakowa, po drogę do kapłaństwa i pontyfikat, czyli pielgrzymowanie od Wadowic po Rzym i Watykan. Centrum muzeum stanowi dawne mieszkanie Emilii i Karola Wojtyłów. Nie zostało ono zachowane w oryginalnym stanie, ale w naturalny sposób oddaje atmosferę domu rodzinnego. Muzeum wzbogacono o wiele cennych przedmiotów związanych z papieżem, a także projekcje multimedialne i animacje. Aby je zwiedzić, trzeba najpierw kupić bilety w kasie lub wcześniej zarezerwować je on-line bądź telefonicznie.
Na deskach teatru
Będąc w Wadowicach, nie można ominąć miejsc, w których jako młody chłopak Karol Wojtyła próbował swoich sił jako aktor. Pierwsze próby wykonywane były pod opieką ks. Edwarda Zachera na scenie znajdującej się w Domu Katolickim. Obecnie jest to plebania bazyliki. Dalej teatralne poczynania przyszłego papieża prowadzą nas do „Sokoła”. Był to Dom Kultury, do którego Karol Wojtyła po szkole udawał się na próby. Budynek wybudowano w 1889 r. z dawnego obiektu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Wyposażony został w salę teatralną, salę do ćwiczeń, którą również wykorzystywało wadowickie gimnazjum. W latach międzywojennych w „Sokole” odbywały się wydarzenia patriotyczne, imprezy sportowe i kulturalne, w których także uczestniczył Karol Wojtyła. To tam debiutował jako aktor w największych polskich dziełach literackich. – A na scenie wadowickiej sięgaliśmy po największe utwory klasyków, poczynając od Antygony – wspominał Jan Paweł II.
Na Górce
Krocząc śladami Karola Wojtyły po wadowickich uliczkach, trafiamy do niezwykle urokliwego karmelitańskiego kościoła – sanktuarium św. Józefa wraz z kompleksem klasztornym na tzw. Górce. Miejsce to samo w sobie ma ciekawą historię, a do tego żywo związane jest z postacią papieża z Wadowic. Ten wadowicki klasztor powstał w roku 1892, kiedy to karmelici przybyli do miasta, rozpoczynając swoją posługę. Od razu jako jeden z pierwszych zakonników przybył tutaj późniejszy święty, Rafał Kalinowski. Pierwszą Mszę św. odprawiono w tym miejscu 1 listopada 1892 r. Warto zauważyć, że 54 lata później, także w uroczystość Wszystkich Świętych, ks. Karol Wojtyła przyjął święcenia kapłańskie. Karmelici służyli głównie miejscowej ludności spowiedzią, do której przystępowało z roku na rok coraz więcej penitentów, z czasem i z dalszych okolic. Sakramenty i posługi duszpasterskie sprawowane były w kaplicy. W latach 1897–1899 zbudowano ceglany kościół trójnawowy w stylu neoromańskim, konsekrowany 27 sierpnia 1899 r. Cztery lata później miejsce to stało się już w pełni uformowanym klasztorem. W okresie międzywojennym kościół i cały kompleks był rozbudowywany na potrzeby większej liczby wiernych oraz miejscowego prywatnego gimnazjum. W czasie II wojny światowej Wadowice włączono do III Rzeszy i klasztor został zajęty przez niemiecki urząd celny. W styczniu 1945 r. urzędnicy opuścili miejsce, które zajęły wycofujące się oddziały Wehrmahtu. Wkrótce zmuszone do opuszczenia miasta, podminowały zabudowania klasztorne. Na szczęście jednak saperzy unieszkodliwili miny. Klasztor został ocalony i dotrwał niezniszczony po dziś dzień.
Klasztor wielu świętych
Młody Karol Wojtyła od dziecka żywo był związany z tym słynnym już miejscem kultu Matki Bożej. To tutaj u karmelitów, będąc uczniem, przystępował do sakramentu pokuty, tutaj przyjął szkaplerz i pielęgnował miłość do Najświętszej Maryi Panny, a samo to miejsce darzył wielkim szacunkiem i życzliwością, często wspominając je już jako biskup Rzymu. Okazując swoje przywiązanie do Karmelu oraz cześć do św. Józefa czczonego w tej świątyni 19 marca 2004 r., w liturgiczną uroczystość Oblubieńca Maryi, Ojciec Święty Jan Paweł II podarował swój Pierścień Rybaka, przyozdabiając nim obraz świętego. Z tą piękną świątynią związanych jest kilku świętych i błogosławionych: wspomniany już św. Rafał Kalinowski czy bł. Alfons Maria Mazurek, zamordowany przez hitlerowców w 1944 r. Ich relikwie znajdują się w klasztornym kościele.
Wotum wdzięczności za papieża Polaka
Miejscem bardzo silnie związanym z Janem Pawłem II jest także kościół pw. św. Piotra Apostoła. Wzniesiony został jako wotum w podziękowaniu za wybór Karola Wojtyły, rodowitego wadowiczanina na Stolicę Piotrową oraz za uratowanie jego życia po zamachu 13 maja 1981 r. Na rozpoczęcie prac budowlanych 24 czerwca 1984 r. ks. kard. Franciszek Macharski odprawił na placu budowy uroczystą Mszę św. Kościół erygowany został w 1985 r., a uroczystej konsekracji dokonał sam papież Jan Paweł II podczas swojej drugiej pielgrzymki do Polski. Warto tu wspomnieć o ks. Michale Piosku, który jako wikary, a następnie proboszcz nowo powstałej parafii, w całości oddał się dziełu wznoszenia tego wotum. W ołtarzu głównym znajduje się kopia XVI-wiecznego fresku Perugia, pochodzącego z Kaplicy Sykstyńskiej. Malowidło przedstawia moment przekazania kluczy św. Piotrowi przez Chrystusa. Przed kościołem stoi spiżowy pomnik Jana Pawła II wykonany przez włoskiego rzeźbiarza Luciano Minguzziego. Jest to dar Watykanu oraz kard. Franciszka Macharskiego.