Logo Przewdonik Katolicki

Trójca Święta

kard. Gianfranco Ravasi
Fot.

Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego (Mt 28, 19)

 

“Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego” (Mt 28, 19)

 

Pojęcie "Trójca Święta" nie występuje w Piśmie Świętym, niemożliwe jest też natrafienie na jego stronach na ślad takiej kompleksowej i pogłębionej teologii trynitarnej, jaka rozwinęła się zwłaszcza w IV i V wieku oraz później. Wyrasta ona jednak właśnie z pism nowotestamentalnych, które ukazują relację między Ojcem, Synem i Duchem Świętym. Nadmieńmy jeszcze, że Bóg Ojciec określany jest w nich jako ho Theós, czyli Bóg, Jezus Chrystus – Syn Boży albo Kyrios - Pan, a Duch Święty także jako Paraklet, czyli "Obrońca-Pocieszyciel".

Trójca Święta wg św. Mateusza, w zdaniu z ostatniego paschalnego ukazania się Zmartwychwstałego Chrystusa, gdzie mowa jest o "udzielaniu chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego" (28, 19), stanowi centrum chrześcijańskiego chrztu. Słowa te są z całą pewnością odzwierciedleniem najwcześniejszej wiary trynitarnej Kościoła. Jednak już św. Paweł nadaje zręby prawdziwej teologii Trójcy Świętej, kiedy na przykład przypisuje dary udzielone wspólnocie – w ich różnorodności i jedności – czy to Duchowi Świętemu, czy to Jezusowi Chrystusowi, czy Ojcu: "Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan (Kyrios); różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg (ho Theós, czyli Ojciec), sprawca wszystkiego we wszystkich" (1 Kor 12, 4-6).

Jedność wierzących, mimo różnic między nimi, kształtuje się na wzór Trójcy Świętej i zakorzenia się w niej: "Jedno jest Ciało i jeden Duch [...], jedna nadzieja, [...]. Jeden jest Pan, jedna wiara, jeden chrzest. Jeden jest Bóg i Ojciec wszystkich" (Ef 4, 3-6), ale na pierwszym miejscu jest odniesienie do "jedności Ducha". Jeszcze dziś na początku liturgii eucharystycznej wymieniamy się pozdrowieniem, którym św. Paweł kończy Drugi List do Koryntian: "Łaska Pana Jezusa Chrystusa, miłość Boga i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi" (13, 13). Wiele jest w jego listach miejsc, które, mimo zróżnicowanej tematyki, ukazują "Ducha uświęcenia", "Jezusa Chrystusa, naszego Pana" i "Boga, naszego Ojca" (Rz 1, 4-7; zob. 15, 16-17; 15, 30; 1 Kor 2, 10-16; Ga 4, 6; Ef 1, 3-14; 2, 18-22; Tt 3, 4-6 itd.).

Święty Piotr również zaczyna swój list od formuły trynitarnej: "zgodnie z tym, co przewidział Bóg Ojciec, aby w Duchu zostali uświęceni, skłonili się do posłuszeństwa [...] Jezusa Chrystusa" (1 P 1, 2). Później w Pierwszym Liście św. Jana znajdzie się tekst, który stanie się znany w chrześcijańskiej tradycji. Mowa jest w nim najpierw o "Jezusie, Synu Bożym" i o Duchu Świętym, który daje świadectwo. Następnie czytamy: "Trzej bowiem dają świadectwo: Duch, woda i krew, a ci trzej w jedno się łączą" (5, 7-8). Starożytny przekład św. Hieronima, przez całe wieki używany w liturgii, przynosi tu inny tekst o wyraźnym wydźwięku trynitarnym (który był określany jako "janowy"). Chociaż nie należy on do oryginału, jasno wyraża wiarę pierwotnego Kościoła, który z Pisma Świętego i z tradycji wydobył i na ich podstawie sformułował swą trynitarną telogię: "W niebie Ojciec, Słowo i Duch Święty, a Ci Trzej są jednością".

 

 


Abba - w języku aramejskim, którym mówił lud w czasach Jezusa, było to czułe określenie stosowane do ojca, zwłaszcza przez małe dzieci ("tata", "tatuś"). Chrystus odnosi je do Ojca niebieskiego, a chrześcijanie powtarzają je jako modlitwę w Duchu (Rz 8, 15).

 

Alleluja - słowo hebrajskie, które dosłownie oznacza "Chwalcie Pana (Jahwe)". Często rozpoczyna Psalmy, nadając im niemal ton modlitwy; musi ona bowiem być przede wszystkim wychwaleniem, celebracją, wysławianiem Boga. Ostatni Psalm – 150 - w całości zbudowany jest z tego hebrajskiego okrzyku uwielbienia (hallel).

 

Tłum. Dorota Stanicka-Apostoł

Komentarze

Zostaw wiadomość

Komentarze - Facebook

Ta strona używa cookies. Korzystając ze strony, wyrażasz zgodę na używanie cookies, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki