(...) Życie konsekrowane kojarzy nam się z siostrami lub braćmi zakonnymi. Jednak, czy jest to jedyna forma wypełniania rad ewangelicznych?
Helena
Jednym z podstawowych dokumentów Stolicy Apostolskiej mówiącym na temat życia konsekrowanego jest adhortacja apostolska „Vita consecrata” Jana Pawła II. Papież wyróżnia aż pięć form życia radami ewangelicznymi. Są to:
Instytuty zakonne oddane kontemplacji. Członkowie tych instytutów skupiają swoje życie i działanie na kontemplacji Boga. Modlitwa i praca (ora et labora), asceza oraz rozważanie Słowa Bożego, sprawowanie liturgii i osobista modlitwa są treścią ich życia. Członkowie tych instytutów trwają w samotności i milczeniu. Osoby wybierające takie życie składają tzw. profesję, czyli śluby wobec przedstawicieli Kościoła.
Instytuty życia konsekrowanego oddane dziełom apostolskim. Osoby wybierające taki sposób realizowania rad ewangelicznych żyją we wspólnocie, czyniąc konkretną posługę apostolską, misyjną w świecie, bądź zajmują się dziełami miłosierdzia. Składają również śluby publiczne.
Stowarzyszenia życia apostolskiego. Są to męskie lub żeńskie wspólnoty. Realizują one własny charyzmat, żyjąc we wspólnocie, ale nie składają ślubów publicznych. Przykładem są księża filipini czy siostry miłosierdzia, popularnie zwane szarytkami.
Znanymi już w starożytności formami życia konsekrowanego, a dziś przeżywającymi swój rozwój są również: stan dziewic poświęconych Bogu, stan pustelników oraz wdów (wdowców) konsekrowanych.
Instytuty świeckie. Ich początków należy szukać w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, kiedy tworzyły się wspólnoty mężczyzn i kobiet, którzy wykonując swoje codzienne obowiązki, starali się naśladować życie ukryte Jezusa w Nazarecie, realizując rady ewangeliczne. Członkowie instytutów świeckich również nie składają ślubów publicznych, nie prowadzą życia wspólnotowego, nie wyróżniają się strojem. Świeckość – jest narzędziem apostolstwa, ponieważ członkowie, tam gdzie mieszkają i pracują, tam gdzie żyją, świadczą swoim zaangażowaniem w wypełnianiu rad ewangelicznych o żyjącym Bogu. Czystość wyklucza założenie rodziny i życie małżeńskie, jest wyrazem całkowitego daru z siebie. Ubóstwo uzewnętrznia całkowitą wolność od dóbr materialnych i sprzeciwia się konsumpcyjnemu stylowi życia. Posłuszeństwo jest wyrazem dyspozycyjności na rzecz uświęcania świata.