Jerzy S. Majewski, Tomasz Urzykowski
„Przewodnik po powstańczej Warszawie”
Muzeum Powstania Warszawskiego 2007
„Warszawa trzech czy czterech powojennych dziesięcioleci była miastem pełnym wojennych ran – śladów po wybuchach i pustych placów,
powstałych po usuniętych ruinach. I choć mieszkańcy zdawali się ich na co dzień nie dostrzegać, dla wielu przyjezdnych pamięć o wojnie była widoczna już na pierwszy rzut oka.
Dziś się to zmienia. Pamiątek po powstaniu z każdym rokiem jest coraz mniej. W naszej książce zajmujemy się ich wyszukiwaniem. Przypominaniem zdarzeń, których niemym świadkiem są do dziś przestrzeliny w balustradach, dziury w kamiennych elewacjach. To już ostatnia chwila, by ocalić te miejsca od zapomnienia. Domy są remontowane, dziury po kulach znikają pod nowymi tynkami, a ślady walk o Warszawę zabezpieczone są na nielicznych jedynie budynkach” – piszą na początku książki jej autorzy. Bardzo się cieszę, że taka książka powstała – dotychczas sama wędrowałam przez Warszawę i wypatrywałam śladów, zgadując, które budynki przetrwały wojnę i czy te ślady w murze to po pocisku? Teraz z autorami – do których mam pełne zaufanie, ponieważ wiem, że od lat opisują warszawskie zabytki – mogę wybrać się na powstańczą wycieczkę. Wędrówka zaczyna się od Starówki, przez Śródmieście Północne i Południowe, Powiśle, Czerniaków, Mokotów, Ochotę aż do Woli i Żoliborza. Nie pominięto także Pragi, a także Pruszkowa, przez który przeszli wypędzeni mieszkańcy stolicy. Wiele zdjęć i ciekawych informacji dotyczących konkretnych miejsc, choć - jak zastrzegają autorzy – nie powinno się traktować tej książki jako kompendium wiedzy historycznej o powstaniu warszawskim.