W podziemiach katedry gnieźnieńskiej złożono relikwie bł. Radzyma Gaudentego – pierwszego arcybiskupa metropolity gnieźnieńskiego. Uroczyste przeniesienie relikwii oraz poświęcenie przygotowanej dla nich kaplicy odbyło się 23 kwietnia, w liturgiczne wspomnienie św. Wojciecha.
Po blisko tysiącu latach bł. Radzym Gaudenty wraca do katedry gnieźnieńskiej, by wraz ze św. Wojciechem w tym czcigodnym miejscu nam patronować – mówił w czasie Mszy św. poprzedzającej przeniesienie relikwii abp Henryk Muszyński. W swoim słowie przypomniał także zasługi pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego, podkreślając, że stał on zawsze u boku swojego przyrodniego brata i był świadkiem jego męczeńskiej śmierci. – Chciałoby się powiedzieć, że św. Wojciech i bł. Radzym Gaudenty zostali połączeni na wieki wspólnym świadectwem i wspólnym grobem – mówił abp Muszyński.
Pierwszy arcybiskup
Według średniowiecznych żywotów św. Wojciecha, bł. Radzym Gaudenty złożył ciało swojego zamordowanego brata w kościele na gnieźnieńskim Wzgórzu Lecha, a później wyjechał do Rzymu, by starać się o jego kanonizację. Do Gniezna wrócił w roku 1000, wraz z odbywającym pielgrzymkę do grobu św. Wojciecha cesarzem Ottonem III. To właśnie podczas tego pamiętnego, marcowego spotkania zwanego zjazdem gnieźnieńskim cesarz niemiecki dokonał inwestytury Radzyma Gaudentego na arcybiskupa gnieźnieńskiego i oficjalnie ogłosił utworzenie metropolii gnieźnieńskiej z trzema zależnymi od niej diecezjami: w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. Jak mówił podczas Mszy św. abp Muszyński, bł. Radzym Gaudenty nie wahał się podjąć tego zadania i budował metropolię gnieźnieńską w warunkach niesłychanie trudnych. Niestety, niewiele wiadomo o jego poczynaniach jako metropolity gnieźnieńskiego. Nie zachowały się praktycznie żadne dokumenty, które rzuciłyby na jego działalność nieco więcej światła. Nie ma także pewności, kiedy zmarł bł. Radzym Gaudenty. Przyjmuje się za Katalogiem arcybiskupów gnieźnieńskich, że był to rok 1006 i że pierwszy arcybiskup gnieźnieński został pochowany na Wzgórzu Lecha, w pobliżu grobu swojego przyrodniego brata św. Wojciecha.
Kaplica w pobliżu grobu
Miejsce pochówku bł. Radzyma Gaudentego odkryto w podziemiach katedry gnieźnieńskiej w 1934 roku. Zachowała się kamienna obudowa grobowca o długości 220 cm i szerokości 60 cm. To właśnie w pobliżu tego grobu usytuowana jest kaplica bł. Radzyma Gaudentego, w której złożono relikwie pierwszego arcybiskupa gnieźnieńskiego. Katedra otrzymała je w połowie kwietnia od Prymasa Czech kard. Miloslava Vlka. Jest to druga cząstka relikwii bł. Radzyma Gaudentego w naszej archidiecezji. Pierwszą otrzymała w kwietniu 2003 roku parafia pw. bł. Radzyma Gaudentego na gnieźnieńskich Winiarach.