Odpowiada: Magdalena Lange - archiwista
Co gromadzą archiwa kościelne?
– Archiwa kościelne gromadzą akta z danej diecezji, przede wszystkim z parafii, ale też ze stowarzyszeń i organizacji kościelnych. Nie gromadzi się akt zakonnych, ponieważ zakony posiadają własne archiwa. Do archiwów trafiały także spuścizny po księżach oraz po działaczach politycznych, naukowych czy kulturalnych, którzy w czasach komunistycznych nie chcieli przekazać swych zbiorów do archiwów państwowych. Gromadzone są dokumenty z instytucji centralnych archidiecezji, np. z kurii metropolitarnej, sądu czy seminarium. Książki przekazują także księża. Niektóre z tych zbiorów są bardzo cenne i zawierają wiele specjalistycznych opracowań. Ideą jest zebranie wszystkich dokumentów w jednym, bezpiecznym miejscu, ponieważ w parafiach nie zawsze są odpowiednie warunki, aby je przechowywać.
Czym zajmują się pracownicy archiwum?
– Wszystkie zbiory trzeba opracować, ponieważ archiwum nieopracowane nie jest dostępne, a więc nie istnieje. Tym zajmują się właśnie pracownicy. Muszą opisać, skatalogować oraz udostępnić zbiory. Ważne jest także ratowanie dokumentów. Często akta były źle przechowywane, przetrwały kilka wojen. Wymagają więc konserwacji. W niektórych przypadkach jest to tylko kilka ubytków w kartkach, a czasem są to wręcz strzępy, których nawet nie można dotknąć, ponieważ rozpadają się w rękach.
Kto przychodzi do archiwum?
– Najczęściej przychodzą osoby poszukujące swych korzeni w księgach metrykalnych. Także wiele studentów szuka informacji potrzebnych przy pisaniu prac magisterskich czy doktoranckich. Przychodzą naukowcy, np. historycy sztuki poszukujący planów starych kościołów. Również zwyczajni parafianie, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej o historii swojej parafii.
Czy archiwum prowadzi jakieś formy edukacji?
– Trzeba pamiętać, że w przeciwieństwie do muzeów archiwa nie pokazują swoich zbiorów. Organizowane są jednak specjalne pokazy części archiwaliów, m.in. dla studentów w ramach projektu „Archivum Ecclesiasticum pro Iuvenibus”. Przygotowujemy także różnego rodzaju sesje naukowe i prelekcje. Archiwum wydaje też własny biuletyn - „Archiwariusz” i systematycznie rozwija stronę internetową: www.aap.poznan.pl
Rozmawiali:
Szymon Puchalski
Patryk A. Nachaczewski