Od dawna nurtuje mnie pytanie: dlaczego Wielkanoc każdego roku nie ma jednej daty tak jak święta Bożego Narodzenia? Zastanawiam się też, dlaczego prawosławni świętują w innym czasie niż my, katolicy? Przecież wszyscy jesteśmy chrześcijanami!
Leszek
Wielkanoc to najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Tak jak w przypadku świąt Bożego Narodzenia, nie mamy pewności co do dokładnej daty zmartwychwstania. Jej ustalenie to odwieczny problem chrześcijaństwa. Niestety żadne dostępne źródła jej nie podają. Pierwsi chrześcijanie – oczekujący rychłego, powtórnego przyjścia Chrystusa na ziemię – nie przywiązywali wielkiej wagi do dat. W efekcie, kiedy po 40–50 latach od zmartwychwstania Chrystusa zaczęto spisywać Ewangelie synoptyczne, nie potrafiono precyzyjnie podać jego daty. Wiadomo z całą pewnością, że zmartwychwstanie miało miejsce w niedzielę po żydowskim święcie Paschy. Wszyscy ewangeliści są zgodni, że Chrystus został ukrzyżowany w piątek i że zmartwychwstał w niedzielę.
W związku z faktem, że nie znamy daty zmartwychwstania, Kościół podjął decyzję na soborze nicejskim w roku 325, że Wielkanoc będzie świętem ruchomym, którego data jest zależna od Księżyca, a dokładniej od jego fazy i wypada każdego roku w pierwszą niedzielę po pierwszej kościelnej pełni Księżyca, przypadającej pomiędzy 21 marca a 25 kwietnia. Daty kościelnej pełni Księżyca zostały wyznaczone i stabelaryzowane w czasie wspomnianego soboru nicejskiego (warto dodać, dla wnikliwych, że kościelna pełnia Księżyca różni się od astronomicznej). Dzięki tym postanowieniom, przez niemal 1200 lat Wielkanoc była obchodzona w pierwszą niedzielę 14 nisan. Do kolejnej zmiany doszło podczas ustalenia kalendarza gregoriańskiego (wprowadzonego przez papieża Grzegorza XIII w 1582 r. p.n.Chr.), którego nie zaakceptował Kościół prawosławny (pozostając przy kalendarzu juliańskim). Dlatego też prawosławni obchodzą Wielkanoc w innym terminie niż katolicy.
Nie mamy pewności co do dokładnej daty zmartwychwstania. Różnie ewangeliści opisują ten fakt: kto pierwszy przybył do grobu, po co i kiedy to nastąpiło. Najważniejsze, że Jezus zmartwychwstał i że każdego roku w Wielkanoc odnawiamy naszą wiarę w ten fakt.