Dobry rodzic
Bogna Białecka
Fot.
Mamy w rodzinie ustalone zasady. Wszyscy ich przestrzegamy. Złamanie zasad wymaga zadośćuczynienia. Rodziców też to dotyczy.
Marta, mama dwojga dzieci
Wymuszanie przestrzegania reguł przez kary nie ma sensu, dzieci uczą się tylko na swoich błędach.
Agata, mama czworga dzieci
Mamy jasne reguły, gdy dziecko się do nich nie stosuje, jest karane, koniec...
„Mamy w rodzinie ustalone zasady. Wszyscy ich przestrzegamy. Złamanie zasad wymaga zadośćuczynienia. Rodziców też to dotyczy”.
Marta, mama dwojga dzieci
„Wymuszanie przestrzegania reguł przez kary nie ma sensu, dzieci uczą się tylko na swoich błędach”.
Agata, mama czworga dzieci
„Mamy jasne reguły, gdy dziecko się do nich nie stosuje, jest karane, koniec dyskusji”.
Darek, ojciec trojga dzieci
Istnieje kilka stylów dyscypliny rodzicielskiej, choć czasami nie da się zaklasyfikować zachowań rodziców tylko do jednej kategorii. Darek jest zwolennikiem autorytarnej formy kontroli. Dąży do kształtowania i kontrolowania zachowań swych dzieci za pomocą bezwzględnego egzekwowania ustalonych sposobów postępowania. W jego rodzinie nie ma miejsca na błędy. Wszelkie zachowania niezgodne ze standardami są karane. Agata wyznaje liberalną formę kontroli, polegającą na unikaniu kar, pełnym miłości i wszechakceptującym postępowaniu wobec dzieci. Pozwala im uczyć się na własnych błędach. Marta z kolei stosuje racjonalną (autorytatywną) formę kontroli. W stanowczy sposób wymaga przestrzegania ustalonych zasad, jednak wyjaśnia dzieciom przyczyny utrzymywania dyscypliny. Jednocześnie dba o rozwój ich wrodzonych zdolności.
Badania psychologiczne pokazują, że rodzice autorytarni pozostawiający dzieciom niewielki margines wolności i kontrolujący większość ich aktywności uczą swoje potomstwo konformizmu i uległości. U starszych dzieci metoda ta prowadzi bardzo często do buntu i agresywności. Z kolei rodzice liberalni, unikający kar, dbający o maksymalne zapewnienie dzieciom dobrego samopoczucia, wyzwalają w dziecięcych zachowaniach egoizm i niedojrzałość. Dzieci rodziców autorytarnych bywają agresywne i zbuntowane, ponieważ mają za mało wolności, dzieci rodziców liberalnych są egoistyczne i nieodpowiedzialne, bo tej wolności mają za dużo. Najbardziej sprzyjającą atmosferę w rodzinie tworzy racjonalna metoda kontroli. Dziecko ma możliwość rozwoju zainteresowań, przyjaźni itp., a jednocześnie jasną świadomość granic wolności w postaci ustalonego rodzinnego systemu wartości.